Geografiya va iqtisodiy bilim…


Download 1.03 Mb.
Pdf ko'rish
bet2/3
Sana24.12.2022
Hajmi1.03 Mb.
#1057070
1   2   3
Bog'liq
Geografiya va iqtisodiy bilim…

qog‘ozga tushirilgan tasviri bo‘lib, u qabul qilingan shartli belgilar sistemasida unda 
joylashgan obyektiarning geografik o‘rnini, joylanishini, holatini, vaqt mobaynida 
o‘zgarishini va ular o‘rtasidagi o‘zaro bog‘liqlikni ko‘rsatadi. Kartalar mavzusi bo'yicha 
quyidagi ikki yirik guruhga, ya’ni umumgeografik va mavzuli kartalarga boʻlinadi. 
Umumgeografik kartada geografik landshaftning tashqi ko“rinishi tasvirlanadi. Uning 
geografik mazmuni landshaftning asosiy elcmentlari relyef, gidrografiya obyektlari, 
tuproq, o'simlik va grunt ko‘rsatkichlardan iborat bo‘lib, bu elementlar kartaga bir xil 
aniqlikda va mukammallikda tushiriladi. 
Kartografik tasvir, matematik asos, yordamchi jihozlar va boshqa qo‘shimcha 


Kartografik tasvir, matematik asos, yordamchi jihozlar va boshqa qo‘shimcha 
ma’lumotlarga umumgeografik kartaning elementlari deyiladi.
Karta mazmunini qabul qilingan kartografik belgilar va kartografik tasviriash usullari 
orqali ifoda etadigan kartografik tasvir har qanday kartaning asosiy elementi bolib 
hisobianadi.
Mavzuli va maxsus kartalarda (shartli ravishda) kartaning mazmunini va geografik 
asosini bir-biridan farqlash lozim. Geografik asos karta mazmunining umumgeografik 
qismi bo‘lib, u mavzuli karta mazmunini tashkil etgan elementlarni kartada to‘glri 
tasvirlashga va fazoviy bog‘Iashga hamda karta bo‘yicha oriyentirlashga xizmat 
qiladi.
Kartashunoslik —geografik kartalar va ulaming xususiyatlari haqidagi fan bo'lib, 
uning vazifasi geografik kartalarning mohiyati, ularni elementlari va 
xususiyatlarini har tomonlama o'rganish, ulardan amalda foydalanish hamda 
kartografiyaning rivojianish tarixini o'rganishdan iborat. Ba’zi vaqtda 
kartashunoslikm «Karia haqidagi ta’limot» deb ham ataydilar. 
Kartografiyaning asosiy ilmiy va amaliy vazifalari Respublikamizda quyidagilardan 
iborat:
0’zbekiston Respublikasining butun hududini va uning alohida regionlarini mavzuli 


1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
0’zbekiston Respublikasining butun hududini va uning alohida regionlarini mavzuli 
hamda kompleks kartaga olishning 2020-yilgacha bo‘lgan yagona daslurini ishlab 
chiqish va uni izchil amalga oshirish;
—kartografiyaga oid ishlamning bajarilishida iqtisodiy tarmoqlarining joriv va 
istiqboldagi ehtiyojlarini o ‘rganish, bu ishlaming yo‘lga qo‘yilishini tashkil etish, 
nazorat qilish, samaradorligini oshirish va h.k;
— kartografiyaning ustuvor masalalariga oid nazariy, amaliy va uslubiy ishlarga yetarli
e’tibor berish hamda bu muammolar bilan shug‘ullanadigan barcha tashkilotlar va 
mutaxassislar orasidagi o‘zaro hamkorlikni yo‘lga qo‘yish, uiarning turli darajadagi 
ilmiy-amaliy anjumanlarda faol ishtirok etishlarini ta’minlash;
— aerokosmofolosyomka materiallari asosida tabiiy resurslar va boshqa solsial-
iqtisodiy shart-sharoitlarnii tadqiq etish va ularni kartaga olishni jadallashtirish;
— ilmiy tadqiqot ishlarining moddiy texnik bazasini zamonaviy ilg‘or texnologiya bilan 
yangilash va mazkur soha mutaxassislarini muayan to‘lovli shartnomalar asosida 
jahon andozalari darajasida tayyorlashni yo‘lga qolyish;
— kartografik va aerokosmik tadqiqot uslublariga oid monografiyalami, darsliklami, 
ilmiy-uslubiy ko‘rsatmalar va qo‘llanmalami aniq reja doirasida tayyorlash va ulami 

Download 1.03 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling