Gigiyеna va ekologiya bilan fanidan 1ta javobli testlar #Oqilona ovqatlanish nima

GIGIYЕNA VA EKOLOGIYA BILAN FANIDAN 1TA JAVOBLI TESTLAR

#Oqilona ovqatlanish nima:

-ratsionda ko’p miqdorda оziq moddalarni tutgan va yuqori energetik qiymatga ega bo’lgan ovqatlanish
-hozirgi vaqtda organizmning fiziologik yehtiyojlariga mos keladigan ovqatlanish
-oqsil, yog’ va uglevodlar o’zaro muvozanatlashgan oqvatlanish
-sifatli ovqatlanish
+organizmning fiziologik yehtiyojlariga mos va yuqori reaktivlikni tutuvchi, umr ko’rish davomiyligini uzaytirishga olib keluvchi ovqatlanish

#Oqilona ovqatlanish ahamiyatga yega:

-yuqumli kasalliklar bilan kasallanish darajasi uchun
-yuqumli bo’lmagan kasallanish darajasi uchun
+aholi salomatligining barcha ko’rsatkichlari uchun
-jismoniy rivojlanish uchun
-oshqozon-ichak yo’li holati uchun

#Ovqat ratsionining yenergetik qiymati nimaga mos bo’lishi kerak:

-maksimal yenergiya sarfiga
+organizmning fiziologik yehtiyojlariga
-minimal yenergiya sarfiga
-3000 kkal
-2700 kkal

# Organizmning fiziologik yehtiyoji nimalarga bog’lik bo’ladi

-yoshga va bo’yga
+jinsga, yoshga, bajariladigan ish faoliyatiga
-yoshi va jinsiga
-yoshiga, bajariladigan ish faoliyati va davomiyligiga
-organizmning fiziologik holatiga

#Muvozanatlashtirilgan ovqatlanish deb nimaga aytiladi

-Oila byudjetiga muvofiq ovqatlanish
-Suv-tuz muvozanatini ta’minlovchi ovqatlanish
-Azot muvozanatini ta’minlovchi ovqatlanish
-Ovqat moddalarini teng miqdorda tutuvchi ovqatlanish
+Ovqatli moddalarning yeng muvofiq nisbatda bo’lishi

#Necha marta ovqatlanish kerak:

-to’rt martadan kam yemas
-ikki martadan kam yemas
-albatta to’rt mahal
+uch martadan kam yemas
-albatta besh mahal

#Yilning sovuq mavsumida 3 mahal ovqatlanish tarkibida kunlik ratsionning yenergetik qiymati qanday taqsimlanadi?

+nonushta 30-35%, tushlik 40-45%, kechki ovqat 20-25%.
-nonushta 40-45%, tushlik 30-35%, kechki ovqat 25-30%.
-nonushta 20-25%, tushlik 15-20%, kechki ovqat 30-35%.
nonushta 30-35%, tushlik 20-25%, kechki ovqat 40-45%.
-nonushta 15-20%, tushlik 20-25%, kechki ovqat 20-20%.

# Adekvat ovqatlanish deb nimaga aytiladi

-yuqori kaloriyali ovqatlanish
-vitaminlarni Ko’p tutgan ovqatlanish
+barcha gigienik talablarga javob beradigan ovqatlanish
-yog’sizlantirilgan maxsulotlarni tutuvchi ovqatlanish
-odamning shaxsiy talablariga javob beruvchi Ovqatlanish

#Agar o’rta yoshdagi odamning ovqat ratsioni tarkibiga 20 gr oqsil.100 gr yog’ va 150 gr karbonsuv kiritilgan bo’lsa, shu ovqatlanishning sifatini baholang

-yog’larning ko’pligi xisobiga ovqatlanish adekvat yemas
+ovqatlanish adekvat yemas chunki har qanday odam uchun xam oqsil va karbonsuvlarning miqdori yetarlicha yemas
-ovqatlanish adekvat yemas.chunki u muvozanatlashtirilgan
-karbonsularning ortiqchaligi xisobiga ovqatlanish muvoazanatlashmagan
-Ovqatlanish muvozanatlashgan.ammo past kaloriyali

#Ovqat ratsionidagi oqsil yog’ karbonsuvlarning nisbati 1:1.2:2 bo’lsa uning sifatiga baxo bering

-yog’lar bo’yicha ovqatlanish muvozanatlashmagan
+ovqatlanish karbonsuvlar xisobiga muvozanatlashmagan
-oqsil bo’yicha ovqatlanish muvozanatlashmagan
-yuqori kaloriyali ovqatlanish
-oqilona ovqatlanish

# Ratsiondagi ozuqaviy moddalarni qanday usulda xisoblanadi.

-energiya sarfi bo’yicha
-bajariladigan ishga sarflanadigan yenergiya bo’yicha
-faqat laborator usullar bilan
+ovqat maxsulotlarini kimyoviy tarkibi bo’yicha jadvaldan
-qabul qilingan ovqat maxsulot miqdoriga qarab

#Kaloriyaliligi bo’yicha ovqatlanish quyidagicha taksimlangan bo’lsa.nonushta-10%.tushlik-20%.kechki ovqat-70% uning sifatliligiga baxo bering

+Ovqatlanish oqilona tashkil yetilmagan
-oqilona ovqatlanish
-ovqatlanish mutlaqo oqilona tuzilgan
-ovqatlanish tartibi faqat yoz fasli uchun
-ovqatlanish tartibi faqat qish fasli uchun

#Agar o’rta yoshli odamning ovqat ratsioni tarkibidagi oqsil miqdori 180 grammni Tashkil yetsa.buni adekvat deb xisoblash mumkinmi

-Yo’q. bu meyordan 1.5 marta kam
-Xa, bu o’rta yoshli odamning fiziologik yextiyojiga mos
-Xa,bu ruxsat yetilgan qiymatlar doirasida
-Xa, bu 1-guruxga kiruvchi kishilar uchun
+Yo’q, . bu meyordan 1.5-2 marta ko’p

# Fiziologik ovqatlanish meyorlari bo’yicha ishga yaroqli axoli nechta guruxga bo’lingan

-turtta guruxga
-uchta yosh guruxiga
+beshta guruxga
-ikki guruxga /erkaklar va ayollar guruxi/
-oltita guruxga

Oqatlanishning fiziologik me’yorlari bo’yicha katta yoshdagi aholining birinchi guruhiga kimlar kiradi:

-engil mehnat bilan shug’ullanuvchi shaxslar
+aqliy mehnat bilan shug’ullanuvchi shaxslar
-o’rtacha og’irlikdagi mehnat bilan shug’ullanuvchi shaxslar
-og’ir jismoniy mehnat bilan shug’ullanuvchi shaxslar
-juda og’ir mehnat bilan shug’ullanuvchi shaxslar

# Ovqatlanishning fiziologik me’yorlari bo’yicha katta yoshdagi aholining ikkinchi guruhiga kimlar kiradi:

+engil mehnat bilan shug’ullanuvchi shaxslar
-aqliy mehnat bilan shug’ullanuvchi shaxslar
-og’ir jismoniy mehnat bilan shug’ullanuvchi shaxslar
-o’rtacha og’irlikdagi mehnat bilan shug’ullanuvchi shaxslar
-juda og’ir mehnat bilan shug’ullanuvchi shaxslar

#Agar ratsionda 100 gr oqsil bo’lsa yog’lar miqdori qancha bo’lishi kerak

-200 gramm
-50 gramm
+120 gramm
-80 gramm
-180 gramm

# Agar ratsionda 100 gr oqsil bo’lsa.karbonsuvlar miqdori qancha buladi

-560g
+460g
-200g
-300g
-50g

# Organizmdagi yenergiya sarfining necha foizi oqsillar xisobiga tuldiriladi

-26%
+13%
-49%
-5%
-50%

# To’la qiymatli oqsillar nima:

-almashtirib bo’ladigan aminokislotalar tutuvchi oqsillar
-oliy navli undan tayyorlangan non tarkibidagi oqsillar
-don yekinlarining oqsillari
+aminokislotalarning barcha to’plamini tutuvchi oqsillar
-yuqori ta’mli xossaga yega bo’lgan oqsillar

# To’la qiymatli oqsillar tutuvchi mahsulot-manbalar - bu:

+go’sht, tuxum, baliq, sut
-go’sht, non, tuxum, sut
-go’sht, sariyog’, sabzavotlar
-dukkaklilar va sabzavotlar
-guruch, grechixa yormasi va mevalar

# Himoyalangan uglevodlar nima:

+0.4%dan yuqori miqdorda kletchatka tutuvchi uglevodlar
-kam miqdorda kletchatka tutuvchi uglevodlar
-guruch va kartoshka
-mevalar va sabzavotlar
-bunday tushuncha mavjud yemas

#Ximoyalangan uglevodlarni kimlarga keng miqyosda tavsiya yetiladi.

-bolalar va o’smirlar uchun.
+vazni ortiqcha bo’lgan odamlar uchun
-homilador ayollar uchun
-emiziklik ayollar uchun
-himoyalangan uglevodlarni iste’mol qilish mumkin yemas.

# Ko’p miqdorda uglevodlarni iste’mol qilish qanday oqibatlarga olib keladi:

-jigar distrofiyasiga
+semizlikka
-vaznning kamayishiga
-buyraklar faoliyatining buzilishiga
-allergik kasalliklarning shakllanishiga

# Monosaxaridlarning manbalarini ko’rsating:

-mevalar va sabzavotlar
-shakarqamish
-qand lavlagi
+uzum va asal
-kartoshka

# Polisaxaridlar manbalarini ko’rsating:

-guruch, non, go’sht
-kartoshka, non, baliq
-baliq , mevalar, sabzavotlar
-mevalar, sabzavotlar, uzum, asal
+non, kartoshka, yormalar

# Ko’p miqdorda kletchatka tutuvchi mahsulotlarni aytib bering:

-go’sht, baliq, parranda, mevalar, sabzavotlar
+qora non, suli va grechixa yormalari, sabzavotlar
-asal va non maxsulotlari
-turshak, guruch, manniy yormasi, no’xat
-olma, qora olho’ri, asal

# Gipovitaminoz nima:

-ovqat ratsionida vitaminlar miqdorining kam bo’lishi
-organizmga vitaminlarning ko’p miqdorda tushishi
+organizmga vitaminlarning yetarli miqdorda tushmasligi sababli yuzaga keladigan holat
-organizmda vitaminlarning ko’p miqdorda bo’lishi
-sutkali ovqat ratsionida vitaminlarning bo’lmasligi

# Ko’p uchraydigan gipovitaminozlarni aytib bering:

-C va K gipovitaminozlari
+C, D va A gipovitaminozlari
-D va E gipovitaminozlari
-B guruhi gipovitaminozlari
-turli gipovitaminozlar

# C vitaminini tutuvchi mahsulotlarni aytib bering:

+na’matak, qorag’at, mevalar, sabzavotlar
-bargli sabzavotlar, guruch, non
-non, no’xat, guruch, mosh
-guruch, loviya, kartoshka, piyoz
-piyoz, qizil qalampir, sarimsoq, non

# Qaysi mahsulotlar tarkibida provitamin A- karotin bor:

+sabzi, qovoq, pomidor
-piyoz, qorag’at, petrushka, go’sht
-kartoshka, karam, lavlagi
-non, guruch, grechixa yormasi
-go’sht, jigar, non

# Alimentar kasalliklar qanday turlarga bo’linadi

-semirish. Yurakning ishemik kasalligi. modda almashinuvi kasalligi
-gipotrofiya, avitaminoz va zaxarlanish
+juda to’yib ovqatlanish, yetarlicha bulmagan ovqatlanish va ovqatdan zaxarlanish
-modda olmoshinish kasalligi.ateroskleroz.gipovitaminozlar
-oshqozon-ichak kasalliklari.gipotrofiya va gipovitaminozlar

# Quyida keltirilgan qaysi kasalliklar uchun ortiqcha ovqatlanish xavfli omil bo’lib hisoblanadi:

-ateroskleroz, diabet, yendokrin kasalliklar
-qandli diabet, gepatit, yurak qon-tomir kasalliklari
+yurak qon-tomir kasalliklari, ateroskleroz, qandli diabe
-teri kasalliklari, podagra, revmatizm
-buyrak tosh kasalliklari, nefrit, gepatit

# O’tkir ovqatdan zaxarlanish kelib chiqadi.

-spirtli ichimliklar istemol kilganda
+sifatsiz ovqatlarni istemol qilganda
-maxsulotlarni saklash muddatiga ye’tibor berilmaganda
-shaxsiy gigiena koidalariga ye’tibor berilmaganda
-spiroxeta bilan ifloslangan ovqatni istemol kilganda

# Ovqatdan zaharlanishlar qaysi guruhlarga bo’linadi:

+mikrobli, mikrobli bo’lmagan va yetiologiyasi aniqlanmagan
-bakterial, mikrobli, zamburug’li
-kimyoviy, mikrobli, zamburug’li
-bakterial, bakterial bo’lmagan, kimyoviy, zamburug’li
-mikrobli va kimyoviy

# Mikroblarga oid ovqatdan zaxarlanish guruxiga kiradi

-toksikoinfektsiya.Gaff kasalligi
-botulizm.zaxarli o’tlar orqali kelib chikkan toksikozlar
+bakterial, zamburugli, mikstlar
-aflotoksikoz.Geliotropli toksikoz
-stafilokokkli intoksikatsiya va Gaff kasalligi

# Bakterial ovqatdan zaxarlanishlarga nimalar kirmaydi

-botulizm va qo’ziqorindan zaxarlanishlar
-stafilokokkli intoksikatsiyalar, mikstlar va aflatoksikozlar
-botulizm, toksikoinfektsilar, geliotrop toksikoz
+fuzarioz, yergotizm
-toksikoinfeksiyalar va bakterial intoksikatsiyalar

# Ko’proq qaysi mahsulotlar toksikoinfektsiyalarni keltirib chiqaradi:

-sut, non, go’sht mahsulotlari
-non, yorma mahsulotlari, sabzavotlar
-tort, pirojnoe, kolbasa
-konserva mahsulotlari
+submahsulotlar (buyrak, o’pka, yurak), go’sht, salatlar

# Botulizm .......... ist’emol qilish natijasida kelib chiqadi.

-sut va sut maxsulotlarini
-go’sht va go’sht maxsulotlari
-suvda suzuvchi parrandalarning tuxumlari
+konserva maxsulotlarini
-sabzavot va mevalar

# Sifatsiz sutni ist’emol qilganda qaysi ovqatdan zaxarlanish kelib chiqadi.

-botulizm
+stafilokokkli intoksikatsiya
-ergotizm
-trixodesmotoksikoz
-fuzarioz

# Aytingchi.O’z.R. xududida keltirilgan zaxarli qo’ziqorinlarning qaysilari ko’proq uchraydi

-oq poganka.veshenka.opyata
-ko’k-sariq openok.oq cho’l qo’ziqorini
-oq poganka.shampinonlar
+oq muxomor, sarg’ayuvchi shampinon
-strochok, zontiksimon qo’ziqorin.satanin qo’ziqorini

# Organizmning fiziologik yextieji nimalarga bog’lik bo’ladi

-yoshga va jinsga
-yoshga va ish turi xamda uning advomiyligiga
+jinsga.yoshga.bajariladigan ishning turiga
-organizmning fiziologik xolatiga
-azot muvozanatini ta’minlovchi ovqatlanish

# Keltirilgan profilaktik tadbirlarning qaysilari toksikoinfektsiyani oldini olishga ko’proq mos keladi

-shaxsiy gigienaga rioya qilish axoliga sanitariya maorifi ishlarini tushuntirish.konservalarni dikkatlik bilan sterilizatsiyalash
-axoliga tushunitirish ishlarini olib borish.emlashlar
-antitoksik zardob yuborish.veterinariya nazorati
+veterinariya nazorati.maxsulotni saklash koidalariga rioya qilish.tashish.maxsulotga ishlov berish va realizatsiya qilish muddatlari
-agromadaniyatni oshirish.veterinariya nazorati

#Ovqatdan zaxarlanish xodisalarini tekshirishni kim o’tkazadi

-uchastka vrachi
-infektsionist
+DSENM vrachi
-tez yerdam vrachi
-bunday tekshirish o’tkazilmaydi

#Ovqatdan zaxarlanish aniklanganda vrach DSENMga qanday xujjat junatadi

-kasallik taxiri
+shoshilinch xabar
-zaxarlanishni tekshirish bayonnomasi
-klinik analizlarning natijasi
-bak analiz natijalari

#Ovqatdan zaharlanish o’choqlarida davolovchi shifokorning vazifalari:

+birinchi tibbiy yordam ko’rsatish, birlamchi so’rov, DSENM shoshilinch xabarnoma yuborish
-laborator tekshirishlar uchun namunalar olish
-bemorni birlamchi so’rash, unga tibbiy yordam ko’rsatish
-DSENM shoshilinch xabarnoma yuborish va laborator tekshirishlar uchun namunalar olish
-bemorga birinchi yordam ko’rsatish, ovqatdan zaharlanishni tekshirish, bemorni kasalxonaga yotqizish

#Sutning sifati tekshirilayotganida quyida keltirilgan tekshirishlardan qaysilari amalga oshiriladi:

-zichligi, konsistentsiyasi, yog’liligi, ammiak va vodorodsulfitning borligi
+organoleptik, zichligi, kislotaligi va begona aralashmalarning borligi
-rangi, hidi, konsistentsiyasi, ta’mi, bombaj, kraxmalning borligi
-soda va kraxmalning mavjudligi, zichligi, suyuqligi, quruq qoldiq
-oqsil, yog’, uglevodlar va mineral moddalarning miqdori

#Qizdirilgan pichok yordamida gushtning qaysi sifati tekshiriladi

-rangi
-ta’mi
-ammiakning borligi
-gelmint tuxumlarining borligi
+xidi

#Go’shtda gelmintlarning borligini qaysi usulda aniqlanadi

-floatatsiya usulida
-namunani termostatda tekshirish
+ezilgan preparatni mikroskopiyadan o’tkazish
-ko’rish orqali
-bunday tekshirish o’tkazilmaydi

#Konservalarning bombaji deb nimaga aytiladi

-konserva bankasining deformatsiyasi
-banka ichidagi maxsulotning buzilishi
+konserva bankasi tublarining shishib qolishi
-konserva bankasidagi chukur zang izlari
-banka germetikligining buzilishi

#Kasalxonani daraxtlar va o’tlar bilan qoplanib ketgan qabriston yeniga joylashtirish mumkinmi

-xa yashil o’simliklar territoriya mikroiqlimini yaxshilaydi
-xa bu juda qulay
+kasalxona qabriston yaqiniga joylashtirilmasligi kerak
-Kasalxonadan kabristongacha bulgan masofa 50 m dan kam bulmasin
-Buning xechqanday axamiyati yo’q

#Qaysi xolda davolash-profilaktika muassasalarining qurilish tizimi to’g’ri ko’rsatilgan

-markazlashgan-blokli yopiq tizim
+markazlashgan markazlashmagan aralash
-markazlashgan markazlashmagan yerkin
-aralash yerkin yopiq
-bir qatorli.erkin yopiq perimetrial

# Kasalxona uchastkasida ajratlishi kerak bo’lgan zonalarni ko’rsating

+Yashil zona davolash binolari zonasi xo’jalik zona
-Qurilish zonasi.sport zonasi.xo’jalik zonasi va dam olish zonasi
-Sport zonasi.yashil o’simlik zonasi.xo’jalik zonasi
-Poliklinika.davolash korpuslari.yo’laklar.tarnsport uchun maydoncha
-Kasalxona territoriyasi zonalarga bo’linmaydi

#Qurilish zonasi uchun umumiy maydondan 54% ajratilgan kasalxona loyixasiga baxo bering

-qabul qilsa bo’ladigan variant
+Qurilish zonasi uchun belgilangan meyordan 4 marta ortiq
-Bu gigienik meyorlardan 20% ga kam
-Iqtisodiy nuqtai-nazardan gigienik talablarga javob bermaydi
-Qurilish zonasi umumiy maydonning 60% dan kam bo’lmasligi kerak

#Ilmiy-texnika taraqqiyotiningsh muxim axmiyatga yega bo’lgan negativ oqibatlarini ko’rsating

-Asab-ruxiy zurikishlarning ortishi
-Jismoniy mexnatning kamayishi
+Atrof muxitning ifloslanishi
-Ayrim fizik omillarning ta’sir intensivligini ortishi
-Elektr-magnitli radiotulkinlarning paydo bo’lishi

#Qishloq axoli joylarida atrof muxitni ifloslovchi asosiy manbalarni ayting

-shaxarlardan ifloslanishlarni tarqalishi
+Dala ishlari/kimyoviy moddalarni qo’llash
-Avia- va avtotransport
-Sanoat korxonalari
-Chorvochilik komplekslari

# Atrof muxitning ifloslanishini odam organizmiga uzoq muddatdan sunggi ta’sir samarasiga nimalarni kiritish mumkin

+Nasliy kasalliklar va xavfli o’sma kasalliklari sonining o’sishi
-O’tkir zaxarlanish va nafas organlari kasalliklarining ortishi
-Surunkali zaxarlanish.jsimoniy rivojlanish ko’rsatkichlarining pasayishi
-Jigarning toksik jaroxatlanish
-Yurak-tomir kasalliklarining ortishi

# Atrof muxitning ifloslanishini oldini oluvchi muxim tadbirlar qaysi

-Sanoat korxonalarni shaxardan chetga chiqarish
-Sanoat korxonalri atrofida sanitar-ximoya zonalarini yaratish
+Texnologiyani takomillashtirish chiqindisiz texnologiya
-Xamma turdagi chiqindilarni ikkilamchi ishlovdan o’tkazish
-Sanitariyaga doir qonunlarni kuchaytirish

# Atrof muxit muxofaza qilishga yo’unaltirilgan yeng muxim tadbirlarni ayting

-Eski jixozlarni almashtirish sanitar tadbirlar
-Territoriyani tozalash va ko’kalamzorlashtirish
+Ma’muriy texnologik sanitar-texnik tadbirlar
-Sanitar-texnik tadbirlar sanoat va transport chiqindilarini tozalash
-Sanoat korxonalari sonini kamaytirish tarnsport vositalarini takomillashtirish

# Kasalxona quyida keltirilgan qaysi ob’ektlar bilan yaqin qurilmasliligi kerak

-Yengil sanoat
-Tikuvchilik korxonalari
-Stadionlar
-Parklar
+Kimyo sanoati

#Kasalxona qabriston bilan yonma-yon joylashtirish mumkinmi

+Yo’q bu bemorlar uchun psixologik pressing
-Xa bu juda qulay
-Agar uchastka tutashmagan bo’lsa unda mumkin
-Yo’q bu ko’mish marosimlariga xalaqit beradi
-Yo’q chunki qabriston xavosi ifloslangan bo’lishi mumkin

#Markazlashtirilgan kasalxona nima degani

+Kasalxonaning barcha bo’limlari bitta binoda joylashadi
-Xar bir bo’lim aloxida binoda joylashadi
-Xamma binolar bir-biri bilan tutashtirilgan
-Xamma bo’limlar mamuriy korpus bilan bog’langan
-Bunday kasalxona bo’lmaydi

# Markazlashmagan kasalxona nima

-Xarbir bo’lim aloxida ximoyalangan kirish yo’lagiga yega
+Xarbir bo’lim aloxida binoda joylashadi
-Bo’limlar kasalxona territoriyasining cheti bo’ylab qurilgan
-Xamma bo’limlar bitta binoda joylashgan
-Ma’muriyat va dorixona aloxida boshqa bo’limlar bitta binoda

#Qanday qurilish turida palatalar bo’limi yeng yaxshi shamollatilish sharoitini ta’minlaydi

-ikki tomonlama qurilganda
-qisman ikki tomonlama qurilganda
+bir tomonlama qurilganda
-ikki koridorlik tizimda
-sirkulyar turda

#Yilning issiq kunlarida ratsionning umumiy yenergetik qiymati 3 mahal ovqatlanish tartibi qanday taqsimlanadi?

-nonushta 40-50%, tushlik 20-25%, kechki ovqat 30-40%.
-nonushta 20-25%, tushlik 40-45%, kechki ovqat 30-40%.
-nonushta 30-35%, tushlik 40-45%, kechki ovqat20-25%.
+nonushta 30-35%, tushlik 20-25%, kechki ovqat 40-45%
-nonushta 15-20%, tushlik 30-35%, kechki ovqat 40-50%.

#Keltirilgan tushunchalarning qaysi biri oqilona ovqatlanishni tavsiflaydi:

-yuqori miqdorda oqsil tutgan sifatli ovqatlanish
-yuqori miqdorda yog’larni tutgan yuqori kaloriyali ovqatlanish
+fiziologik yehtiyojlarga muvofiq oziq moddalar va yenergiya bilan ta’minlaydigan ovqatlanish
-yoshga mos ovqatlanish
-yuqori miqdorda vitaminlar va mineral moddalarni tutgan, yosh va jinsga mos ovqatlanish

# Ovqatlanish adekvat, balanslangan bo’lishi, ovqat sifatli va qabul qilish kun mobaynida to’g’ri taqsimlangan bo’lishi kerak – berilganlar oqilona ovqatlanishga bo’lgan talablarni aks yettiradimi

-yo’q
-tavsif qisman berilgan
-xato izohlar berilgan
+ha
-tavsif ortiqcha talablardan tashqil yetgan
#Turli iqlim sharoitlari uchun fiziologik me’yorlarda farqlar bo’ladimi?
-kaloriyalar bo’yicha ham, ovqatning tarkibi bo’yicha ham farqlar albatta bo’ladi
-hech qanday farqlar yo’q
+janub sharoitida kaloriya o’rta kenglikdagiga qaraganda 10%ga yuqori
-yilning mavsumiga bog’liq holda farqlar bor
-shimolda janubga qaraganda kaloriya 20%ga yuqori bo’ladi

#O’zbekiston sharoitida ovqatlanish gigienasi sohasida asosiy muammolarni ko’rsating

-past kaloriyalilik, meva va sabzavotlarni ko’p tutishi
-yog’lar va mevalarning yuqori miqdorda yekanligi
-oqsillar, uglevodlar va mineral moddalarning yuqori miqdorda tutishi
-ovqatlanishning balanslanmaganligi, vitaminlarni ko’p miqdorda tutishi
+etarlicha kaloriyali yemasligi, balanslanmagan, zaharlanishlar xavfi

# Qaysi oziq moddalar uchun plastik funktsiya asosiy hisoblanadi

-yog’lar uchun
-uglevodlar uchun
-vitaminlar uchun
-mineral moddalar uchun
+oqsillar uchun
# Qaysi oziq moddalar uchun yenergetik funktsiya asosiy hisoblanadi
+yog’lar uchun
-uglevodlar uchun
-oqsillar uchun
-vitaminlar uchun
-mineral moddalar uchun

#Qaysi oziq-ovqat mahsulotlari to’la qiymatli oqsillarni tutadi

-sariyog’da va hayvon yog’ida
-meva va sabzavotlarda
+go’shtda, sutda, parranda, baliqda, tuxumda
-non va non mahsulotlarida
-guruchda, fasol, grechixa va boshqa yormalarda

#Qaysi oziq-ovqat mahsulotlari to’la qiymatli bo’lmagan oqsillarni tutadi

-sabzavotlar, mevalar va baliq
-parranda go’shti va tuxumi
+don mahsulotlari
-sut va sut mahsulotlari
-go’sht, sariyog’ va o’simlik yog’i
#Biokimyoviy viloyatlar nima degani:
-davolash-profilaktika muassasasi joylashgan qishloq axoli yashash joyi
+biosferada ayrim mikroelementlarning ortiqcha yoki tankisligi bilan ta’riflanuvchi territoriya
-havo muxiti ifloslangan qishloq axoli yashasha punkti
-axoli kasalligi ortikchaligi bilan ta’riflanadigan xudud bulagi
-epizootiya tarkalgan xududlar

#Quyida keltirilganlarning qaysilari yo’qumsiz yendemik kasaliklarga kirmaydi:

+kvashiorkor
-noinfektsion kasalliklar
-endemik buqoq
-karies
-suv nitratli metgemoglobinemiya

#Endemik buqoqning oldini olishga karatilgan asosiy tadbirlarni ayting

+yodlangan tuzlardan foydalanish
-ichimlik suvini ftorlash
-suvni zararsizlantirish
-kasallikni iloji boricha yertarok aniqlash
-markazlashtirilgan suv ta’minoti

#Ilmiy-texnika taraqqiyotining muxim axmiyatga yega bulgan negativ oqibatlarini kursating

-asab-ruxiy zurikishlarning ortishi
+atrof muxitning ifloslanishi
-ismoniy mexnatning kamayishi
-ayrim fizik omillarning ta’sir intensivligini ortishi
-elektr-magnitli radiotulkinlarning paydo bo’lishi

#Qishloq joylarida atrof muxitni ifloslovchi asosiy manbalari:

-avia- va avtotransport
-shaxarlardan ifloslanishlarni tarkalishi
+dala ishlari, kimyoviy moddalarni qo’llash
-sanoat korxonalari
-chorvochilik komplekslari

#Atrof muxitning ifloslanishini odam organizmiga uzoq muddatdan sunggi ta’sir samarasiga nimalarni kiritish mumkin

-O’tkir zaxarlanish va nafas organlari kasalliklarining ortishi
-Surunkali zaxarlanish.jsimoniy rivojlanish ko’rsatkichlarining pasayishi
-Jigarning toksik jaroxatlanish
+Nasliy kasalliklar va havfli o’sma kasalliklari sonining o’sishi
-Yurak-tomir kasalliklarining ortishi

#Atrof muxit ifloslanishini oldini oluvchi muxim tadbirlar:

-Sanoat korxonalarni shaxardan chetga chiqarish
-Sanoat korxonalri atrofida sanitar-ximoya zonalarini yaratish
-Xamma turdagi chiqindilarni ikkilamchi ishlovdan o’tkazish
-Sanitariyaga doir konunlarni kuchaytirish
+Texnologiyani takomillashtirish.chiqindisiz texnologiya
# Atrof muxit muxofaza qilishga yunaltirilgan yeng muxim tadbirlarni ayting:
+Ma’muriy, texnologik.sanitar-texnik tadbirlar
-Eski jixozlarni olmoshtirish.sanitar tadbirlar
-Territoriyani tozalash va kukalamzorlashtirish
-Sanitar-texnik tadbirlar.sanoat va transport chiqindilarini tozalash
-Sanoat korxonalari sonini kamaytirish.transport vositalarini takomillashtirish

# Quyidagi nomlari kiskartirilib keltirilganlarning qaysilari gigienik normativlarga kiradi

-REK, IFK, TLD, UG-2, SP
-VShV, SP, TLD, IFKU
-TYoK, IShV, VShV, UG-2
+REK, RED, REDoza, DOK, SP
-RED, IShV, TLD, DRGZ

#REK nima degani?

