Genlar ekspressiyasi: dnk strukturasi, replikatsiya, transkripsiya

Genlar ekspressiyasi: DNK strukturasi, replikatsiya, transkripsiya.

DNK va RNK strukturasi- organizm 2turdagi axborot ogimini shaklantiruvchi "xborotlarningyozilish" usulidir. Birinchioqmi DNK molekulasidagi axborotlarning gayta yozilishini tam' inlaydi. Bunda DNK molekulasi 2marotaba ortadi va bujarayon««replikatsiya» deb nomlanadi. Buning natijasida ona hujayra genomidagi axborot, ya'ni barcha genlar yig'indisi yoki organizmdagibarchaRNK va «qsillarning strukturasi to° g'risidagi yo'rignoma ikkinchi bo*linishida QzI hujayralarga o*tadi. Ikkinchi oqim hujayraning hayoti davomida amalga oshadi. Bunda genlardagi axborotlardan nusxa olinadi (transkripsiya) va mRNKpolinukleotidlar zanjirishakllanadi. Buesa Xususiy ogsil sintezi uchun matritsa vazifasini o*taydi. So'ng mRNK Fiukleotidlar ketma-ketligida yozilgan axborot aminokislota tiliga tarjima gilinadi (translyatsiya). Natijala oqsil sintezlanadi, ya'ni genotipfenotip ko'rinishida namoyon bo'ladi. Axborotlarni DNKdan

• DNK va RNK strukturasi- organizm 2turdagi axborot ogimini shaklantiruvchi "xborotlarningyozilish" usulidir. Birinchioqmi DNK molekulasidagi axborotlarning gayta yozilishini tam' inlaydi. Bunda DNK molekulasi 2marotaba ortadi va bujarayon««replikatsiya» deb nomlanadi. Buning natijasida ona hujayra genomidagi axborot, ya'ni barcha genlar yig'indisi yoki organizmdagibarchaRNK va «qsillarning strukturasi to° g'risidagi yo'rignoma ikkinchi bo*linishida QzI hujayralarga o*tadi. Ikkinchi oqim hujayraning hayoti davomida amalga oshadi. Bunda genlardagi axborotlardan nusxa olinadi (transkripsiya) va mRNKpolinukleotidlar zanjirishakllanadi. Buesa Xususiy ogsil sintezi uchun matritsa vazifasini o*taydi. So'ng mRNK Fiukleotidlar ketma-ketligida yozilgan axborot aminokislota tiliga tarjima gilinadi (translyatsiya). Natijala oqsil sintezlanadi, ya'ni genotipfenotip ko'rinishida namoyon bo'ladi. Axborotlarni DNKdan

Nuklein kislota va oqsillarning matritsa asosidagi sintezi axborotning o'ta yugori darajada aniqlik bilan o'tishini ta 'minlaydi.Jumladan, replikatsiyada qiz DNK molekulasi ona DNK molekulasi asosida sintezlanadi. Oqsil sintezi uchun kerak bo*lgan barcha RNKlar sintezi DNK molekulasidagi ma'lum bir sayt(gen)lardan kochiriladi. mRNK yangi oqsil sintezi uchun matritsa bo'lib hisoblanadi.Tashqi va ichki omillar ta'sirida yuzaga keladigan nugsonlarni yo gotish matritsa asosidagi sintezning yana bir ko rinishi bo lib - u reparatsiya deb nomlanadi.ko'rinishi bo'lib, shikastlanma Bu replikatsiyaning cheklangan nugsonlarni yo'gotadi gan DNK zanjirining qismi asosida va birlamchi strukturani tiklaydi. RNK- tutuvchi viruslarning eukariot organizmlar hujayralarida ko payishida yangi DNK molekulalarini sintezlash jarayonida virusning RN Ksi matritsa bo'lib xizmat giladi. Bu teskari transkripsiva deb nomlanadi. Olimlarningfikrichagaytar transkripsiya nafag hujayralariningkelib chigishida, balki hujayral at o'sma arning fiziologik rivoilanishi va differensirovkasida ham kuzatilishi mumkin.

• Nuklein kislota va oqsillarning matritsa asosidagi sintezi axborotning o'ta yugori darajada aniqlik bilan o'tishini ta 'minlaydi.Jumladan, replikatsiyada qiz DNK molekulasi ona DNK molekulasi asosida sintezlanadi. Oqsil sintezi uchun kerak bo*lgan barcha RNKlar sintezi DNK molekulasidagi ma'lum bir sayt(gen)lardan kochiriladi. mRNK yangi oqsil sintezi uchun matritsa bo'lib hisoblanadi.Tashqi va ichki omillar ta'sirida yuzaga keladigan nugsonlarni yo gotish matritsa asosidagi sintezning yana bir ko rinishi bo lib - u reparatsiya deb nomlanadi.ko'rinishi bo'lib, shikastlanma Bu replikatsiyaning cheklangan nugsonlarni yo'gotadi gan DNK zanjirining qismi asosida va birlamchi strukturani tiklaydi. RNK- tutuvchi viruslarning eukariot organizmlar hujayralarida ko payishida yangi DNK molekulalarini sintezlash jarayonida virusning RN Ksi matritsa bo'lib xizmat giladi. Bu teskari transkripsiva deb nomlanadi. Olimlarningfikrichagaytar transkripsiya nafag hujayralariningkelib chigishida, balki hujayral at o'sma arning fiziologik rivoilanishi va differensirovkasida ham kuzatilishi mumkin.