G. I. Ishmuradova, G. M. Mirzayeva

3.  Kompozitsion  materiallarni  klassifikatsiyalang  va 

berilgan jadvalni to`ldiring. 

1.  Nol  o'lchamli-to'ldirgichli:  bularning  o'lchamlari  uch 

tomonlama o'lchashda bir xil o'lcham ko'rsatkichiga ega;  

2)  uch  o'qli-hajmiy:  bunda  sinchlovchi  to'ldirgich  hajm 

bo'yicha joylashgan; afzal yo'nalishi yo'q.  

3)  to'ldirgichlarni  bir  o'qda  chizig'iy  joylashishi  bilan 

to'ldirgichlar  tola,  ip,  intevid  shaklidagi  kristallar  shakliga  bo'lib, 

matritsada bir-biriga parallel bo'ladi;  

4) tarkibida metall yoki metall qotishmasi bor;  

5)  Bir  o'lchamli  -  to'ldirgichli:  o'lchamlardan  birining 

o'lchamlari qolgan ikkitasinikidan juda katta;  

6)  tarkibida oksidiar, karbidlar va nitridlarning noorganik 

birlashmalari borlari;  

7)  ikki  o'qli-yuzali:  bularda  sinchlovli  to'ldirgichlar  tola 

shaklida, intevid kristallarning matolari shaklida, matritsada folga 

shaklida parallel tekisliklarda bo'ladi;  

8)  Ikki  o'lchamli:  ikki  o'lchami  qolgan  bittasidan  juda 

katta.  

9)  tarkibida metall emas elementli, uglerodli, borli va h.k. 

li komponent borli; 

10)  komponentlari  organik  moddalar  birlashmasidan 

(epoksidli, poliefirli, fenolli va h.k. smolalar) tashkil topgan. 

 

37 

84 

---

  

bo‘lsa,  o‘quvchilar  tomonidan  o‘zlashtirishida  qiyinchilikni 

yuzaga  kelishi  tabiiy  bo‘lgan  holda  modul  dasturini  o‘quvchilar-

ning  kichik  guruhlarda  hamkorlikda  ishlashiga  mo‘ljallangan 

modul dasturidan foydalaniladi. 

Hozirgi kunda o`rta maxsus va oliy ta’lim muassasalariga 

uch xil tayyorgarlikka ega o‘quvchilar qabul qilinayotganligi, ular 

o‘quv  mehnati  va  amaliy  ko‘nikmalarning  egallaganlik  darajasi 

turlicha  bo‘lganligini  inobatga  olib  modulli  ta’lim  texnologiyasi-

dan  foydalanishda  modul  dasturining  o‘quvchilarning  kichik 

guruhlarda  hamkorlikda  ishlashiga  mo‘ljallangan  modul  dasturi 

yuqori samara bermoqda. 

Mazkur modul dasturi asosida ishlaganda o‘quvchilarning 

kichik  guruhlari  o‘rtasida  raqobat,  guruh  sardori  guruh  a’zolari 

bilan qo‘shimcha ishlash, mashg‘ulotgacha modul dasturidan o‘rin 

olgan savol topshiriqlar yuzasidan tayyorgarlik ko‘rish imkoniyati 

vujudga keladi. 

O‘quv  topshiriqlarining  jamoa  orqali  qo‘yilishi,  guruh 

a’zolarining guruh muaffaqiyatiga hissa qo‘shishga intilishi ta’lim 

tarbiya jarayonining harakatlantiruvchi kuchi hisoblanadi. Guruh-

ning  erishgan  natijalarining  tahlil  va  e’tirof  etilishi  o‘quvchilar 

o‘quv motivlarini faollashtiradigan  omil sanaladi. 

O‘quvchilarning egallagan bilim ko‘nikma va malakalarini 

o‘z-o‘zini,  o‘zaro  o‘qituvchi  tomonidan  nazorat  qilinishi  ta’lim 

samaradorligini oshirishga  xizmat qiladi. 

Modulli  ta’lim  texnologiyasi  o‘qitish  jarayonida  yangi 

mavzuni  o‘rganishda  xususiy  metodik  darajada  qo‘llaniladi  va 

lokal  darajada  qo‘llaniladigan  aqliy  hujum,  insert,  klaster, 

bumerang,  atamalar  zanjiri,  blits  o‘yin  mashqlar  bilan  uyg‘un-

lashtiriladi. 

Ma’ruzaning yangi mavzuni o‘rganish qismida o‘qituvchi 

talabalarni  yangi  mavzu  bo‘yicha  tuzilgan  modul  dasturini  va 

modul  dasturining  didaktik  maqsadi  bilan  tanishtiradi,  ularning 

faoliyatini  modul  dasturidagi  o‘quv  topshiriqlarini  mustaqil 

bajarishga yo‘llaydi.