-organizmdagi patologik uzgarishlar darajasi
-ruxsat yetilgan oxirgi sifat
-ruxsat yetilgan oxirgi miqdor
-ruxsat yetilgan oxirgi kontsentratsiya
+odam organizmiga ta’sir yetuvchi ruxsat yetilgan miqdor

#Shaxarlarda atmosfera xavosini ifloslovchi asosiy manbalar kaysi:

- avtotransport temir yullar pestitsdlardan foydalanish
-kozonxonalar aeroportlar zaxarli ximikatlar
-aeroport temir yullar pestitsidlardan foydalanish
-shaxsiy uy pechlari tarnsport magistrallari
+sanoat korxonalari, avtotransport

#O’zbekistonning qishloq tumanlarida atrof muxitni ifloslovchi manbadarni kursating:

+pestitsidlarni qo’llash, chorvochilik komplekslari shaxarlardan
-iflosliklarning chikarilishi
-tarnsport magistrallari aeroport pestitsidlardan foydalanish
-sanoat korxonalari avtotransport chorvochilik ob’ektlari
-temir yullar pestitsidlardan foydalanish

#“Qurum” nima:

-Ishchi zona havosini ifloslanishi
+Toksik zaharli tuman
-Yashash joylarini havosini ifloslanishi
- Avtomobil chiqindilarini tozalash vositasi
- Ishlab chiqarish texnologiyasi o’zgarishi

#Atmosfera xavosini ifloslanishdan muxofaza qilishda sanitar-texnik tadbirlarga nimalar kiradi:

-yangi yokilgi turlaridan foydalanish chiqindilarni tozalash
-chiqindisiz texnologiya va muxitni ifloslovchi korxonalarga jarimalar solish
+atmosferadagi zararli moddalar miqdorini nazorat kilib turish va chiqindilarni tozalash
-korxonani berkitish chiqindilarni tozalash
-korxonalarni shaxardan chetga chiqarish

#Odam organizmiga salbiy ta’sir yetmaydigan kimyoviy moddalarning maksimal miqdori:

- Ruxsat yetiladigan daraja
- Ruxsat yetiladigan doza
- Qoldiq kontsentratsiya
+ Ruxsat yetiladigan kontsentratsiya
- Ta’sirning zararsiz darajasi

# Ochiq tibbiy sanitariya qismi nima:

-Ayni ishlab chiqarish korxonasiga xizmat ko’rsatuvchi TSQ
-Ishchilar va maxalliy aholiga xizmat ko’rsatuvchi TSQ
-Ishlab chiqarish korxonasidan tashqarida joylashgan DPM
+Istalgan axoli guruxiga xizmat qiluvchi TSQ
-Barcha ishlab chiqarish korxonalari ishchilariga xizmat qiluvchi TSQ

#Quyida berilgan vazifalarni qaysi biri TSQ vrachi vazifasiga kirmaydi:

-Poliklinika bemorlarini qabul qilish va davolash
-Tibbiy ko’riklarda ishtirok yetish
+Ishlab chiqarish korxonalari loyixasi yekspertizasida ishtirok yetish
-Sanitar gigienik ishlar
-VTEK ishini Tashqil qilish va olib borish

#Quyida berilgan ishlarning qaysi biri sex terapevti vrachining davolash profilaktik ishlari bo’limiga ta’luqli

-Ishni Tashqillashtirish
-Ishlab chiqarish zararlarini baxolash
-Ishchilarni ShXV bilan ta’minlanganligini nazorati
-Davolovchi chora tadbirlar rejasini bajarilishini nazorati
+Ishchilarni dispanserizatsiyasi

#Ishchilarni tibbiy kurikdan o’tkazish uchun qaysi xujjat asos buladi

+Uzr SSV-ning 200- 12 sonli buyrug’i
- Davlat standartlari
-Mexnat xakidagi konunlar majmuasi
-TSQ-ning bosh xakimining buyruo’i
-Vazirlar maxkamasining xar yili chikaradigan farmonlari

#Quyida keltirilgan ta’riflarning qaysi biri ishlab chiqarish zararlari (IChZ)tushunchasiga mos keladi

-IChZ –bu ishlab chiqarish jarayoniga ta’sir yetuvchi omil
+IChZ- ishchilar organizmiga ish jarayonida salbiy ta’sir yetuvchi ishchi muxitdagi omil
-IChZ- ish jarayonini yakunida salbiy ta’sir yetuvchi ishlab chiqarish omili
-IChZ- barcha fizik –kimyoviy omillar
-Shovqin, chang, tebranish, toksik moddalar

#DST 12 0 003-74 ga muvofik ishlab chiqarish zararlari qanday guruxlarga bulinadi:

-Kimyovi.biokimyoviy.nevrologik omillar
-Fizik.biokimyoviy.statik.texnologik
+Fizikaviy.kimyoviy.biologik va ruxiy fiziologik omillar
-Ruxiy fiziologik.dinamik.radiologik
-Statik.dinamik.mexanik omillar

#Maxsus kasb kasalliklari uchun ishlab chiqarish omili...

-Umumta’sir yetuvchi
-engillashtiruvchi
-stimullovchi
+etiologik
-zararli

#Berilganlarning qaysi biri ruxiy fiziologik omillar guruxiga kipadi

-Ovoz boylamlarining zo’riqish ultratovush
-Yo’qori xarorat.xavoning namligi.Shovqin
-Sovutuvchi mikroiqlim.majburiy ish xolati
-Kizdiruvchi mikroiqlim.patogen mikroorganizmlar
+Majburiy xolat,MNS ning zo’riqishi, ayrim organlarning zo’rikishi

#Ishlab chiqarish muxitidagi fizikaviy omillarga quyidagilarning qaysi biri kiradi:

+Shovqin.tebranish.changlanganlik.nomuovik mikroiqlim
-Tebranish.infratovush.analizatorlarning zo’riqish
-Shovqin.tebranish.ionlantiruvich nurlar.zaxarli moddalar
-Nomuvofik mikroiqlim.is gazi.Shovqin.karbonat angidrid
-Chang.ultratovush.majburiy xolat.pestitsidlar

#Ishlab chiqarish muxitidagi biologik omillarga nimalar kiradi:

-Karbonsuvlar.vitaminlar.is gazi
+Mikroorganizmlar.biopreparatlar.antibiotiklar
-Garmonlar.zaxarlovchi moddalar.yo’lar
-Shigellalar.viruslar.tebranish
-Toksikozlar.nevrozlar.antibiotiklar

#Quyida keltirilganlarni qaysi biri ishlab chiqarishning kimyoviy omillarga kiradi

-O’simliklar turiga mansub aerozol dezintegratsiyasi
-Xayvon turiga mansub aerozol kondensatsisi
+Toksik moddalar
-Shovqin, vibratsiya, changlanganlik
-Toksik moddalar va nomuvofiq mikroklimat

#Ishchilar soni qancha bo’lganda TSQ Tashqil qilinadi:

-2000 va undan ortiq
-10000 dan kam bo’lmaganda
-12000 va undan ortiq (500 va undan ortiq ayrim korxonalar uchun)
+4000 va undan ortiq odam (ayrim xollarda - 2000 dan ortiq)
-200 va undan ortiq

#Ozod kremniy (II oksidini) 70 foizdan Ko’p tutgan chang uchun PDK qancha

-10 mg/kub m
-2 mg/kub m
-1 kg/kub m
-5 mg/kub m
+1 mg/kub m

#Ishlab chiqarish korxonalarida maxaliy shamollatish nima:

+Chang xosil buladigan joydagi ifloslangan xavoni so’rib olish
-Sexlarni umumiy shamollatish demakdir
-Turli iqlim sharoitlarida yo’qori darajada chang xosil buladigan sex xavosini surib oluvchi maxsus moslama
-Intensiv chang xosil buladigan sexlar xavosini tozalash
-Sexlardagi mikroiqlimni mu’tadillash

#Sut sog’uvchilar uchun qaysi kasbga oid infektsiya taaluqli:

-Ichburg’, vabo, poliomielit
+Brutsellyoz,sap, xayvon tuberkulyozi
-Ich terlama, yo’qumli gepatit
-Leyshmanioz, rishta, tulyaremiya
-Toshmali tif, leyshmanioz

#Kasbga oid infektsiyani oldini olish uchun kundalik tadbirlarning qaysi biri yeng axamiyatli

-Dezinfektsiyalovchi yeritmalarldan foydalanish
-Profilaktik yemlashlar o’tkazish
+Shaxsiy gigiena koidalariga muntazam rioya qilish
-Maxsus Ovqatlanishni joriy qilish
-Sanitariya-okartuv ishlarini olib borish

#Ishlab chiqarish muxitidagi kimyoviy omillar qaysi guruxlarga bulinadi

-Qo’zg’otuvchi, kuydiruvchi, umum ta’sir yetuvchi
-Tanlab va spetsifik ta’sir yetuvchi
-Allergen.mutagen va umumzaxarli ta’sir yetuvchi
+Umumzaxarli maxalliy va spetsifik ta’sir yetuvchi
-O’ta zaxarl, umumzaxarli va kam zaxarli

#Ko’rsatilgan ta’sir yeffektlarining qaysi biri ishlab chiqarish muxitidagi kimyoviy omillarning umumzaxarli ta’sir guruxiga kiradi

+O’tkir va surunkali zaxarlanishlar
-Allergik va mutagen ta’sirlar
-Spetsifik va organotrop ta’sir
-Kantserogen va teratogen ta’sir
-Kantserogen va mutagen ta’sir

#Keltirilgan qaysi samara ishlab chiqarish zaharlarinig maxsus ta’siriga kiradi

+allergen, mutagen, kantserogen, teratogen
-uo’tkir va surunkali zaharlanishlar
-ayrim organlarni maxsus zararlashi
-mutagen va maxalliy ta’sirlovchi
-surunkali zaharlanish va kantserogen samara

#Kasbga oid zaxarlanishlarni oldini olish uchun keltirilgan tadbirlarning qaysi biri yeng muxim

+Texnologik jarayonlarni germetik berkitish.xonalarni shamollatish
-Ishchilarning nafas olish organlarini maxsus ximoya vositalari bilan ximoyalash
-Bemorlarni uz vaqtida davolash
-Maxsus kiyimlardan foydalanish
-Davolovchi-parxezli Ovqatlardan foydalanish

#Emizuvchi ayollar qanday sharoitda ishlashlari mumkin yemas

+Ishlab chiqarishdagi zararli kimyoviy omillar bilan
-Og’ir jismoniy mexnat sharoitida
-Shovqin va tebranish bor sharoitda
-Kizdiruvchi mikroiqlim sharoitida
-Xavoning changlanganlik sharoitida

# Kasbga oid kasalliklarni oldini olishda maxsus ovqatlanishni belgilashdan foydalanish nimaga asoslangan:

+Ishchilarni maxsus Ovqatlar bilan bepul ta’minlashga, zaxarli moddalar ta’siriga ko’proq uchraydigan organlarning funksiyasini yaxshilashga
-Ishchilar organizmiga tushadigan zaxarli moddalarni zararsizlantirishga
-Kimyoviy moddalar bilan oo’ir jismoniy mexnatni bajaruvchi shaxslarning Ovqat kaloriyalarini oshirishga
-Ishchilarni maxsus Ovqatlar bilan bepul ta’minlashga
-Ishchilarni vitaminlashtirilgan Ovqatlar bilan bepul ta’minlashga

#Koxlear nevrit kasalligini kqaysi ishlab chiqarish omili keltirib chikaradi

+Yo’qori darajali Shovqin
-Xavoning changlanganligi
-Yo’qori darajadagi tebranish
-Kizdiruvchi mikroiqlim
-Sovutuvchi mikroiqlim

#Quyida keltirilgan omillardan qaysi biri silikoz kasalligini kelib chiqishida sababchi omil hisoblanadi

+Kremniy tutuvchi chang
-Qizdiruvchi mikroklimat
-Sovutuvchi mikroklimat
-Shovqin va vibratsiya
-Tik turgan xolati

#Oyoq vena qon tomirlarining varrikoz kengayishi ishlab chiqarishdagi qaysi omil ta’sirida ko’proq sodir buladi

-Katta amplitudali tebranish ta’siri
+Tananing majburiy xolati.ya’ni uzoq vaqt tik turib ishlash
-Kizdiruvchi mikroiqlim
-Sovutuvchi mikroiqlim
-Tayanch organlarining jaroxatlanishi

#Koordinator nevroz kasalligini chaqiruvchi omil qaysi ishlab chiqarish zararlari guruxiga kiradi

+Uzoq vaqt davomida kaft muskullarining zo’riqishi
-Uzoq vaqt davomida sovutuvchi miqroiqlimni ta’siri
-Fizikaviy omillar
-Ishlab chiqarishga oid jaroxatlanish
-Biologik omillar

#Tirishish kasalligi ishlab chiqarish muxitidagi qaysi omilga bog’lik

-Shovqin
+qizdiruvchi mikroiqlim
-Gavdaning majburiy xolati
-Tebranish ta’siri
-Sovutuvchi mikroiqlim

#Qaysi kasallikni oldini olish uchun aeratsiya.xavo dushlari.suv pardalari.tuz qo’shilgan suvdan foydalaniladi

-Pnevmokoniozlarni oldini olish
-Kasbga doir zaxarlanishlarni oldini olish uchun
+Organizmni qizishi va tirishish kasalligini oldini olish uchun
-Koordinator nevrozlarni oldini olish uchun
-Yassi tovonlikni oldini olish uchun

#Qaysi kasb kasalligi profilaktikasida mahalliy shamollatish usuli qo’llaniladi

-silikoz
-koxlear nevrit
+Pnevmokonioz
-antrakoz
-bissinoz

#Nima uchun issiq sexlarda ishlovchilarda tuzli suv beriladi

-qizib ketishini oldini olish
-charchashning oldini olish
+suv-tuz balansi buzilishini oldini olish uchun
-ishlab chiqarish samaradorligini oshirish
-Tebranish kasalligini oldini olish

#Past chastotali Shovqinlarga berilganlarning qaysi biri kiradi

-800-1200 Gts
-300-500 Gts
+350 Gts gacha
-1000-2000 Gts
-250-350 Gts

#O’rta chastotali Shovqinlarga berilganlarning qaysi biri kiradi

-800-1200 Gts
+350-800 Gts
-300-500 Gts
-1000-2000 Gts
-250-350 Gts

#Shovqinni og’riq bo’sag’asi nechaga teng

-200 dB
-10 dB
-140 gts
+140 dB
-600 dB

#Antifon nima

- Tebranish kasalligini oldini olish uchun ShXV
+koxlear nevrit oldini olish uchun ShXV
-Silikoz kasalligini oldini olish uchun
-Tirishish kasalligini profilaktikasi uchun moslama
-Manbada shovqinni pasaytirish uchun moslama

#Vibratsion kasallikning asosida nima yotadi

-Koronar angiospazm
-Ko’l panjalarida anatomik butunlikning uzgarishi
-Ko’rish nervi o’tkazuvchanliginig buzilishi
+Kullardagi mayda kon tomirlarining neyrotsirkulyator uzgarishi
-Suyak tukimasining uzgarishi

#Tibbiyotda ultratovushni qo’llashda qanday kasb kasalligi kelib chiqishi mumkin

-Suyak bo’g’im falaji
+Vegetativ polinevrit
-Tibbiyot xodimlarida bunday xolat bo’lmaydi
-Vibratsion kasalligi
-Koxlear nevrit

# Pnevmokonioz - bu shunday kasalliklar guruxi bo’lib,u ishchilarda quyidagi omillar ta’sirida kelib chiqadi.

-Shakarqamish changi
+Ishlab chiqarish changi
-Kremniy tutuvchi chang
-Ko’mir changi
-Sement changi

#Ishchilarni dastlabki tibbiy kurikdan o’tkazishdan maksad nima

-Surunkali kasalliklarni aniqlash
-Ishga kiruvchilar bilan yakindan tanishish
+Shu korxonada va tanlagan kasbda ishlash uchun ishchiining salomatligi bo’yicha yarokli yekanligini aniqlash
-Kasbga oid patologiyani iloji boricha yertarok aniqlash
-Ishchilarning xammasini dispanser xisobga o’tkazish

#Ishchilarni davriy tibbiy kurikdan o’tkazishdan maksad nima

-Kasbga oid kasallik shaklllarini aniqlash va ishchilarning umumiy sog’lomlik xolatini baxolash
-Ishchilarning mexnat kodiliyatini aniqlash
-Mexnat sharoitini soo’lomlashtirishga doir tadbirlarning natijalarini xisoblash
+Ishchilarning umumiy kasallanish darajasini aniqlash
-Yo’qumli kasalliklarni yertarok aniqlash

#Davriy tibbiy ko’riklar uchun ularni davomiyligi, komissiya a’zolari va tegishli laborator tekshirishlar tartibini qanday aniqlash mumkin

-Ish stajiga qarab
+O’zSSV 200- 2012y
-DST 12.0.003- 74
-DST 950- 2011
-Ishchilarni kasb kasalliklari taxlil natijalariga ko’ra

#Shovqin va tebranishni o’lchash uchun qaysi asboblar qo’llaniladi

-aspirator
-UG- 2
+VShV- 003- M2
-psixrometr
- RUP- 1 asbobi

#Ishchi zona havosida changlanganlikni baxolash uchun qanday asboblar qo’llaniladi

-VShV- 003- M2
-UG- 2
-psixrometr
+Aspirator
-Nesterov apparati

#Ishchi zona havosida toksik moddalar kontsentratsiyasini yekspress tarzda baxolash uchun qaysi asbob qo’llaniladi

-aspirator
+UG- 2
-psixrometr
-lyuksmetr
-VShV- 003- M2

#UG-2 asbobi yordamida toksik moddalarni kontsentratsiyasini aniqlash nimaga asoslangan

-Aniqlanayotgan moddani yutgan yeritmani yelektr potentsialini o’zgarishiga
+Indikator poroshok solingan naychada rang xosil bo’lishi balandligiga qarab
-Indikator kukunini yutish xususiyatiga qarab
-Indikator kukunini rang o’zgarishi jadalligiga qarab
-Aniqlanayotgan moddani yutgan yeritmani optik zichligiga qarab

#Shovqin darajasi qaysi birlikda o’lchanadi

-lyo’qs
- mg kub m
+detsibell
-Dj kg
-Gr kg

#Ayni ish joyidagi ish sharoitini baxolash uchun nimalar bilish kerak

-Ishlab chiqarish zararli omillar ta’siriga beriluvchi ishchilar soni
-Ayni ishlab chiqarish korxonasi ishchilarining kasallanish darajasi
-Shamolatish moslamasining samaradorligi
+Ishlab chiqarish omillar gigienik reglamenti va profilaktik darajalari
-Zararli omillar soni

#Agar 80% yerkin kremniy ikki oksidini tutgan chang 15 mg/metr kubni Tashqil qilsa ish sharoitni Siz qanday baxolaysiz

+Chang kontsentratsiyasi REKdan 15marta yuqori
-Gigienik jixatdan muvofiq
-Chang kontsentratsiyasi REKdan 1,5marta yuqori
-Chang kontsentratsiyasi REKdan kam
-Chang kontsentratsiyasi REKdan 100 marta yuqori

#Shovqin sharoitida ishlaganda quyida keltirilgan chora tadbirlarning qaysi biri muhim xisoblanadi

-Nam qayta ishlash, maxalliy va umumiy shamolatish, ShXV, tibbiy ko’riklar
+Mexanizmni texnik takomillashtirish, manbani izolyatsiya qilish antifonov qo’llash, tibbiy ko’riklar
-Manbani izolyatsiya qilish, yekranlash, aeratsiya, saturator o’rnatish
-Mexnat va dam olishni reglamentlash, sanatorii- profilaktoriida davolanish, havo dushlari o’rnatish, umumiy shamollatish
-Davriy tibbiy ko’riklar, tuzli suv bilan ta’minlash, statsionar davolash

#Qizdiruvchi mikroiqlim sharoitida ishlaganda quyida keltirilgan chora tadbirlarning qaysi biri muhim hisoblanadi

-Nam qayta ishlash, maxalliy va umumiy shamolatish, ShXV, tibbiy ko’riklar
-Mexnat va dam olishni reglamentlash, sanatorii- profilaktoriida davolanish
+Manbani izolyatsiya qilish, yekranlash, aeratsiya suniy ventilyatsiya, havo dushlarini o’rnatish
-Nam qayta ishlash, suniy ventilyatsiya, davriy tibbiy ko’riklar
-Davriy tibbiy ko’riklar, tuzli suv bilan ta’minlash, statsionar davolash
#Changli patologiyani kelib chiqmasligi uchun quyida keltirilgan chora tadbirlarning qaysi biri muhim hisoblanadi
-Manbani izolatsiya qilish, ShXV, tibbiy ko’riklar
-Mexnat va dam olishni reglamentlash, sanatorii- profilaktoriida davolanish
-suniy ventilyatsiya, davriy tibbiy ko’riklar
+Nam holda ishlash, aeratsiya va suniy shamollatish, ShXV
-xavo dushlarini o’rnatish, yekranlash, statsionar davolash

#Ishchilar organizmiga salbiy ta’sir yetuvchi ishlab chiqarish omillari....

-havfli omillar
-zarali omillar
-ishlab chiqarish omillari
-nazorat qilinuvchi omillar
+ishlab chiqarish zararlari

#Nomuvofiq mikroiqlim ishlab chiqarish zaralarining qaysi guruxiga mansub

-biologik omillar
+fizik omillar
-psixo- fiziologik omillar
-fizik- kimyoviy omillar
-fizik- biologik omillar

#Ishlab chiqarishdagi nomuvofiq mikroiqlim turlarini ayting

+qizdiruvchi va sovutuvchi
-qizdiruvchi va oddiy
-sovutuvchi va o’ta sovutuvchi
-qizdiruvchi va o’ta qizdiruvchi
-optimal va qizdiruvchi

#Quyida keltirilgan patologiyalarning qaysi biri qizdiruvchi mikroiqlim ta’siri bilan bog’liq

-issiq urishi, koxlear nevrit
-tirishish va polinevrit
+tirishish kasalligi, issiq urishi
-radikulit va tirishish kasalligi
-katarakta va pnevmokonioz

#Issiq sexlarda ishlovchilarda tirishish kasalligini kelib chiqishi asosida nima yotadi

-MNS ni zararlanishi
-periferik nerv sistemasini zararlanishi
-vitaminlar parchalanishini ortishi
+suv-tuz balansining buzilishi
-organizmda osh tuzini yetishmasligi

#Nima uchun issiq sexda ishlovchilarga tuzli suv berish tavsiya qilinadi

-ter ajralishini kamaytirish uchun
-chanqoqni qondirish uchun
-suvni ta’mini yaxshilash uchun
-ter ajralishini ko’paytirish uchun
+ter bilan ajraladigan tuz miqdorini me’yorga kelishi uchun

#Quyida keltirilgan qaysi kasalliklar sovutuvchi mikroiqlim ta’siri bilan bog’liq

-qizamiq, koklyush, YuNYK
+YuNYK, radikulit, angina
-dizenteriya, pnevmoniya, otit
-salmonellez, psixo- nevroz, polinevrit
-YuNYK, pnevmokonioz, koxlear nevrit

#Sut sog’uvchilarda koordinator nevroz kasalligini kelib chiqishida qaysi omil muhim hisoblanadi

-Sovutuvchi mikroiqlim ta’sirida
-Oqilona bo’lmagan ish joyi
+Qo’l barmoqlarini uzoq vaqt majburiy xolda bo’lishi
-Tanani majburiy xolati
-Biologik omillar

# Nima uchun jarroxlarda yassi oyoqlik kasalligi keng tarqalgan

-Oyoqlarga kuchli yuklama tushishi hisobiga
-Juda ko’p sonli amaliyotlarni bajarishlari hisobiga
+Yassi oyok kiyimlarini (tapochka) kiyib yurishlari hisobiga
-Nasliy omillar ta’sri
-Oyoqlarni o’ta charchashi

#Nima uchun zamonaviy ishlab chiqarish korxonalarida ishlovchilarda ruxiy-asabiy zo’riqishlar ko’p uchraydi

-Shovqinni ta’siri
-Gipodinamiyani ta’siri
+Yuqori darajada asab-ruxiy yuklamalar, zo’riqishlar
-Nomuvofiq omillar ta’siri
-O’z vaqtida oylik maoshni berilmasligi

Nima uchun ruxiy dam olish xonasi zamonaviy ishlab chiqarish korxonalarida ish sharoitini sog’lomlashtirishda muhim hisoblanadi

-Ishchilarni sistemali ravishda dam olishi uchun
-Ishchilarni relaksatsiyasi uchun
-Estetik talabni qondirish uchun
+Yuqori darajada asab-ruhiy zo’riqishlar bo’lgani uchun
-Fizik zo’riqishni oldini olish uchun

#Toliqish va charchash bir biridan qanday farqlanadi

-Toliqishda ish faoliyati 20- 30 m.dan so’ng tiklanadi, charchashda- 1 soatdan so’ng
-Xech qanday, chunki toliqish charchashning birinchi fazasi
+Toliqishda ish faoliyati 20- 30 m.dan so’ng tiklanadi, charchashda-yo’q
-toliqish - patologiya, charchash - normal fiziologik jarayon
-toliqishda uyqu buziladi, charchashda yesa ishtaxa xam yo’qoladi

#Odam organizmi uchun chastotali ta’rifga oid qanday Shovqin xavfli xisoblanadi

+500 Gts atrofidagi chastotali shovqin o’rta
-Yo’qori chastotali Shovqinlar
-Quyi chastotali Shovqinlar
-350 Gts dan kam chastotali Shovqinlar
-O’rta chastotali shovqinlar

#Ishchilarga shovqinning xavfli ta’sirini oldini olish uchun berilgan tadbirlarning qaysi biridan Ko’proq foydalaniladi.

-antifondan foydalanish
-ishchilarni tibbiy kuriklardan o’tkazib turish
-maxalliy ventilyatsiya
-umumiy ventilyatsiya
+texnologik jarayonlarni ximoyalash

#Vibrotezlik nima degani

-qattiq tanalarning tebranish chastotasi.
+tebranishning amplituda va chastotasining 2 “Pi” sini yaratish
-tebranishning amplituda va chastotasini yaratish.
-tebranish tezligini o’zgarishi
-vibratsiya tezligining so’nishi
# Mayda kapillyar qon tomirlarni spazmi qaysi kasallikni patogenetik asosi xisoblanadi
-Koxlear yenvrit
-Shovqin kasalligi
+Vibratsion kasallik
-Tirishish kasalligi
-Bissinoz kasalligi

#Tebranish kasalligini kelib chiqishida sovutuvchi miqroiqlim qanday axamiyat kasb yetadi

-Tomirlar tizimini kengaytiradi
-Tananing distal qismini sovutadi
-Qo’l terisini quritadi
+Mayda qon tomirlar spazmini kuchaytiradi
-Terida mayda yorilish hosil qiladi

#Vibroapparatlar bilan ishlagandan so’ng qo’l barmoqlari tomirlarida spazmni qanday oldini olish mumkin

-Yog’li kremlar surtish va massaj
-Qizdiruvchi vositalar yordamida
-Issiq suvga botirib turish
-Buni oldini olish mumkin yemas
+Qo’l barmoqlari uchun vanna va massaj

#VShV- OO3- M2 asbobi nima uchun kerak

+Shovqin va tebranish darajasini o’lchash
-Shovqin spektrini o’lchash
-Tebranish tezligi kattaligini o’lchash
-Shovqin kattaligini o’lchash
-Changlanganlikni o’lchash

#Ish joyida shovqinni baxolash uchun nimani bilish zarur

-Shovqinni darajasi va uni ruxsat yetilgan dozasi
+Shovqinni darajasi va uni RED
-Shovqinni uning chastotasiga bog’liq RED
-Ish joyidagi shovqin darajasi
-Shovqinni tasnifi

#Qaysi ta’riflarga oid ishlab chiqarish changlari tasniflarga bulinadi

-Dispersligi va kumulyativligi bo’yicha
-Buning a’xamiyati yo’q
+Kelib chiqishi, xosil bo’lishi va dispersligi bo’yicha
-Eruvchanliligi.zaxarliligi.kumulyativligi bo’yicha
-Kelib chiqishi.zaxarliligi.elektrlanishi bo’yicha

#Kelib chiqishiga ko’ra chang bo’linadi.....

-organik, noorganik va o’simlik
-organik, o’simlik, hayvon
-organik, noorganik va sintetik
+organik, noorganik va aralash
-o’simlik , hayvon, kimyoviy.

# Diametri 0.2- 0.3 mkm bo’lgan chang zarralari qaysi turga kiradi

-o’rtadispersli
-yirik dispersli
-aralash
-o’simlik changi
+maydadisperli

#Ishlab chiqarishda pnevmokoniozlar qanday ta’riflanadi

+kasb kasalliklari bo’lib, ishlab chiqarish changi ta’sirida kelib chiqadi
-kasb kasalligi bo’lib, toksik moddalar ta’sirida kelib chiqadi
-bronx-o’pka apparati kasalliklari bo’lib, toksik moddalar ta’sirida kelib chiqadi
-mikroblar ta’sirida kelib chiqadigan kasalliklar
-bronx-o’pka apparati kasalliklari bo’lib, mikroiqlim ta’sirida kelib chiqadi

#Ishchi zona havosida chang miqdorini kamaytirish uchun quyida keltirilgan tadbirlarning qaysi biri muxim

-Xonani umumiy shamollatish
+“nam” usulni qo’llash
-Xonani pnevmatik usulda tozalash
-Xonalarni namlab tozalash
-Respiratordan foydalanish

#«Lepestok» nima

-Toksik moddalar bilan ishlash uchun ShXV
-Ko’ruv a’zolarini ximoyalash uchun ShXV
+Changlangan sharoitda ishlash uchun ShXV
-Ximoya ochki va qo’lqoplar
-Havoda changni aniqlaydigan asbob

#Ishchi zona havosida simob bug’larini qaysi usul bilan taxminiy aniqlash mumkin

-Universal gazoanalizator orqali yekspress-usulda
-yodli merkurammoni qo’llash orqali kimyoviy usulda
-potentsiometrik usulda
+Reaktiv qog’ozlar yordamida yekspress- usul
-xromatografiya usulida

#Kimyoviy ishlab chiqarish omillarning umumzaharli ta’siri natijasi bo’lib qaysi samarani ko’rsatish mumkin

-surunkali zaharlanish va allergik kasalliklar
-surunkali zaharlanish va o’smalar
-irsiyatni o’zgarishi
-teratogen va yembriotoksik samaralar
+O’tkir va surunkali zaharlanish

#Material kumulyatsiya nima

+Bu organizmda moddalarni to’planishi holati
-Kimyoviy modda ta’sirida organizmda patologik o’zgarishlarni to’planishi
-Moddalarni tabiatda to’planishi
-Atrof muhitda kimyoviy moddalarni buzilishi
-Yog’larda kimyoviy moddalarni to’planishi

#1-xavflilik sinfiga kiruvchi kimyoviy ishlab chiqarish omillari nima deyiladi

-yuqori xavfli moddalar
+o’ta xavfli moddalar
-o’rtacha xavfli moddalar
-xavfli bo’lmagan moddalar
-kam xavfli moddalar

#2-xavflilik sinfiga kiruvchi kimyoviy ishlab chiqarish omillari nima deyiladi

-o’ta xavfli moddalar
-o’rtacha xavfli moddalar
+yuqori xavfli moddalar
-xavfli bo’lmagan moddalar
-kam xavfli moddalar

# Zaharlar va ularning metabolits mahsulotlarini organizmdan asosiy chiqish yo’llarini ayting:

-buyrak, o’pka, so’lak va jarohatlanmagan teri
-OIT, o’pka so’lak va teri
-ter bezlari, OIT, sut bezlari
+buyrak, OIT, ter va sut bezlari
-jarohatlanmagan teri, shilliqlar, o’pka

# Ayrim ishlab chiqarish omillarining ta’sirida o’sma kasalliklarini rivojlanish samarasi nima deyiladi

-blastomogen, biogen
-Onkologik
-Teratogen
-Mutagen
+Kanserogen, blastomogen

#Ishlab chiqarish omillarining allergen, kanserogen, mutagen va teratogen ta’sirini belgilash uchun qanday termin qabul qilingan

-Teri rezorbtiv ta’siri
+Maxsus ta’siri
-Umumzaharli ta’siri
-Mahsus zaharli ta’siri
-Uzoq muddatli va zaharli samara

#Ishlab chiqarish zararlarini teratogen ta’siri termini nimani bildiradi

-Homilador ayol organizmiga ta’sirida homilani o’limi
-Homilador ayol organizmiga ta’sirida OITni jarohatlanishi
+Homilador ayol organizmiga ta’sirida homilani jarohatlanishi
-Homilaning YQT tizimining jarohatlanishi
-Shovqin ta’sirida yeshituv apparatini jarohatlanishi

#Kimyoviy ishlab chiqarishda ishlab chiqarish jarayonini germetizatsiyalash nima uchun kerak

-Amosferaga kimyoviy moddalarni chiqarilishini kamaytirish uchun
-O’tkir zaxarlanishlarni profilaktikasi uchun
-Surunkali zaxarlanishlarni profilaktikasi uchun
+Ishchi zonasi xavosining kimyoviy ifloslanishini kamaytirish uchun
-Shovqin darajasini kamaytirish uchun

#Lak bo’yoq zavodi ishchilariga ShXV respirator sifatida “Lepestok” tarqatgan ma’muriyatni faoliyatini to’g’riligini baholang

-Bu respiratorlar ishchilarni faqat bo’yoq changidan himoya qilish mumkin
-To’g’ri, agar respiratorlar har kuni almashtirilsa
-Bu respiratorlar har qanday ishlab chiqarishda ishlatilishi mumkin
-Berilgan ishlab chiqarish uchun bu respiratorlar kam samaraga yega
+Bu respiratorlar ishchilarni yerituvchilardan himoya qila olmaydi

#Zararli kasbda ishlovchilarga davolash profilaktik ovqatlanishni belgilashni asosi nimada

+Eng ko’p jarohatlanadigan organlar funktsiyasini yaxshilash
-Vitaminlarni organizmga qo’shimcha kiritish
-Oqsillarni organizmga qo’shimcha kiritish
-Ishlab chiqarish zaharlarini detoksikatsiyasi
-Organizmdan zaharlarni chiqishini tezlashtirish

#Kimyoviy moddalarni REKdan uzoq vaqt mobaynida biroz ko’tarilishi holatlarida ishchilar organizmida qanday o’zgarishlar kuzatilishi mumkin

-O’tkir zaarlanishlar ko’payishi yehtimolligi
+Uzoq vaqtdan keyin ta’sir samaralari
-Allergik kasalliklar
-Xujayralarni nasliy xossalarining o’zgarishi
-Buni xech qanday havfli tomoni yo’q.

#Qo’rg’oshinni anorganik birikmalari bilan ishlovchilari maxsus ovqatlanish bilan ta’minlanishi kerakmi?

-Xa birinchi raqamli ratsion
-Xa, sut bilan
+Xa, 3-raqamli ratsion
-Xa, polivitamin kompleks bilan
-Yo’q, bu ish zararli yemas

#Vrach tamaki ishlab chiqarish ishchilariga bepul vitamin tarqatishni talab yetish huquqiga yegami

-Agar korxonani buning uchun mablag’i bo’lsa
-Agar ishchilar buni talab yetsa
-Buning uchun asos yo’q
+Bu qonunchilikda ko’zda tutilgan
-Bu mablag’ni bexuda sarflash

#Xomilador ayollar ishdan tashqari ishga jalb yetilishi mumkinmi

-Yo’q, agar xomiladorda toksikoz kuzatilsa
-Yo’q, agar ayol rozi bo’lmasa
-Xa, agar xomiladorlik muddati sakkiz xaftadan kichik bo’lsa
-Xa, xomiladorlikni yerta muddatlarida
+Bu qonunchilikda ta’qiqlangan

#Vaziyatni baxolang: bo’rdoqchilik fermasida ishchi ayollarga 28-30 kg vaznli presslangan bedani tashish buyurilgan.

+Ayollar 20 kgdan ortiq ko’tarishi mumkin yemas
-Ayollar 25 kgdan ko’tirishi mumkin yemas
-Ayollar 10 kgdan ortiq ko’tarishi mumkin yemas
-Yo’l qo’ysa bo’ladi, agar bir marta bo’lsa
-Yo’l qo’ysa bo’ladi, agar ayol norozi bo’lmasa

#Qishloq ho’jaligi mehnatkashlarining mehnatini o’ziga xos xususiyatlarini belgilovchi omil qaysi

-Iqlim sharoiti
+qishloq ho’jaligi soasi (bo’rdoqchilik, dalachiilk va boshqalar)
-Yil mavsumi
-Mexanizatsiyalashganlik darajasi
-Ishchilar soni
#Qishloq xujalik mexnatkashlarining mexnatini uziga xos gigienik xususiyatlari nimada
-Qishloq xo’jaligi mexnatkashlari organizmiga asosan fizikaviy omillar ta’sir yetadi
-Ishni tashkil yetishdagi tartibsizlik
+Ochik xavoda ishlash.fasllarga oidligi.maromga yega yemasligi.ish turining uzgarib turishi.chegaralanmagan ish vaqti
-Organizmga yil davomida pestitsidlarning ta’siri
-Sifatli ichimlik suvi.dam olish sharoitlarini ta’minlashning mumkin yemasligi

#Mexanizatorlarning ish sharoitlarini ta’riflaganda quyida keltirilgan omillarning qaysi birining axamiyati yo’q

-Organizmga kimyoviy moddalarning ta’siri
-Jismoniy zurikishlar
-Shovqin va tebranish
+Yo’qori atmosfera bosimi
-Yo’qori darajadagi changlanganlik

#O’zbekistonda qishloq xujaligi mexnatkashlari uchun qaysi kimyoviy moddalarning ta’siri yeng xavfli

-Fenollar
-Benzol
-Benzin
-Karbonat kislota
+Pestitsidlar

#Qaysi kasalliklar pestitsidlardan foydalanish bilan bog’lik

+surunkali zaxarlanishlar
-Yo’qumli kasalliklar
-urak-tomir sistemasi kasalliklari
-Suyak-mushak sistemasi kasalliklari
-endokrin kasalliklar

#O’zbekistonda qishloq ho’jaligi ishchilarining qaysi kasb kasalliklari xos

-Yo’qumli kasalliklar
+Pestitsidlar bilan surunkali zaharlanishlar
-Yurak-tomir sistemasi kasalliklari
-Suyak-mushak sistemasi kasalliklari
-Endokrin kasalliklar

#Fosfororganik pestitsidlarning ta’sir mexanizmi qanday

-AKTG va gonadotrop garmonlarga ta’sir yetadi
-Diastazaning faolligini pasaytiradi
+Xolinesteraza fermenti aktivligini pasaytiradi
-Lipazaga ta’sir yetadi
-Nerv sistemasini jaroxatlaydi

#Keltirilgan shaxslardan qaysi biri pestitsidlar bilan ishlashga qo’yilmaydi

-40 yoshdan oshgan ayollar
- 20 yoshdan oshgan yerkaklar
- 50 yoshdan oshgan yerkaklar
+ Xomilador va yemizikli ayollar
-Yuqumli kasallik o’tkazgan shaxslar

#Pestitsidlardan zaxarlanishni oldini oluvchi muxim tadbirlarni kursating

-Axolini tibbiy kuriklardan o’tkazib turish
-Ishchilarning Ovqatlanishi va dam olish sharoitlarini yaxshilash
-Ishchilarni profilaktik yemlashlardan o’tkazish
-Ish vaqtini chegaralash.zararli odatlarga barxam berish
+Kam zaxarli preparatlarni qo’llash

# Shovqin darajasi qaysi ulchov birlikda ifodalanadi

+Detsibellarda
-Mg/kub metrlarda
-Lyo’qslarda
-Vt/kub metrlarda
-Ballarda

#Qaysi xujjatga asosan tibbiy ko’riklar tashqil yetiladi?

-№ 300 RUz- 2000 y. buyrug’i.
-SanQvaM № 2054- 96
+№ 200 RUz- 2012 y. buyrug’i
-O’zR forma № 82
-№ 555 1998 yildagi buyrug’i.

#Paxta changi ta’sirida kelib chiqadigan kasallik?

-sideroz
-pnevmokonioz;
-silikoz,silikatoz
+bissinoz
-pnevmoniya

#Ishchilarni o’z vaqtida tibbiy ko’riklardan o’tkazish turlari?

+dastlabki, davriy
-birlamchi, davriy
-Takroriy, ko’p marotaba;
-Maxsus, tibbiy;
-Kompleks, davriy

# Chang ta’sirida kelib chiqadigan nomaxsus kasalliklar:

-bronxit, pnevmokonioz;
+dermatit, rinit, kon’yunktivit;
-silikoz, silikatoz;
-antrakoz, bissinoz;
-asbestoz.

#Organizmdan issiqlikni chiqish yo’llari:

-nurlanish, konvektsiey, konduktsiey, teri orqali;
-nafas yo’li orqali, nurlanish
+nurlanish, bug’lanish, konduktsiya, konvektsiya;
-bug’lanish, konvektsiya, teri orqali;
-nurlanish, o’tkazish, nafas yo’li orqali

#Kasb kasalliklarini kelib chiqish sababi

-tashqi muxit omillarining ta’siri
-ishchi muhit omillari ta’siri
-kimyoviy tabiatga yega maxsus omillar ta’siri;
+kasbiy zararlarning ta’siri
-ish sharoiti xarakteri

# Atrof muhitni ifloslantiruvchi manbalar:

-Ishlab chiqarish ob’ektlari;
-transport;
+Tabiiy, antropogen
-tuproq;
-qishloq xhjaligida foydalaniladigan kimyoviy moddalar
199. Organizmni qizib ketishiga olib keluvchi omillar:
-issiqlik oqimi, past namlik;
-quyosh nurlari, yuqori namlik
-havoni past harakati;
+yuqori harorat,issiqlik oqimi, yuqori namlik
-kiyimning mos kelmasligi.

#Davriy tibbiy ko’riklarning maqsadi?

-Organizmdagi o’zgarishlar konstatatsiyasi;
-Salomatlik haqidagi ma’lumoti;
-Kasb kasalligini aniqlash;
-Bemorlarni o’z vaqtida davolash
+Kasallikning boshlang’ich belgilarini aniqlash

#Yurak qon tomir patologiyasida asosiy xavfli omillar:

+Noto’g’ri ovqatlanish, asab-ruhiy omil,zararli odat, gipodinamiya.
-zararli odat, gipodinamiya, chekish;
-gipodinamiya, fizik faktorlar, semirish;
-asab ruxiy zo’riqish, chekish
-zararli odat, noto’g’ri ovqatlanish;

#O’pka kasalliklarini keltirib chiqaruvchi omil:

-past temperatura, yuqori namlik;
+sovutuvchi mikroiqlim, gazlanganlik, changlanganlik, chekish, noto’g’ri ovqatlanish;
-kimyoviy ifloslanish, noto’g’ri ovqatlanish
-chekish, iqlim, quyosh nurlari yetishmasligi;
-mikroiqlim, asab ruxiy omil, chekish

#Ishlab chiqarish muhitida zararli omillar:

-fizik, fiziko- kimyoviy, yemotsional, mikroskopik
-travmatik,fizik, kimyoviy, sotsial;
-fizik, kimyoviy, psixofiziologik, biologik;
+psixofiziologik, charchash, sotsial-gigienik;
-charchash, kimyoviy.

#Chang zarralarini organizmda yerib ketishi:

-allergiyaga;
-pnevmoniyaga;
-yuqori disperslikka
+fibrinogenlikni ortishiga;
-toksik moddalar ortishiga.

#Kimyoviy moddalarning qaysi xossalari uzoq davomli asoratlar bilan bog’liq?

-kumulyativ, allergen;
-toksik, teri-rezorbtiv;
-kantserogen, neyrotoksik;
-mutagen, umumtoksik, qitiqlovchi.
+teratogen, kantserogen, mutagen;

#Ishlab chiqarishda qizib ketishning oldini olish asosiy choralari:

+konditsionerlashgan havo, ichimlik ichish tartibi
-ichimlik ichish tartibi, ShXV, manbada xaroratni kamaytirish;
-ichimlik ichish tartibi, trenirovka, mikroiqlimni yaxshilash;
-ShXV, to’g’ri ovqatlanish;to’g’ri ovqatlanish, manbada xaroratni kamaytirish
-Oqilona ovqatlanish, dush kabinalari

#Ip yigiruv ishlab chiqarishida allergik dermatitlarni sabablari

-Nomuvofiq mehnat sharoitlari
+Tut ipak qurti pillasining oltingugurt tutuvchi oqsillari bilan aloqa
-Kimyoviy allergenlar bilan aloqa
-Issiq suv bilan aloqa
-Tibbiy ko’riklarni o’z vaqtida o’tkazmaslik

#Erituvchilar bilan zaharlanishni oldini olishda qaysi tadbirlar mehnat sharoitini yaxshilashi mumkin

-himoya yekranlarini o’rnatish
-havo olib keluvchi ventilyatsiya quvvatini ko’tarish
+Jihozlarni germetizatsiyalash, zaharli yerituvchini kam zaharlisiga almashtirish
-Respiratorlarni qo’llash
-Antifonlar, maxsus korjomalar

#Tsexlarda ishchilar organizmini qizib ketishiga olib keluvchi omillar

-havoning kam harakatligi
+havo xaroratini yuqoriligi, issiq havo oqimi, yuqori namlik
-quyosh nurlari, yuqori namlik, havoning yuqori harakati
-qizigan yuzalardan issiqlik ajralishi, past namlik
-quyosh nurlari, maxsus korjomalar

#Changning gigienik axamiyati nimaga bog’liq:

-kelib chiqishi, davomiyligi, yeruvchanligi;
-toksikligi, o’lchami, kelib chiqishi;
-kimyoviy tarkibi, turi;
-dispersligi, xosil bo’lishi, o’lchami.
+tarkibi, xosil bo’lishi, dispersligi, yeruvchanligi;

# Davolovchi profilaktik ovqatlanish deganda nimani tushunasiz?

-Kasb kasalligini davolashda qo’llaniladigan ovqatlanish;
-Zararli ish sharoitlarida ishlovchilarga beriladigan qo’shimcha, bepul ovqat
-Sut va sut maxsulotlari
-Vitaminlar kompleksi
+Ionlantiruvchi nurlar bilan ishlovchilarga beriladigan qo’shimcha ovqat

#Gigienik nuqtai nazardan ishlab chiqarish zararli omillari quyidagilarga bo’linadi:

-travmatik, ximik, fizik, sotsial
-psixofizik, sotsial- gigienik;
+fizik, ximik, psixofiziologik, biologik.
-ishlab chiqarish omillari guruxlarga bo’linmaydi;
-fizik, ximik, yemotsional, mikroskopik;

#Ishlab chiqarishdagi quyidagi sog’lomlashtiruvchi choralar sovutuvchi miqroiqlimning ta’sirini kamaytirishga qaratilgan:

-sovuq xavo oqimini izolyatsiya qilish
-xonalarni isitish
-kalorifer o’rnatish;
+issiq kiyim, issiq xavo oqimi, isitish moslamalari
-maxsus kiyimlar, xavoni isitish

#Qanday kasb kasalliklari nomaxsus kasalliklar deyiladi?

-Ishlab chiqarish zararlari yetiologik omil hisoblangan kasalliklar
-Ayni ishlab chiqarish uchun xarakterli bo’lgan barcha kasalliklar;
-Ayni ishlab chiqarish uchun xarakterli bo’lmagan barcha kasalliklar
-Ishchilarning yuqumli bo’lmagan kasalliklari
+Ishlab chiqarish zararlari kelib chiqishiga sabab bo’luvchi omillar

#Kasb kasalliklari:

-Semirish qandli diabet;
-gipertoniya, o’sma;
+shovqin kesson kasalliklari;
-pnevmoniya, YuNYK;
-ovqatdan zaharlanishlar

#Ekologik havflilik manbalari

+biosferani ifloslanishi, ozon qatlamini yemirilishi ovqat tanqisligi
-iqlimning issib ketishi
-suv havzalarini ishlab chiqarish chiqindilari bilan ifloslanishi
-favqulodda hodisalar, xavo muhitini ifloslanishi
-aholini ko’payishi iqlimni issib ketishi

#Vrach rentgenologning mexnatini o’ziga xosligi:

-mexnat va ish sharoitini me’yorlanmaganligi;
+xonada nurlanishni borligi, ishning me’yorlaganligi
-nurlanishni va gazlanganlikni mavjudligi;
-jixozlar shovqini va gazlanganlik;
-radioaktiv moddalar bilan ifloslanishi;

#Xonani o’ta qizib ketishi olib keladi:

-organizmdan issiqlikni nurlanish orqali chiqib ketishiga;
-ter ajralishini kuchayishi mineral tarkibini buzilishi;
+oqsil almashinuvi, tuz-suv almashinuvini buzilishi,ter ajralishini buzilishi
-organizmdan issiqlikni o’tkazish yo’li bilan ajralishini ortishi
-oqsil almashinuvini buzilishi, issiqlikni o’tkazish yo’li bilan ajralishini ortishi

#Ishlab chiqarish sharoitida zaharlarni organizmga tushish yo’llari:

-teri qoplamalari;
-shilliq qavatlar;
-oshqozon ichak yo’li;
+nafas olish yo’li
-per os;

#Qaysi kasalliklar tananing majburiy xolatda bo’lishi bilan bog’liq

-churra, yassi tovonlik, silikatoz
-pnevmokonioz, sil
-yassitovonlik, gemorroy
-yaqinni ko’raolmaslik, venalarni varikoz kengayishi
+venalarni varikoz kengayishi, churra, yassitovonlik

# Ekosistemani yaxshilash uchun atmosfera havosini himoyalash bo’yicha chora tadbirlar:

+administrativ, rejali, texnologik, sanitar-texnik
-administrativ jarimalar, yashil o’simliklar yekish
-texnologik, administrativ, san. Oqartuv ishlari
-sanitar oqartuv ishlar, ob’ektlarni pasportlash, administrativ
-ko’kalamzorlashtirish, rejali

#Vrach jarroxning ishining o’ziga xosligi:

-mexnat sharoitining me’yorlashtirilmaganligi ko’rishning zo’riqishi
+ruhiy statik ko’rishning zo’riqishi va giyoxvand moddalar bug’i
-yuqori mablag’, nomuvofiq mikroiqlim
-statik zo’riqish, mikroiqlim
-mexnat va dam olishning o’ziga xosligi

#Mehnat gigienasining o’qitish predmeti hisoblanadi:

-texnika havfsizligi, ishchilarni salomatlik holati, sanitar obodonlashtirish
-tibbiy ko’riklar o’tkazish, ishchilarni ish sharoiti
-kasbiy zararlar, texnologik jarayon
+ish xarakteri, ishlab chiqarish jarayoni, salomatlik holati, ish sharoiti
-ishlab chiqarish jarayoni, texnik xujjatlar tayyorlash, ishchilar salomatlik holati

#O’ta sovuqqotishning oldini olish chora tadbirlari:

-himoya yekranlari, shaxsiy himoya vositalari
-quruq kiyimlar, kaloriyali ovqatlanish
-suv-tuz almashinuvini boshqarish, kaloriyali ovqatlanish
+ratsional ovqatlanish, quruq kiyimlar, isitish moslamasini almashinib qo’llash
-isitish moslamasini almashinib qo’lash, shaxsiy himoya vositalari

#Changning toksikligi nimaga bog’liq?

-kontsentratsiya, konsistentsiyasi
-agregat holati, kontsentratsiya
-eruvchanligi, kimyoviy strukturasi, kontsentratsiyasi
-konsistentsiyasi, yeruvchanligi, agregat xolati
+kimyoviy strukturasi, agregat holati

#Mehnatning sanitar sharoitlari bilan bog’liq zararlar:

+gazlanganlik, changlanganlik, mikroiqlim
-changlanganlik, sanitar jihozlanish
-mikroiqlim, ish sharoiti
-ish sharoiti, gazlangnalik, changlanganlik
-sanitar jihozlanish, mikroiqlim.

#Ishlab chiqarish jarayoni omillari bo’ladi:

-ijtimoiy, klinik, biologik
+kimyoviy, fizik, biologik
-kimyoviy, ijtimoiy, fizik
-klinik, mexanik, ijtimoiy
-biologik, klinik, alimentar

#Ilmiy faoliyat bilan shug’ullanuvchi ishchilar uchun asosiy oziq moddalar qanday nisbatda bo’lishi kerak

-1:0,8:6
-0,8:1:4
+1:1:4
-1:1:4,5
-1:1:4,2

#Organizmning toliqishini aniqlash uchun qo’llaniladigan usullar:

+xronotremometriya, fiziometriya
-pulsogramma bo’yicha
-kardiografiya
-xronorefleksometriya, Anfimova tablitsasi
- Sizyakov radiometri

#tananing sovuq qotishi qachon tezlashadi

+Past haroratda, shamol bo’lganda, yuqori namlikda
-Jismoniy mexnat bajarganda yuklama ortganda
-- 10⁰C haroratda va 30% namlikda
-Past haroratda va past namlikda
-Past harorat va yuqori namlikda

#Kasb kasalliklarini kelib chiqish sabablari

-Atrof muxit omillari ta’sirida
-Ishchi muhit omillari ta’sirida
-Atrof muxit omillarining maxsus ta’sirida
+Kasbiy zararlarning organizmga ta’sirida
-Ish jarayoning xarakteriga ko’ra
#SSV 200-2012 buyruq bo’yicha tibbiy ko’rik turlari
-birlamchi, ko’p martalik
-maxsus, tibbiy
-kompleks qaytalanuvchi
-qo’shimcha, tibbiy
+dastlabki, davriy
#Ishlab chiqarish changi tasnifi
-organik, xayvon, o’simlik
+organik, noorganik, aralash
-noorganik, mineral
-aralash, sintetik
-organik, dorivor, sintetik

#Changning nospetsifik ta’siri:

-pnevmokonioz
-silikoz
+dermatit, rinit, konyunktivit
-antrakoz
-astbestoz

#Paxta changidan kelib chiqadi

-sideroz
-pnevmokonioz
-astbestoz
+bissinoz
-silikoz
#Shovqinni o’lchash uchun qo’llaniladi
-UG- 2
-antifon
-xronorefleksometr
-aktinometr
+IShV- 0,03

#Changdan namuna olishda qo’llaniladigan asbob

+aspirator
-Krotov apparati
-Nesterov apparati
-changyutgich
-UG- 2

# Odam qulog’i qabul qilaoladigan shovqin diapozonini ko’rsating

-100-3000 Gts
-720-40 000 Gts
-50-50 000 Gts
+16-20 000 Gts
-10-18 000 Gts

#Qanday kasb kasalliklari nomaxsus kasalliklar deyiladi?

-Ishlab chiqarish zararlari yetiologik omil hisoblangan kasalliklar
-Ayni ishlab chiqarish uchun xarakterli bo’lgan barcha kasalliklar;
-Ayni ishlab chiqarish uchun xarakterli bo’lmagan barcha kasalliklar
-Ishchilarning yuqumli bo’lmagan kasalliklari
+Ishlab chiqarish zararlari kelib chiqishiga sabab bo’luvchi omillar

#Qaysi turdagi moddalar bilan zaharlanganda, qondagi xolinesteraza fermentini blokadasi maxsus diagnostik belgi bo’lib hisoblanadi.

+fosfororganik pestitsidlar
-xlororganik pestitsidlar
-simoborganik pestitsidlar
-margimush birikmalar
-noorganik pestitsidlar
#Changning gigienik tasnifi
-kelib chiqishi, turiga, ta’sir davomiyligiga
-zaxarliligi, o’lchami, kelib chiqishi
+tarkibi, xosil bo’lishi, dispersligi, yeruvchanligi
-organik, noorganik, aralash
-dispersligi, hosil bo’lishi, organik va noorganik

#Mehnat gigienasining o’qitish predmeti hisoblanadi:

-texnika havfsizligi, ishchilarni salomatlik holati, sanitar obodonlashtirish
-tibbiy ko’riklar o’tkazish, ishchilarni ish sharoiti
-kasbiy zararlar, texnologik jarayon
+ish xarakteri, ishlab chiqarish jarayoni, salomatlik holati, ish sharoiti
-ishlab chiqarish jarayoni, texnik xujjatlar tayyorlash, ishchilar salomatlik holati

#Mehnat jarayoni xarakteriga bog’liq

-yoritilganlik, gazlanganlik
+ishchilarni toliqishi
-ishlab chiqarishda shamollash kasaliklarini ortishi
-ishlab chiqarish jaroxatlari, ishlab chiqarish infektsiyalari
-ishga layoqatsizlik kunlari qaytalanishi

#Ishlab chiqarish sharoitlarida zaharlarni organizmga tushish yehtimolligi:

+nafas yo’li orqali
-teri qoplamalari
-shilliq qavatlar
-oshqozon ichak yo’li
-ifloslangan qo’llar
#Ishlab chiqarish allergiyalar reaktsiyalar turi
-Tez ta’sirli
-Tezlashgan ta’sir
-Sekinlashgan turi
+Sekinlashgan tezlashgan turlari
-Uzoq muddatli ta’sir

#Kasbiy kasalliklar bu-:

-qandli diabet, semirish
-qon bosimini ortishi, koxlear nevrit
-pnevmoniya, bronxitlar
-ovqatdan zaharlanishlar, kvashiorkor
+shovqin kesson kasallikri

#Ishlab chiqarish jarayoni omillari bo’lishi mumkin:

+fizik, kimyoviy, biologik
-ijtimoiy, klinik, fiziologik
-kimyoviy, ijtimoiy, fizik
-klinik, mexanik, ijtimoiy
-biologik, klinik, alimentar

#Mehnatni sanitar sharoitlari bilan bog’liq zararlar

-changlanganlik, sanitar jihozlanish
+gazlanganlik, changlanganlik, mikroiqlim
-mikroiqlim, ish xarakteri
-ish xarakteri, gazlanganlik changlanganlik
-sanitar jihozlanish, mikroiqlim
#O’ta sovuqqotishning oldini olish chora tadbirlari:
-himoya yekranlari, shaxsiy himoya vositalari
-quruq kiyimlar, kaloriyali ovqatlanish
-suv-tuz almashinuvini boshqarish, kaloriyali ovqatlanish
+ratsional ovqatlanish, quruq kiyimlar, isitish moslamasini almashinib qo’llash
-isitish moslamasini almashinib qo’lash, shaxsiy himoya vositalari

#Shovqin spektral tarkibi bo’yicha tasniflanadi:

-ultra yuqori chastotali, infra past chastotali
-o’ta yuqori chastotali, o’rta chastotali
-o’rtachastotali, mayda dispersli
+pastchastotali, o’rta va yuqori chastotali
-yuqori va past chastotali

#Qaysi kasalliklar tananing majburiy xolatda bo’lishi bilan bog’liq

+venalarni varikoz kengayishi, churra, yassitovonlik
-churra, yassi tovonlik, silikatoz
-pnevmokonioz, sil
-yassitovonlik, bavosil
-yaqinni ko’raolmaslik, venalarni varikoz kengayishi

#Xonalarda o’ta qizdiruvchi mikroiqlim olib keladi:

+oqsil, suv-tuz almashinuvini buzilishi, ter ajralishini ortishi
-ter ajralishini buzilishi, uglevod almashinuvini buzilishi
-nurlanish yo’li bilan issiqlik ajralishi, yog’ almashinuvini buzilishi
-ter ajralishini kuchayishi, organizm mineral tarkibini buzilishi
-organizmdan issiqlikni ajralishini ortishi, o’ta sovuq qotish

#Chang zarrachasining zaharliligi nimaga bog’liq?

-Kimyoviy tuzilishi, agregat xolati
-kontsentratsiyasi, konsistentsiyasi
+eruvchanligi, kimyoviy strukturasi, kontsentratsiyasi
-agregat holati, kontsentratsiyasi
-konsistentsiyasi, yeruvchanligi, agregat holati

#Ishlab chiqarish zaharlari o’ziga xos maxsus oqibatlarga yega

-kumulyativ, allergen
-zaharli, teri rezorbtiv
-kantserogen, zaharli
+teratogen, kantserogen, mutagen
-mutagen, zaharli, qo’zg’atuvchi
#Mehnat gigienasi predmetining o’rganish ob’ektlari?
-ishlab chiqarish jarayoni va jihozlar, atrof muxitni ifloslanish ob’ektlari
-Ish xarakteri, tashqi muhit ob’ektlari ifloslanishi
-Tibbiy ko’riklar o’tkazish, texnika xavfsizligi
-texnika havfsizligi, ishlab chiqarish jarayoni va jihozlar
+salomatlik, ish xarakteri, ishlab chiqarish jarayoni va jihozlar

#Chang zarrachalarini yerishi olib keladi

-fibrogenlikni ortishiga
+zaharlikni ortishiga
-allergiyaga
-pnevmoniyaga
-barcha javoblar to’g’ri

#Qo’llanilishiga ko’ra pestitsidlar bo’linadi

-biostimulyatorlar, mineral birikmalar, sulfanilamidl
-xlororganik, fosfororganike, simoborganik birikmalar
+gerbitsidlar, akaritsidlar, insektitsidar, defoliantlar, fungitsidlar
-qori zaharli, o’rtacha zaharli va kam zaharli moddalar
-organik, noorganik, biopreparat moddalar

#Chiniqtirishning asosiy printsiplari qaysilar

- Kun tartibini tug’ri Tashqil qilish.tug’ri Ovqatlanish
-Suv protsedurasi.chinikishni yerta yoshlikdan boshlash
-Sport bilan faol shug’ullanish.kuyosh protsedurasi
+Kompleksli, tizimlik, doimiylik, shahsiy yondashish
-Kam kaloriyali ovqatlar toza xavo

#Ishchilarni davolovchi-profilaktik ovqatlanishi deganda nimani tushunasiz?

-kasb kasalliklarini davolash uchun beriladigan ovqatlanish;
- kimyo sanoatida sut va sut mahsulotlari;
+zararli mehnat sharoitlarida ishlovchi shaxslarga qo’shimcha, bepul tarzda beriladigan ovqatlanish.
-issiq sexlarda ishchilar uchun vitaminli komplekslar;
-davolaovchi, parxez ovqatlanish;

#O’TYoK manbasi bo’lgan ovqat mahsulotlarini ayting

-qo’y yog’i
-sut
+o’simlik yog’lari
-pishloqlar
-sabzavot va mevalar

#Rafinadlangan yog’lari - bu...

-sariyog’
-margarinlar
+tozalangan o’simlik yog’lar
-hayvon yog’lari
-o’simlik va hayvon yog’lari omuxtasi
#Himoyalangan uglevodlar deb nimaga aytiladi
+yuqori darajada kletchatka tutgan o’simlik mahsulotlari
-uglevod tutgan hayvon mahsulotlari
-qayta ishlangandan keyin uglevodlar parchalanishiga to’sqinlik qiluvchi o’simlik mahsulotlari
-termik ishlovdan o’tkazilgan uglevod mahsulotlari
-odam organizmi xazm qilmaydigan uglevodlar

#Kletchatka qanday funktsiyani bajaradi

-energetik material hisoblanadi
-plastik material hisoblanadi
-vitaminlarni tashuvchi
+ichak funktsiyasini boshqaradi
-ovqatning ta’mini belgilaydi

#Vitaminlar va mineral moddalarning asosiy manbasi bo’lgan ovqat mahsulotlar:

-go’sht va go’sht mahsulotlari
+sabzavot va mevalar
-sut mahsulotlari va sariyog’
-baliq, parranda va tuxum
-o’simlik yog’lari va nono mahsulotlari

#Oziq moddalarning qaysi nisbatida ovqatlanish balanslangan deb hisbolanadi

-1 : 2 : 6
-1 : 1,4 : 4,6
+1 : 1,2 : 4,6
-1 : 1,2 : 3,1
-2 : 1 : 4,8
#Vazni 85 kg bo’lgan yerkak kishi sutka davomida o’rtacha 125 g oqsil iste’mol qilsa, uning ovqatlanishini oqilona deb bo’ladimi
+ha, oqsil miqdori fiziologik yehtiyojlarga muvofiq keladi
-yo’q, oqsil miqdori gigienik me’yordan 60 g ga past
-yo’q, oqsil miqdori gigienik me’yordan 30 g ga past
-yo’q, oqsil miqdori gigienik me’yordan 20 g ga past
-yo’q, oqsil miqdori gigienik me’yordan 2 martaga ko’p

#Homilador ayolning ovqat ratsioni 600 g uglevod tutadi. Bunday ovqatlanishni adekvat deb bo’ladimi

+yo’q, uglevodlar miqdori fiziologik yehtiyojlardan yuqori
-ha, uglevodlar miqdori fiziologik yehtiyojlarga muvofiq
-yo’q, uglevodlar miqdori fiziologik yehtiyojlardan past
-ha, homilador ayollar uchun bu me’yor
-yo’q, me’yorda uglevodlar 800 g bo’lishi kerak

#Rafinadlangan yog’larning biologik qiymatini pasayish mohiyatini to’liq tavsiflaydigan javobni ko’rsating

-O’TYoK va sterinlar miqdorining ko’payishi
+O’TYoK va fosfolipidlarning kamayishi
-yog’larning ta’m sifatini yaxshilanishi
-yog’larning ta’m sifatini yomonlashishi
-yog’larning yenergetik qiymatini pasayishi

#Oqsillarga bo’lgan yehtiyoj qaysi chegaralarda belgilanadi

-340- 600
-93- 158
-50- 132
-64- 110
+83- 118

#Katta yoshdagi odam uchun yog’larning gigienik me’yori qanday

-344- 602
-83- 118
+93- 158
-61- 219
-110- 612

# Mehnatga layoqatli shaxslarning uglevodlarga bo’lgan fiziologik yehtiyojlari qaysi chegaralarda tebranadi

-400- 805
-93- 158
-83- 118
+344- 602
-50- 132

#Sutning ozuqaviy va biologik qiymati:

-katta miqdorlarda hayvon oqsili va yog’da yeruvchi vitaminlarni tutadi
-yuqori miqdorda uglevodlar tutishi bilan ta’riflanadi
-tez xazm bo’ladi va ta’bga tegmaydi
+barcha kerakli oziq moddalarni tutadi va yaxshi xazm bo’ladi
-termik ishlov berish oson, uzoq saqlanib turadi

#Baliqning ozuqaviy va biologik qiymati :

-yaxshi o’zlashtiriladi, tez ta’bga tegadigan mahsulot
-mineral moddadar va suvda yeruvchi vitaminlarning asosiy manbai
-vitaminlar va hayvon mahsulotlarining manbai
-yaxshi o’zlashtriladi va tez to’yinish hissini chaqiradi
+to’la qiymatli oqsillar, O’TYoK, A va D vitaminlari, mineral moddalar manbai

#Qanday ovqatlanish adekvat ovqatlanish deyiladi

+fiziologik yehtiyojlarga muvofiq va gigienik talablarga javob beradigan
-yuqori kaloriyali ovqatlanish va vitaminlar tutuvchi
-ovqat ratsionida barcha komponentlarni tutgan tarkibga yega bo’lgan ovqatlanish
-joyning iqlim xususiyatlariga muvofiq turli tuman ovqatlanish
-turli tuman va to’g’ri tartibni ta’minlovchi ovqatlanish

#Alimentar kasalliklar deb nimaga aytiladi? To’g’ri javobni tanlang

-organizmga makro- va mikroelementlarning yetarli darajada tushmasligidan kelib chiqqan kasalliklar
+bu uzoq vaqt noadekvat ovqatlanish bilan bog’liq kasalliklar
-oziq moddalarning balanslanmaganligi bilan bog’liq kasalliklar
-oqsillarning yetarli darajada tushmasligi bilan bog’liq kasalliklar
-ovqat ratsioni bilan ortiqcha yog’larning tushishi bilan bog’liq kasalliklar

# Keltirilgan kasalliklarning qaysilari ovqatlanishning tanqisligi kasalliklariga kiradi

+Oqsil-energiya tanqisligi, kvashiorkor, raxit
-Ateroskleroz, salmonellyoz, qandli diabet
-Alimentar-toksik aleykiya, salmonellyoz
-Botulizm, raxit, stafilokokkli infektsiya
-Drakunkulyoz, podagra, qandli diabet

#Quyida keltirilgan qaysi kasalliklar uchun ortiqcha ovqatlanish xavfli omil bo’lib hisoblanadi:

-semirish, OET, raxit
-OET, kvashiorkor, raxit
+ateroskleroz, podagra, diabet
-salmonellez, alimentar-toksik mioglobinuriya
-toksikoinfektsiyalar, botulizm, singa

#Qaysi oziq moddalar yetishmaganda kvashiorkorni rivojlanishiga olib keladi

+to’la qiymatli oqsillar
-rafinadlashmagan yog’lar
-himoyalangan uglevodlar
-C vitamini
-kaltsiy va fosfor

#Ovqatdan zaharlanishlar - bu o’tkir, o’tkirosti yoki surunkali kasalliklar bo’lib, u quyidagilar bilan bog’liq

-oqsillarni yetarli tarzda iste’mol qilmaganlik sababli
-uglevodlarning miqdori ortiqcha bo’lganda
-ovqat bo’yoqlari iste’mol qilganda
-qalbakilashtirilgan ovqat mahsulotini iste’mol qilganda
+sifatsiz ovqat iste’mol qilish bilan

#Kam intensivlikka yega bo’lgan kimyoviy omillarni organizmga surunkali ta’sir samarasi qanday

-inson organizmi uchun befarq
-surunkali zaharlanishlar
+organizmning himoya xususiyatlarini pasayishi, uzoq muddatdan keyingi kelib chiqadigan oqibatlari
-surunkali kasalliklarini qo’zishi
-o’tkir kasalliklarni surunkali shaklga o’tishi

#Shahar sharoitida atrof-muhitni ifloslovchi asosiy manbalar

-aeroportlar, transport magistrallari, pestitsidlarni qo’llash
-yoqilg’i o’choqlari, transport magistrallari
-pestitsidlarni qo’llash, temir yo’llari
-temir yo’llari, avtotransport, qoramol yetishtirish fermalari
+sanoat korxonalari, avtotransport

#O’zbekistonning qishloq tumanlarida atrof-muhitni ifloslovchi asosiy manbalar

-sanoat korxonalari, avtotransport, qoramol yetishtirish fermalari
+pestitsidlarni qo’llash, qoramol yetishtirish fermalari, shaharlardan ifloslanishlarning kelishi
-pestitsidlarni qo’llash, temir yo’llari, avtotransport, sanoat korxonalari yoqilg’i o’choqlari, sanoat korxonalari,
-pestitsiidlar va mineral o’g’itlarini qo’llash
-pestitsiidlar va mineral o’g’itlarini qo’llash, atom yelektrostantsiyalari

#Zamonaviy “smog” tushunchasini to’g’ri tasniflang

-ishchi zonasi havosining ifloslanishi
-turar-joy xonalari havosining ifloslanishi
+toksik tuman
-avtomobil tashlanmalarini tozalovchi vosita
-ishlab chiqarishning texnologiyasini o’zgarishi

#Quyidagilardan qaysi biri atrof-muhit holatini yaxshilash uchun hal qiluvchi chora bo’ladi

+ishlab chiqarish texnologiyasini takomillashtirish
-korxonalarni shahar tashqarisiga chiqarish
-rejalashtiruvchi chora-tadbirlar
-korxona ma’muriyatiga ma’muriy ta’sir yetish choralari
-atrof muhitni muhofazalash haqida qonunlar ishlab chiqish

#Inson organizmiga salbiy ta’sir yetmaydigan kimyoviy moddalarning maksimal miqdoriga nima deb aytiladi

-ruxsat yetilgan daraja
-ruxsat yetilgan doza
-qoldiq kontsentratsiya
-xavfsiz ta’sir yetish darajasi
+ruxsat yetilgan kontsentratsiya

#O’zbekiston sharoitida qaysi kasalxona qurilish tizimi yeng muvofiq?

-markazlashgan, bitta ko’p qavatli binoda;
-pavilonli, har bir bo’lim uchun alohida binoda;
-markazlashmagan;
+aralash;
-maxalliy tizim.
#Oziq-ovqat mahsulotlari orqali yuqadigan infektsiyalar va invaziyalarga qaysilar kiradi?
-salmonellez, botulizm, tulyaremiya, opistorxoz, difteriya;
-dizenteriya, vabo, bezgak, parotit, qizamiq;
+ichburug’, qorin tifi, yexinokokk, teniidoz, trixinellez;
-stafilokokkli infektsiya, salmonellez, spiroxetoz, ko’kyo’tal;
-askaridoz, ichburug’, qorin tifi, skarlatina.

#O’zlashtiriladigan 2-valentli temir tutuvchi mahsulotlar qaysilar?

+go’sht mahsulotlari, baliq, tuxum;
-go’sht, non, makaronlar, mevalar;
-tuxum, non, no’hat, shaftoli;
-parranda go’shti, mevalar, baliq;
-go’sht, tariq, non, baliq.

#Semirishning asosiy sabablari?

-kam harakatli hayot tarzi
-noto’g’ri ovqatlanish;
+organizmda oksidlanish jarayonlarini susayishi, ovqatlanishni
buzilishi, kam harakatli hayot tarzi
-ratsionda yog’ moddalarining ortiqchaligi;
-kam harakatli hayot tarzi, nomuntazam ovqatlanish.
#Go’shtning yangililigini aniqlashda qanday usuldan foydalaniladi?
+ammiakning miqdorini aniqlash
-trixinellalarning miqdorini aniqlash
-finnalarning miqdorini aniqlash
-uglevodovlarning miqdorini aniqlash
-vitaminlarning miqdorini aniqlash

#Eber reaktivi qaysi tekshirishda qo’llaniladi?

