Гавай оролларидаги лаваларнинг бир тури -ало
Download 0.76 Mb.
|
lug\'at 140 (2)
АВТОИНТРЎЗИЯ — Автоинтрўзия
(аутос — ўзим, ўзи, интрўзио — киргизиш; фанга 1919 й. америкалик олим Норман Боуэн киритган), суюк магманинг қотиб бораётган ёки қотиб, донадор жинсларга айлангаи қисмига кириб келиши. А. натижасида таркиби бир хил ёки яқин бўлган тоғ жинслари ичида томир холида учрайди, аммо уларнинг бирикиш чизиги йоқ юмалатиб олиб келган тош, шағал, қумларнинг урилишидан қирилиб, майдаланади, емирилади, эрийди. Сув остида А. нисбатан секин кечади, аммо бу жараён океан, қўл ва денгизларда соҳилдан 10—30 м чуқурликгача таъсир қилади, океанларда эса, баъзан 100 м чуқурликгача етиб боради. А. ни ғовак жинслар, аксари гологен ётқизиқлар ювилишидан фарклаш лозим. Океанологияда А. ва ювилиш тушунчаларида қўлланади. Умумий геология ва геоморфологияда туб жинслар ва ғовак жинслар емирилиши А. деб тушунилади. Қутб минтақаси доирасидаги денгиз қирғоқларида А. ўзига хос вазиятда содир бўлади; бу ерда музлаган ер тўлқинлар ҳарақатидан эриб, емирилади.Киргокнинг бундай емирилиш жараёни термоабразия деб юритилади. А. жараёни натижасида ҳосил бўлган шакллар абразион текислик, А. террасаси, А. камарлари дейилади. АЛЕВРИТ — Алеврит — майда бўлакчалардан иборат чакик (парчаланган), ғовак, юмшок чўкинди жинс,асосли м-л зарралардан (кварц, дала шпати, слюда ва бощқалардан иборат. А. ўз заррачаларининг ўлчамига кўра қумдан майинроқ, гилдан дағалрок бўлади. А. даги заррачаларнинг диаметри кўпинча 0,1 мм дан 0,01 мм гача. Шундай заррачалардан ҳосил бўлган тоғ жинсларининг тўзилиши А. структураси, заррачалари эса А.фракқияси деб аталади. АЛЕВРОЛИТ — Алевролит — зичлашиб ва цементлашиб қаттик т.ж га айланган алеврить Download 0.76 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling