Geografiya 1

To‘g‘ri javob – A. 

5-savol  bo‘yicha  amaliy  topshiriqlarni  bajarish  uchun  quyidagi  tavsiyani  yaxshilab  o‘zlashtirib 

olishingiz kerak;  

Soat  mintaqalari  va  vaqtni  hisoblash:  Avvalo  vaqt  o‘lchovi  Yerning  aylanishini  kuzatishga 

asoslangan,  shu  sababli  Quyosh  vaqti,  yulduz  vaqti  va  boshqa  vaqtlar  ajratiladi,  vaqtni  aniqlashda 

yulduz vaqtidan foydalanish noqulay, chunki u kun bilan tunning almashinish vaqtiga to‘g‘ri kelmaydi. 

Shuning  uchun  amalda  Quyosh  vaqtidan  foydalaniladi.  Quyosh  vaqti  Yerning  Quyoshga  nisbatan 

harakatiga qarab aniqlanadi.  

Yer  bir  sutka,  ya’ni  24  soat  davomida  o‘z  o‘qi  atrofida  g‘arbdan  sharqqa  tomon  bir  maratoba 

to‘liq aylanib chiqadi. Yerning o‘z o‘qi atrofida bir marta aylanib chiqishi uchun ketgan vaqt 2π = 360

0

 

ga teng.  

360

0

  ni  bo‘lamiz  24  soatga,  ya’ni  360

0

:24=15

0

  ga  teng.  Demak,  Yer  o‘z  o‘qi  atrofida  har  15

0

 

harakatlanganda  1  soatga,  har  1

0

  esa  4  daqiqaga  teng  bo‘ladi,  5-test  topshirig‘ida  Vladivostok  va 

---

Gamburg  shaharlarining  geografik  koordinalari  berilgan.  Vladivostok  shahri  Gamburg  shahridan 

sharqda joylashgan. 

43

0

09ꞌ sh.k, 131

0

53ꞌ shq.u - 53

0

33ꞌ sh.k, 9

0

59ꞌ shq.u = 121

0

54ꞌ : 15

0

=  8

07

  ga  teng  bo‘ladi.  Endi 

topshiriq  shartida  berilgan  soat  vaqtidan  chiqqan  natijani  ayiramiz,  ya’ni  12

00

  -  8

07

  =  03

53

.  Demak 

Gamburg shahrida soat 03

53

 bo‘ladi.