Gannover Alem konslageri Vikipediya, ochiq ensiklopediya Gannover Alem
Download 164.66 Kb. Pdf ko'rish
|
Gannover Alem konslageri
- Bu sahifa navigatsiya:
- Tarixi Lager sharoiti Sinov Xotira
- Adabiyotlar Havolalar Manbalar
Gannover Alem konslageri Vikipediya, ochiq ensiklopediya Gannover Alem (nemischa: KZ-Außenlager Hannover-Ahlem) — Alem mintaqasining Gannover shahrida joylashgan konslager (nemischa: Ahlem). Lager Uchinchi Reyx davrida Gannoverdagi 7 ta konslagerlardan biri edi. Lagerda polyak, rus, daniyalik va yahudiy mahbuslar bor edi. Konslager qurish rejalari Ikkinchi Jahon urushi davrida Gitlerga qarshi koalitsiya tomonidan Gannoverni 1943-yilda havodan bombardimon qilish natijasida paydo bo ʻldi. Qurilish sababi: nemislar urush uchun zarur bo ʻlgan samolyot shinalari va gaz niqoblari qismlarini ishlab chiqaradigan Continental AG zavodiga yer osti boshpanalariga muhtoj edi. 1944-yil noyabr oyining oxirida SS lager qurishni boshladi [1] . Birinchi 100 mahbus 1944-yil noyabr oyida lagerga yaqin joylashgan Gannover-Stokken konslageridan ko ʻchirildi. Koʻp oʻtmay, oʻsha lagerdan yana 840 kishi keldi [2] . 1945-yil 26-martda Xildesheym konslageridan yana 340 kishi ko ʻchirildi. 1945-yil 6-aprelda konslagerni evakuatsiya qilish boshlandi. 600 mahbus Bergen-Belsen lageriga o ʻlim marshiga jo ʻnatildi. Marshdan omon qolganlar 8-aprel kuni konslagerga yetib kelishdi va bir necha kundan keyin ingliz askarlari tomonidan ozod qilindi. Yurishga qodir bo ʻlmagan 250 mahbus Alem lagerida qoldirildi va 10-aprelda amerikalik askarlar tomonidan ozod qilindi [3] . Lager atrofi tikanli simlar bilan o‘ralgan edi. Hududda beshta bino bo ʻlgan: ikkita yashash uchun kazarma, sanitariya bo ʻlimi, kir yuvish xonasi va hojatxonalar. Konslager asirlari konlarda kuniga 12 soat davomida taxminan 10 ° C haroratda va 85 foiz namlikda ishlaganlar. Lagerdagi o ʻlim darajasi Gannoverdagi yettita lager ichida eng yuqori koʻrsatkich edi va turli vaqtlarda haftasiga 22 dan 44 kishigacha vafot etgan [4] . 1947-yil aprel oyida Gamburgda konslagerning SS xodimlariga qarshi sud jarayoni boshlandi. Lager komendanti 15 yilga qamalgan, keyinchalik bu muddat 10 yilga qisqartirilgan. SS Obersharfyurer bir yil qamoq jazosiga hukm qilindi. Ikki lager kaposi umrbod qamoq jazosiga hukm qilindi. 1975—1976-yillarda u lagerdagi tartib-intizom uchun mas’ul edi. Ular umrbod qamoq jazosiga hukm qilingan bo ʻlsa-da, ammo 1982-yilda sog ʻligʻi sababli ozod qilingan. 1994-yilda lager joylashgan joyda yodgorlik ochildi [3] . Tarixi Lager sharoiti Sinov Xotira Memorial Xotira maydoni Shaxta Rainer Fröbe, Klaus Füllberg-Stolberg, Kristof Gutmann, Rolf Keller, Gerbert Obenaus, Hans Hermann Shröder: Konzentrationslager in Hannover. KZ-Arbeit und Rüstungsindustrie in der Spätphase des Zweiten Weltkriegs (nemischa), Hildesheim 1985, ISBN 3-7848-2422-6. KZ-Gedenkstätte Neuengamme: Gannover-Ahlem (A12). (http://media.offenes-archiv.de/ha6 _1_9_thm_2044.pdf) Fotosuratlar bilan hujjatli tavsif) Lagerning tavsifi (http://www.kz-gedenkstaette-neuengamme.de/geschichte/kz-aussenlager/ aussenlagerliste/hannover-ahlem-a-12/) [1] (http://www.kz-gedenkstaette-neuengamme.de/g eschichte/kz-aussenlager/aussenlagerliste/hannover-ahlem-a-12/)) 1. „6. DV-BEG - Sechste Verordnung zur Durchführung des Bundesentschädigungsgesetzes“ (http://www.gesetze-im-internet.de/begdv_6/BJNR002330967.html). www.gesetze-im- internet.de. 16-yanvar 2017-yilda asl nusxadan arxivlandi (https://web.archive.org/web/2017 0116123142/http://www.gesetze-im-internet.de/begdv_6/BJNR002330967.html). Qaraldi: 3- fevral 2017-yil. 2. Marc Buggeln: Hannover-Ahlem („Döbel“, „A12“).: Der Ort des Terrors. Geschichte der nationalsozialistischen Konzentrationslager. Tom 5: Hinzert, Auschwitz, Neuengamme. Myunxen 2007, ISBN 3-406-52965-8, stranitsa 428 3. „37. Mahnmal KZ-Außenlager Ahlem – Erinnerung+Zukunft“ (http://www.erinnerungundzuku nft.de/?id=91). www.erinnerungundzukunft.de. 7-iyul 2015-yilda asl nusxadan arxivlandi (http s://web.archive.org/web/20150707091016/http://erinnerungundzukunft.de/?id=91). Qaraldi: 3-fevral 2017-yil. 4. Marc Buggeln: Hannover-Ahlem („Döbel“, „A12“): Der Ort des Terrors. Geschichte der nationalsozialistischen Konzentrationslager (nem.) Tom 5: Hinzert, Auschwitz, Neuengamme., Myunxen 2007, ISBN 3-406-52965-8, stranitsa 430 "https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Gannover_Alem_konslageri&oldid=3558410" dan olindi Adabiyotlar Havolalar Manbalar Download 164.66 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling