РЕЛЬЕФ ГОРНОЛЕДНИКОВЫЙ —
Мизли тоғ рельефи ёки Альп тоғи
хилидаги рельеф. Баланд тоғларда
муз ҳарақати туфайли казага келган тик қоя, уткир циррали чуцци, силлиқ
ёнбарир музликлари ана шу хилдаги
рельефга оиддир. Альп тоғ и сиёцидаги рельефнинг ҳосил бўлиши учун фақат баланд тор бўлиши шарт эмас; қутбга яқин кенгликларга борган сари муз, қор чизиғи пасайиб боради ва ниҳоят, денгиз юзаси баландлиги билан баробарлашади. Бундай жойларда муз қопламининг геологик иши экзарақия ва нивақия жараёиига кўпроқ боғлиқдир, бу жараён шим. кенгликларда М. т. р. денгиз юзаси баландлигидан бошланади. Мае., Гренландиянинг шим. шарц соҳиллари.
РЕЛЬЕФ ГРЯДНЫЙ (ГРЯДОВЫЙ)— Тизма рельеф — узун адирсимон тизма шаклдаги рельеф. Бундай рельеф ккумуляқия (дарё, шамол) таъсирида юзага келади, дарё тубида, денгиз соқилида, шунингдек саҳрода оқимга қарши , тик йуналган яслда ётади. Т. р. якка-якка ҳолда,баъзан саэфо ёки денгиз соҳилида бир иеча қатор-қатор, узун-узун йуналган ҳолда учрайди.
РЕЛЬЕФ ГОРНО-ТАЁЖНЫЙ —
Тоғ-тайга рельефи — қалин ўрмон
билан қопланган; ўрта бапандликдаги рельеф, бу атама жуда кам қўлланилади.
РЕЛЬЕФ ' ПОГРЕБЕННЫЙ —чўкинди ва вулқон ётқизиқлари билан цопланиб қолган қадимги рельеф. К. р. ни ўрганиш нефть, газ, сочма конларини топишда муҳим аҳамиятга эга.
РЕЛЬЕФ ДЕНУДАЦИОННЫЙ —
Денудацион рельеф (емирилган рельефнинг турдоши). Емирилиш оқибатида вужудга келади. Келиб чициш
сабабига кўра, эрозия, музлик ёки
экзарақия, абразия, дефляқия ва бошқа хилларга бўлинади.
РЕЛЬЕФ ИСКОПАЕМЫЙ — Қазилма рельеф. Кадимги геологик даврда пайдо бўлиб, кейин ётқизиқлар билан кумилиб қолган рельеф. Ц. р. Ни аниклашда унинг устидаги чўкинди ётқизиқларнинг номос ётганлигига алоҳида эътибор берилади. Бундан ташҳари, унинг таркиби, тўзилиши, қуйи қатламга таццослаб курилади. Ана шундай усулда тўзилган харита палеогеоморфология харитаси дейилади. Мае., тўртламчи давр дарё ёки муз ётқизигининг қуйи қатламга нисбатан
ётиш цолати таркиби, қалинлиги ва
тарқалган майдонини аниқлагач, таққослаш йули билан унинг тагида цандай рельеф мавжудлигини белгилаш
мумкин. Худди шу усул ёрдамида
палеозой даври охиридаги рельеф
киёфаеини тикласа бўлади. )ҳозир палеоморфология усулини қўллаб қадимги даврлар геоморфологик харита ва атласлари тўзилмоқда.
Do'stlaringiz bilan baham: |