Galstuk-babochka

Foydalanishni boshqarishning rolli modeli (RBAC) modeli yordamida;

7. RBAC usulida foydalanishni boshqarishning asosiy g‘oyasi tizimning
ishlash logikasini tashkilotda kadrlar vazifasini haqiqiy ajratilishiga
maksimal darajada yaqinlashtirilgan. RBAC usuli foydalanuvchini
axborotga ruxsatini boshqarishda uning tizimdagi harakat xiliga asoslanadi.
Ushbu usuldan foydalanish tizimdagi rollarni aniqlashni nazarda tutadi. Ro‘l
tushunchasini muayyan faoliyat turi bilan bog‘liq harakatlar va majburiyatlar
to‘plami sifatida belgilanishi mumkin. Shunday qilib, har bir ob’yekt uchun
har bir foydalanuvchini foydalanish ruxsatini belgilash o‘rniga, rol uchun
ob’yektlardan foydalanish ruxsatini ko‘rsatish yetarli. Bunda
foydalanuvchilar o‘z navbatida o‘zlarining rollarini ko‘rsatishadi. Biror rolni
bajaruvchi foydalanuvchi rol uchun belgilangan foydalanish huquqiga ega
bo‘ladi.
8. Afzalliklari quyidagilar:

1. 
   Ma’murlashning osonligi ;
   
2. 
   Rollar iyerarxiyasi;
   
3. 
   Eng kam imtiyoz prinsipi;
   
4. 
   Majburiyatlarni ajratish;
   
   
   
5. 
   9. Eng kam imtiyoz prinsipi tizimdagi ma’lumotlarning ishonchligini
   ta’minlash uchun juda muhimdir. Bu foydalanuvchiga imkoniyatlari
   orasidan faqat muayan vazifani bajarishi uchun kerak bo‘lganini berilishini
   talab etadi. Buning uchun vazifa maqsadini aniqlash, uni bajarish uchun
   zarur bo‘lgan imtiyozlarni to‘plash va bu asosida foydalanuvchini
   imtiyozlari cheklash talab etiladi. Joriy vazifani bajarish uchun talab
   qilinmaydigan foydalanuvchi imtiyozlarini rad etish tizimning xavfsizlik
   siyosatini buzilishidan saqlaydi.
   10. 11. ABAC modeli
   Attributlarga asoslangan foydalanishlarni boshqarish usuli (ABAC) –
   ob’yektlar va sub’yektlarning atributlari, ular bilan mumkin bo‘lgan amallar
   va so‘rovlarga mos keladigan muhit uchun qoidalarni tahlil qilish asosida
   foydalanishlarni boshqaradi. Qoidada har qanday turdagi attributlardan
   (foydalanuvchi attributlari, resurs attributlari, obyekt va muhit attributlari va
   hak.) foydalanish mumkin. Ushbu model so‘rovni, resursni va harakatni kim
   bajarayotgani to‘g‘risidagi holatlar “AGAR, U HOLDA” dan tashkil topgan
   qoidalarga asoslanadi