Геологиянинг Ҳозирги Замон Муаммолари Фанидан мустақил иш мавзу; Геодинамиканинг замонавий муаммолари

Геологиянинг Ҳозирги Замон Муаммолари Фанидан МУСТАҚИЛ ИШ Мавзу; Геодинамиканинг замонавий муаммолари

Бажарди; Юсупов Д

Текширди; Чуллиев Ф

Режа;

• 1. 60- йиллардаги плита-тектоникси революцияси
• 2. Геология янги бурилишларда
• 3. Қайноқ нуқталар ва мантияга хос оқимлар
• 4. Хулоса
• 5. Фойдаланилган Адабиётлар

60- йиллардаги плита-тектоникси революцияси

• Нима учун плиталар тектоникаси, гарчи ўзини тажриба йўсинидаги тасдиғиини топсада ва алохида регионлар ва планеталарни тарихларини очиб беришда мувоффақиятли қўлланилсада Ерни тадқиқ этувчиларини хайратда қолдирмай қўйди? Гап шундаки, ҳам маконда ва ҳам замонда унинг бошланғич чегараланганликлари тан олинган эди. Плиталар тектоникаси эндигина яратилган пайтларда, яъни 60- йилларда, геологлар ва геофизиклар ернинг эндоген сифатидаги фаолликларини мантиянинг юқори қисмларидан

чуқурликларда тарқалмаслигига ишонч хосил қилганлар (бу - ердан юқори мантияни юзта ўн йилликга оид халқаро лойихаси келиб чиққан). Кейинчалик бу англашилмовчилик эканлиги ойднлашди, ва ҳозирга келиб тектоник ва магматик жараёнларнинг «илдизлари» Ер ядросигача ҳамда ядрони ички в ташқи чегараларигача етиб бориши аниқ-равшан намоён бўлди. Ерни сейсмик «ёритиш» - сейсмик томография маълумотларини кўрсатишича мантияни анча қайноқ ва кам қиздирилган областлари, тўлиқ равишда литосфералар плитларини ва қитъалар ҳамда океанларни фақат 300-400км. максимум чуқурликдаги кўринишларига мос келади, ундан

• чуқурликларда тарқалмаслигига ишонч хосил қилганлар (бу - ердан юқори мантияни юзта ўн йилликга оид халқаро лойихаси келиб чиққан). Кейинчалик бу англашилмовчилик эканлиги ойднлашди, ва ҳозирга келиб тектоник ва магматик жараёнларнинг «илдизлари» Ер ядросигача ҳамда ядрони ички в ташқи чегараларигача етиб бориши аниқ-равшан намоён бўлди. Ерни сейсмик «ёритиш» - сейсмик томография маълумотларини кўрсатишича мантияни анча қайноқ ва кам қиздирилган областлари, тўлиқ равишда литосфералар плитларини ва қитъалар ҳамда океанларни фақат 300-400км. максимум чуқурликдаги кўринишларига мос келади, ундан