Gibsning fazalar qoidasi Kimyoviy muvozanat. Muvozanat konstantasi

Inert komponentlar miqdorining ta'siri. Inert komponentlar miqdorining muvozanat siljishiga ta'siri bosim ta'siriga teskari bo'lib, xuddi yuqoridagidek, ∆V belgi bilan belgilanadi. Suyultirish (inert modda miqdorining ko'payishi) umumiy bosimning pasayishiga o'xshaydi. (7) - (9) reaktsiyalarni hisobga olgan holda aytishimiz mumkinki, azot -vodorod aralashmasidagi inert moddalarlarning ko'payishi (7) muvozanatni chapga (∆V < 0), reaksiyada (8) - o'ngga, va reaktsiyada (9) muvozanatni holati o'zgarmaydi.


Massalar ta’siri qonunidan muvozanat doimiysini toppish. Muvozanat doimiysini ifodalash usullari

Miqdoriy ravishda, kimyoviy reaktsiyadagi muvozanat holati massalar ta'sir qonuni bilan tavsiflanadi:

doimiy harorat va muvozanat sharoitida reaksiya mahsulotlarining massalari ko’paytmasini boshlang'ich moddalarning massalari ko’paytmasiga nisbati doimiy qiymatga ega bo'ladi.
Ushbu konstantani muvozanat konstantasi K deb atashadi. Muvozanat konstantasini hisoblashda komponentlarining qisman(patsial) bosimlari p_i, konsentratsiyasi c_i yoki mollar sonidan n_i foydalanish mumkin. Kp, Kc va Kn shunga mos ravishda olinadi. Muvozanat konstantalari uchun ifodalarni quyidagi reaktsiya misolida ko'rib chiqamiz

aA + bB rR + sS ± ΔH

Agar A, B, R va S moddalar gaz bo'lsa, u holda

bu yerda p_i – I komponentning partsial bosimi.

Agar ta’sir qiluvch massa sifatida c_i kontsentratsiya olinsa, formula quyidagi

ko’rinishda bo’ladi.

Agar muvozanat holidagi mollar soni n_i va muvozanat holidagi molyar qism(moluar) N_i bo’lsa unda quyidagi ifodalarni olamiz:

hamda

Real tizimlar uchun muvozanat konstantasini uchuvchanlik f yoki aktivlik а orqali ifoda etiladi. Unda ko’riladigan reaktsiyalar uchun

Muvozanat konstantalari bir-biri bilan quyidagi oddiy nisbatlarda boladi:

Kp = Kc (RT)^Δn


Kc = Kp (RT)^-Δn

Kp = Kn

(

)^Δn

RT
V

bu yerda,