Genlar ekspressiyasi: dnk strukturasi, replikatsiya, transkripsiya
Download 0.58 Mb.
|
Genlar ekspresiyasi
birinchi bosqichi hisoblanadi. Transkripsiya jarayonida oqsil sintezi uchun matritsa vazifasini o tovchi mRNK hamda struktur, adaptor va katalitik vazifalarni bajaruvchi transport va ribosomal RNKlar sintezlanadi. Eukariotlarda transkripsiya yadroda kechadi. Transkripsiva mexanizmi asosida komplementarlik gonuniyati yotadi (G=C va U=A). Transkripsiya uchun DNK molekulasi matritse hisoblanadi va transkripsiyada u o*zgarishga uchramaydi. Ribonuk- leozidtrifosfatlar (STF, GTF, ATF, UTF) - polimerizatsiya reaksi- yasida ribonukleozidmonofosfatlar orasida 3',5'-fosfodiefir boglarini hosil qilish uchun substrat va energiya manbayi bo'lib xizmat qiladi.
bir saytlarida, ya'ni promotorlarda boshlanadi va terminatsiya saytlarida tugaydi. Promotor va terminator saytlari orasidagi DNK bolagi transkripsiyaning birligi hisoblanib, transkripton deyiladi. Har bir transkriptonda informatsiya saqlamaydigan qismlar (intronlar) bo'lib, ularning asosiy vazifasi boshqaruvchi transkripsion omillar bilan bog lanishdir. Omillar oqsil tabiatli bo'lib, transkripsiya ja- rayonini jadallashtirishi yoki susaytirishi mumkin. Eukariot hujayralari transkriptonida informativ va noinformativ qismlarning nisbati 1:9 ni (prokariotlarda 9:1) tashkil qiladi. Har bir transkriptonda DNK molekulasining faqat bir zanjiri transkripsiyalanadi va umatritsa deb nomlanadi, ikkinchi zanjir esa - kodlanuvchi deyiladi. RNK sintezi S'-3' yo'nalishida ketadi, bunda matritsaning DNK zanjiri doimo Sintezlanayotgan RNK zanjiriga nisbatan antiparalleldir. Transkripsiya hujayraning bo'linish sikli fazalariga bog'liq emas, u hujayra yoki organizmning ma'lum bir oqsilga nisbatan bo'lgan ehtiyojiga ko'ra jadallashishi yoki susayishi mumkin.
Download 0.58 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling