G. Rafiqova F. Nishonova, O‘zbekistonda demokratik jamiyat qurish nazariyasi va amaliyoti fanidan ma’ruza matni

Oliy Majlisning quyi palatasi – Qonunchilik palatasi rahbarlari yangi tartibda saylandi. Buning sababi shundaki, biz demokratik davlat barpo etayotganimiz, fuqarolik jamiyati asoslarini shakllantirayotganligimizdadir. Biz demokratik qadriyatlarni o‘z hayotimizga joriy etishda salmoqli natijalarga erishdik.

Demokratik parlamentning asosiy shartlaridan biri ko‘ppartiyaviylik masalasidir. Demokratik jamiyatda ko‘ppartiyaviylik tizimi bo‘lishi kerak. Ko‘ppartiyaviylik, avvalo jamiyatimizda o‘z manfaat va qarashlaridan qat’iy nazar har qaysi ijtimoiy qatlam va guruhning maqsad va intilishlarini to‘liq aks ettirishi kerak. CHunki hayot bor ekan kimdir o‘z manfaatini amalga oshirishga harakat qiladi. Har qaysi partiya - xalqning ma’lum qatlami manfaatlarini ifodalovchi siyosiy kuch. Har bir inson o‘ziga xos bir olam. Ikkita inson bir-biriga o‘xshamaydi. Xuddi shuningdek, siyosiy partiyalar ham o‘z g‘oyasi, maqsadi va vazifalari bilan bir-biridan farq qilishi zarur. SHundagina jamiyatdagi xilma-xil qarash, manfaatlar aks etadi. Siyosiy partiyalar xalqni, mamlakatni, millatni maqsad yo‘lida birlashtirib turgan. SHu bois ular o‘z manfaatlarini himoya qilishda bir-biriga muxolifat bo‘lishi mumkin. YAgona Vatan haqida gap ketganda ular birlashishi kerak. Milliy istiqlol g‘oyasi shunday birlashtiruvchi kuchdir. Har qaysi partiyaning o‘z elektorati - uni qo‘llab-quvvatlaydigan ijtimoiy qatlam bo‘lishi lozim. SHunday bo‘lmasa bu partiya haqiqiy siyosiy kuch bo‘la olmaydi. Parlament saylovlari jarayonida siyosiy partiyalar shakllandi. Saylovchilar endi duch kelgan odamga emas, o‘z dastur va g‘oyalarini yoqtirgan partiyaga ovoz beradi. Bizda mintaqaviy partiyalar yo‘q va bo‘lmaydi ham, chunki mamlakat bo‘linib ketishi mumkin bo‘ladi. Bunga yo‘l qo‘yib bo‘lmaydi, har qaysi partiya umummilliy partiya sifatida faoliyat yuritishi, Markazda qolib ketmasligi kerak. Saylov – demokratiya degani, Demokratiya – bu saylov degani. Har qaysi partiya saylov orqali o‘z tarafdorlarini aniqlaydi. Bo‘lib o‘tgan saylovlarda O‘zLiberal-demokratik partiya g‘alaba (34,2 foiz) qildi.

SHuni alohida ta’kidlash lozimki, 2007 yil 11 aprelda O‘zbekiston Respublikasining «Davlat boshqaruvini yangilash va yanada demokratlashtirish hamda mamlakatni modernizatsiya qilishda siyosiy partiyalarning rolini kuchaytirish to‘g‘risida”gi Konstitutsiyaviy qonunning qabul qilinishi katta tarixiy ahamiyatga ega bo‘ldi. Bu qonun 8 moddadan iborat (“Xalq so‘zi”, 2007 yil 12 aprel).