G. I. Ishmuradova, G. M. Mirzayeva

Attritor qurilma 

qismlari 

Raqam-

lar 

maydalovchi hajm 

 

1 

aralashtiruvchi 

parrak 

 

5 

maydalanuvchi 

material 

 

3 

maydalangan jism 

 

4 

  aralashtiruvchi val 

2 

2.  Rasmda  berilgan  agregatlar,  zarrachalar  va 

kogerent  bo'laklarining  tarqalishlarini  o'zaro  bog'lanishi-

nisbatini mos raqamlarni yozing.  

Zarra 

qismlari 

Raqam

-lar 

kogerent 

bo’lakning 

tarqalishi 

 

Zarra 

 

 

agregat 

 

Rasmli  va ko’p javobli nostandart test javobi:  

 

Zarra 

qismlari 

Raqam

-lar 

kogerent 

bo’lakning 

tarqalishi  

3 

Zarra  

2 

 

agregat 

1 

28 

93 

---

  

foydalanishga  harakat  qilinadi.  Suyuqlanish  hararoti  deb,  metall  

qattiq  holatdan  suyuq holatga  o‘tadigan  haroratiga  aytiladi.   

Metalning  issiqlik  o‘tkazuvchanligi  deb  uning  ko‘p  qizigan  

uchastkasidan kam  qizigan qismiga issiqlik o‘tkazish xususiyatiga 

aytiladi.  Kumush,  mis,  alyuminiy  ko‘p  issiqlik  o‘tkazuvchilardir. 

Metalning  issiqdan  kengayuvchanligi  deb  qizdirilganda  uning 

o‘lchamlarining kattalashish, sovitilganda kichrayish xususiyatiga 

aytiladi. Metalning issiqlik sig‘imi deb qizdirilganda uning ma’lum 

miqdordagi  issiqlikni  yutish  xususiyatiga  aytiladi.  Metallarning 

elektr  tokini  o‘tkazish  xususiyati  ikki  o‘zaro  qarama-qarshi 

xarakteristikalar-elektr  o‘tkazuvchanlik  va elektr qarshiligi bilan 

belgilanadi. 

Metallarning magnit  xossalari.  Absolyut  magnit singdiruv-

chanlik  yoki  magnit  doimiysi,  ya’ni    metallarning  magnitlanish 

xususiyati bilan belgilanadi.Metallar va qotishmalarning kimyoviy 

xossalari oksidlanishiga yoki  turli  moddalar, havodagi, kislorod, 

kislota  hamda  ishqor  eritmalari  va  boshqalar    bilan  birikishga 

qarshi  tura  olish  xususiyatiga  qarab  harakterlanadi.  Metallarning 

tashqi birikuv muhit ta’siridan kimyoviy  yemirilishiga  korroziya-

lanish  deyiladi.  

Kuchli  qizdirilganda  oksidlanishga  chidamli  metallar 

olovbardosh  yoki  quyindibardosh  metallar  deb  ataladi.  Bunday 

metallar  yuqori  haroratda  detallar  tayorlashda  ishlatiladi.  Metal-

larning korroziyaga, kuyindi hosil bo‘lishiga va erishga qarshiligi 

vaqt  birligi  ichida  sirt  birligiga  to‘g‘ri  keladigan  tekshirilayotgan 

namuna  massasining  o‘zgarishi  bilan  belgilanadi.  U  yoki  bu 

buyumlarini tayyorlashda metallarning kimyoviy xossalari albatta 

hisobga  olinadi.  Materalning  mustahkamligi  uning  tashqi  kuch 

ta’sirida yemirilishiga qarshilik ko‘rsatish  xususiyati, mustahkam-

lik chegarasi va oquvchanlik chegarasi bilan belgilanadi. Material 

mustahkamligining  muhim  ko‘rsatkichlaridan  biri  solishtirma 

mustahkamlikdir. Materialning elastikligi tashqi kuch to‘xtatilgan-

dan keyin o‘zining shakli va o`lchamlarining tiklash xususiyatiga 

aytiladi.  Plastiklik  -  materialning  tashqi  kuchlar  ta’siridan