Gaz turbinali qurilmalar

Gaz turbinali qurilmalarning texnologik va issiqlik sxemalari

Eng sodda gaz turbinali qurilmaning sxemasi 8-1 rasmda keltirilgan .

Gaz kompressorda qisiladi, isitgich 2 da mumkin bo’lgan yuqori haroratgacha qizdiriladi, keyin u turbanada avvalgi bosimgacha kengayadi. Turbinada bajarilgan nisbiy ishi kompressor bajargan ishidan ko’p bo’ladi.

Turbinava kompressorda bajarilgan ishlarning farqi qurilmaning foydali ishi hisoblanadi:
i_f= i_t - i_k (8-1)
Gaz turbinali qurilmaning texnologik sxemasi 8-2 rasmda keltirilgan.
GTK da yoqilg’i bevosita iste’mol qilinadi va elektr energiyasi ishlab chiqariladi.
Ko’p miqdorda talab qilinadigan havo GTK ga maxsus moslama 1 orqali beriladi. Havo kompressorda siqiladi va shu paytning o’zida sovutgich 4da suv bilan sovitiladi. Kompressordan keyin havo yonish kamerasi 2 ga beriladi. Qizigan havo turbinaga kiritiladi va mexanik ish bajariladi. Turbinada ishlatilgan gazlar tutun quvuri orqali atmosferaga chiqarib yuboriladi. Atmosferaga chiqib ketuvchi gazlarning issiqligidan foydalanish uchun issiqlik almashtirgichlar (6) o’rnatiladi. Ular yordamida issiq suv yoki bug’ ishlab chiqariladi.
GTKlarda suyuq, gazsimon, qattiq yoqilg’i ishlatilishi va ishchi gazning tarkibi turlicha bo’lishi mumkin.


Issiqlik taminoti uchun mo’ljallangan BGK lari.

Issiqlik taminoti uchun mo’ljallangan BGK sining tarkibiga bug’ olinadigan yoki qarshi bosimli turbina kiradi.

o’rama usulda elektr energiyasini ishlab chiqarish uchun issiqlikning solishtirma sarfi quyidagi tenglamadan aniqlanadi.
q^qur_e.IEM=Q^e.qur_yo/Э _IEM =I/ή^IEM_qoz*ή_i.о*(I-e^IEM_o’.e) (6-3)

Ichki va tashqi issiqlik iste’molida ishlab chiqarilgan solishtirma elektr energiyasi:

E_IEM=E_tash(1 + ΣE_ich/E_tash) (6-4)

IEM da kondensatsion va qo’rama usulda ishlab chiqarilgan elektr energiyalarining nisbati:

(6-5)
IEM ning kondensatsion ish holatida solishtirma sarfi:


(6-6)

SHunday qilib Bug’ turbinali iem ga nisbatan tejaladigan solishtirma issiqlik (yoqilg’i) miqdori quyidagi tenglamadan aniqlanishi mumkin:

(6-7)
Bug’ gaz qurilmalari IEM da bug’ turbinali IEM ga nisbatan E_IEM katta va esa kichiq bo’lgani uchun birinchi qurilmada ko’p miqdorda yoqilg’i (issiqlik) tejaladi. Bundan tashqari bug’ gaz qurilmali IEM da o’rnatilgan I kVt quvvatning bahosi Bug’ turbinali IEM dagiga nisbatan kam bo’ladi.