+gushtda ammikni aniqlashda
-sutdagi ichimlik sodasini yekspertizasida
-suvning oksidlaniuvchvnligi bo’yicha yekspertizasida
-konservalarni yangililik bo’yicha yekspertizasida
-oziq-ovqat mahsulotlarida vitaminlarni yekspertizasida

#Go’sht orqali insonga yuqadigan gelmintozlar:

+finnoz
-askaridalar;
-rishta, opistorxoz;
-ostritsalar;
-difteriya;

#Respublikamiz uchun dolzarb bo’lgan alimentar kasalliklar:

+oqsil yenergiya tanqisligi, kamqonlik, yendemik buqoq, semizlik
-infektsion, yurak- qon tomir tizimi kasalliklari
-infektsion, sil kasalliklari
-kamqonlik, gipovitaminoz;
-gipovitaminoz, qandli diabet.

#Ovqatlanish turlari:

-me’yoriy, oqsilli, yog’li, uglevodli;
+ortiqcha, optimal, yetarli bo’lmagan
-maxsus, parhezli;
-profilaktik;
-davolovchi, profilaktik

#Vitamina «C» ning profilaktik sutkalik miqdori (mg da):

-20- 30
-90- 100
+60- 70
-120- 140
-1,0- 1,5g

#Ikki tomonlama shishgan go’shtli konservadan qanday ovqat tayyorlash uchun foydalaniladi?

+konserva haqiqiy bombaj bo’lganligi uchun foydalanish mumkin yemas
-konserva soxta bombaj bo’lganligi uchun har qanday ovqat tayyorlash uchun shartli yaroqli
-go’shtli sho’rvalar tayyorlash uchun yaroqli
-ikkinchi ovqatlar tayyorlash uchun
-yaxna salatlar tayyorlash uchun

#Tug’ruq bo’limi uchun yer maydoni 30% ni tashqil qiladi. Vaziyatga baho bering.

-ko’kalamzorlashtirish zonasi 40% dan kam bo’lmasligi kerak
-maydon yetarli
+ko’kalamzorlashtirish zonasi 60% dan kam bo’lmasligi kerak
-ko’kalamzorlashtirish zonasi ortiqcha
-ko’kalamzorlashtirish zonasi yetarli yemas

#Ovqatlanishni buzilish sabablari:

+ijtimoiy, ovqatlanish yelementlarini bilmaslik, ovqatlanish qoidalarini buziilshi
-ovqatlanish me’yorlarini buzish va ozuqaviy moddalarning nisbati
-iqlimiy sharoitlarni to’g’ri kelmasligi
-ovqatlanish ratsionining to’laqonli yemasligi
-ovqatlanish tartibiga rioya qilmaslik

#Sutning zichligini ortishi nimani bildiradi:

+qaymog’i olingan
-suv qo’shishi
-sodaning borligi
-kraxmal borligi
-qalbakilashtirilgan

#Go’shtning yangiligini aniqlashda qaysi oddiy usuldan foydalaniladi?

+“qizigan pichoq” sinamasi bilan hidini aniqlash
-kimyoviy usullar bilan
-sifat reaktsiyasi;
-go’shtning rangi bo’yicha;
-yog’ning rangi bo’yicha.

#Ovqatdan zaharlanish hodisasini tekshirish vaqtida shifokorning taktikasi?

-gemokultura uchun tahlil olish, oshqozonni yuvish
-birinchi navbatda dezinfektsiya o’tkazish
-emlash o’tkazish
-bemorni alohidalash va dezinfektsiya o’kazish
+DSENMga shoshilinch xabar yuborish

#“Alimentar kasalliklar” tushunchasiga qaysi gurux kasalliklari kiradi?

-ovqatdan zaharlanishlar, moddalar almashinuvi kasalliklari
-gelmintozlar, oshqozon ichak trakti kasalliklari
-ortiqcha ovqatlanish kasalligi, infektsion kasalliklar
+ortiqcha ovqatlanish kasalligi, yetarli bo’lmagan ovqatlanish, ovqatdan zaharlanishlar
-etarli bo’lmagan ovqatlanish, yendokrin kasalliklar, yurak qon tomir kasalliklari

#Kasalxona xonalarining tarkibi haqida ma’lumotlar qaysi hujjatda keltirilgan?

+tushuntirish xati
-situatsion reja;
-qavatlararo reja;
-kasalxona bosh rejasi;
-kasalxona yeskiz fasad rejasi.

#Botulizm bilan zaharlanish simptomlari:

+diplopiya, afoniya, tirishishlar, puls tezlashishi
-diplopiya, tirishishlar, harorat, ich ketish;
-ruhiy buzilishlar;
-afoniya, yuqori harorat, ich ketish;
-ikkita ko’rish, tirishishlar, mushaklar holsizligi, ko’z qorachig’ining kengayishi, harorat;

#Kasalxona markazlashmagan qurilish tizimining kamchiliklari:

-kabinetlarning qaytalanishi;
-vrachlarning tez o’zaro maslahatlashishi;
-er uchastkasining katta maydoni;
+qimmatli, diagnostik kabinetlarning qaytalanishi
-davolovchi-himoyalovchi tartibga rioya qilmaslik;

#PP vitamini manbalari – mahsulotlar:

-dukkaklilar, sabzavotlar;
-mevalar, sitrusli;
+donli mahsulotlar
-sabzavotlar, poliz yekinlari;
-non, dukkaklilar, mevalar;

#Oqsillarning sutkalik grammlarda me’yori (1 kg vaznga nisbatan)?

+1,5
-5,0
-1,0
-2,0
-3,5

#Qaysi xujjat kasalxona bo’limlari haqidagi ma’lumotlarni tutadi?

-situatsion reja;
-kasalxona bosh rejasi;
+tushuntirish xati
-qavatlar rejasi;
-kasalxonaning fasad yeskizi.

#Oziq-ovqat mahsulotlari orqali yuqadigan infektsiyalar va invaziyalarga qaysilar kiradi?

+ichburug’, qorin tifi, yexinokokk, teniidoz, trixinellez
-salmonellez, botulizm, tulyaremiya, opistorxoz, difteriya;
-dizenteriya, vabo, bezgak, parotit, qizamiq;
-stafilokokkli infektsiya, salmonellez, spiroxetoz, ko’kyo’tal;
-askaridoz, ichburug’, qorin tifi, skarlatina.

#Davolovchi-profilaktik ovqatlanish deganda nimani tushunasiz?

-kasb kasalliklarini davolash uchun belgilangan ovqatlanish;
-sut va sut mahsulotlari;
+zararli mehnat sharoitlarida ishlovchi shaxslarga beriladigan qo’shimcha, bepul ovqatlanish
-issiq sexda ishlovchilarga beriladigan vitaminlar kompleksi;
-ionlantiruvchi nur manbalari bilan ishlovchilar uchun qo’shimcha ovqatlanish.

#Kasalxonalarni markazlashgan qurilish tizimining kamchilik tomonlari?

-bir koyka uchun yer uchastkasining katta maydoni;
-to’liq alohidalashning imkoniyati yo’qligi;
-bemor bo’lganda sanitar sharoitlarni buzilish
-qimmatliligi
+kasalxona ichi infektsiya, to’liq alohidalashning imkoniyati yo’qligi, shovqin

#Temir tutuvchi hayvon mahsulotlari:

-tuxum, non, go’sht, baliq;
-tuxum, kolbasa, pishloq, tvorog
-suli, go’sht mahsulotlari, baliq;
-go’sht mahsulotlari, tuxum, makaronlar;
+go’sht mahsulotlari

#Oqsilning umumiy miqdoriga nisbatan tavsiya yetiladigan hayvon oqsillari me’yori:

-40%
-20%
-80%
-10%
+60%

#Ovqat mahsulotlarini fortifikatsiyalash:

+unni 2 valentli temir bilan boyitish
-yod preparatlari bilan boyitish;
-osh tuziga KI qo’shish;
-osh tuzini temir preparatlari bilan boyitish;
-unga 2 valentli temir preparatini qo’shish.

#Kasalxona qurilishi markazlashmagan tizimining ijobiy tomonlari:

-davolovchi-himoyalovchi tartibga rioya qilish mumkinligi;
-1 o’rin uchun yetarlicha yer maydoni;
+alohidalash, davolovchi-himoyalovchi tartibga rioya qilish, katta yer maydoni
-qurilishning arzonga tushishi;
-vrachlarning tez o’zaro maslahatlashishi;

#Go’shtning yangiligini aniqlash uchun qaysi usul qo’llanadi?

-trixinellalar borligini aniqlash;
-finnalar borligini aniqlash;
+ammiak borligi aniqlash
-uglevodlarni aniqlash;
-fenol borligi bo’yicha
#Eng ko’p PP vitamini manbai bo’lgan o’simlik mahsulotlari:
+non, dukkaklilar, yormalar;
-mevalar, sitrusli;
-sabzavotlar, poliz;
-dukkaklilar, sabzavotlar;
-donli.

#Yaxshi o’zlashtiriladigan kaltsiyga boy bo’lgan mahsulotlar:

-donli mahsulotlar;
-dukkakli mahsulotlar;
-go’sht va go’sht mahsulotlari;
-baliq va baliq mahsulotlari;
+sut va sut mahsulotlari

#DPM loyihasining asosiy yelementlarini ko’rsating:

-situatsion reja, shamollar guli;
-bosh reja, loyihali topshiriq;
+tushuntirish xati, situatsion va bosh reja, qavatlar chizmalari
-ilova qilingan hujjat, tanlangan va ajratilgan yer hududiga dalolatnoma;
-hududni zonalashtirish rejasi;

#Mahsulotlarni saplementasiyalash tushunchasi:

+2 valentli temir bilan boyitish, BFQ qo’shish
-xavfli mahsulotlarni yo’qotish, oqilona ovqatlanish
-mahsulotlarni zararsizlantirish, antistrumin qo’shish
-mahsulotlarga yod preparatlari qo’shish, 3 valentli temirni kiritish
-yuqori kaloriyali moddalar bilan boyitish, 60 mg temir kiritish

#Ekosistemani yaxshilash uchun atmosfera havosini muhofaza qilish bo’yicha chora-tadbirlar:

+ma’muriy, rejalashtiruvchi, texnologik, sanitar-texnik
-ma’muriy soliqlar, yashil o’simliklar;
-texnologik, ma’muriy, san. oqartuv ishlar;
-san. oqartuv ishlar, ob’ektlarni pasportizatsiyalash, ma’muriy;
-ko’kalamzorlashtirish, suv bilan sug’orish, rejalashtiruvchi

#Sutning solishtirma og’irligining oshishi nimani bildiradi:

-suv qo’shilgan;
-ichimlik sodasi qo’shilgan;
+yog’i olingan
-kraxmal qo’shilgan;
-sut qalbakilashtirilgan.

#Saplementatsiyada temirni yaxshi o’zlashtirish uchun qo’llanadi:

+organik kislotalar tutuvchi mahsulotlar
-3 valentli temir tutgan preparatlar;
-anorganik kislotalar;
-vitamin tutuvchi mahsulotlar;
-oqsilga boy mahsulotlar;

#Qaysi gelmintozlar insonga cho’chqa go’shti orqali yuqishi mumkin?

+tenioz (finnoz)
-opistorxoz;
-exinokokkoz;
-difillobotrioz;
-lyamblioz.

#Oshxona ishchilarining qo’llaridagi yuqumli yaralari qanday ovqatdan zaharlanishlarni keltirib chiqaradi?

-toksikoinfektsiya –Cl perfringens qo’zg’atuvchi;
-salmonellez;
+stafilokokli intoksikatsiya;
-botulizm;
-mikotoksikoz.

#Bolalar va o’smirlar gigienasi fanining boshqa gigienik fanlardan farqi nimada?

+turli yosh-jins guruhlariga ko’ra anatom-fiziologik xususiyatlarni hisobga olgan holda gigienik me’yor va reglamentlarni ishlab chiqish
- bu bo’lim aniq vazifalar bilan tavsiflanadi
- bolalar va o’smirlarning yashash sharoitlarini yaxshilash bo’yicha sanitar-gigienik tadbirlar kompleksini qo’llash bilan
-bolalar va o’smirlarning pubertat rivojlanish davrini hisobga olish
-ularni gigienik me’yorlashtirganda ijtimoiy omillarning yetakchi o’rindaligi

#Bolalar va o’smirlarning salomatlik holati va jismoniy rivojlanishini kim tomonidan nazorat qilinadi

-maktab, maktabgacha tarbiya, ota-onalar
+ poliklinika, o’smirlar kabinetlari, maktab, DSENM vrachlari
-epidemiologlar, jismoniy tarbiya dispanserlari va bolalar poliklinikalari vrachlari
-maktab va sanepidstantsiya
-bolalar poliklinikalari, maktablar, ota-onalar

#Qaysi holatda bolalarni tibbiy ko’riklardan o’tkazish vaqti noto’g’ri ko’rsatilgan

-1 oylikkacha- haftada 1marta
- 1 oylikdan 1 yoshgacha yejemesyachno- har oyda
+ 1-3 yoshda-chorakda 2 marta
-3-7 yoshda- yilda 2 marta
-maktab yoshida- yilda 1marta

#Yoshga oid davrlarga bo’lish nimaga asoslangan?

-bolalar va o’smirlarning kalendar yoshiga
- bolalar va o’smirlarning kasallanishida yoshiga oid o’ziga xosligiga
-o’suvchi organizmda biokimyoviy jarayonlarning o’ziga xosligini hisobga olish
+bolalar va o’smirlarning yoshga oid anatomo-fiziologik xususiyatlariga
-eng ko’p tarqalgan patologiyalarni hisobga olishda

#Qaysi holatda yoshga oid davrlar noto’g’ri ko’rsatilgan

-Birinchi bolalik - 3-7 yosh
- Erta bolalik- 3-3 yoshda
- Ko’krak yoshi davri 10kundan 1 yoshgacha
-chaqaloqlik davri 1-10kungacha
+O’smirlik davri 8-12 yosh

#Yangi tug’ilgan chaqaloqlarning yuqori darajada kasallanishi va o’lim holatlari nima bilan bog’liq, asosiy omillar

+organizmning funktsional va morfologik jihatdan to’liq rivojlanmaganligi
- organizmning adaptatsiya davrida zaiflashishi
- immun tizimining yo’qligi
-mikroiqlimning nomuvofiq sharoitlari bilan bog’liq
-tarbiyalash sharoitlarining gigienik talablariga rioya qilmasligi

#Yangi tug’ilgan chaqaloqlarning yuqori darajada kasallanishi va o’lim holatlarini oldini olishda tadbirlarning qaysi biri yeng muhim hisoblanadi?

-bolaning ratsional yemizish va unda surunkali kasalliklarning bo’lmasligi
+tibbiy xodimlar va ona tomonidan shaxsiy gigiena qoidalariga rioya qilish, aseptik parvarish sharoitlari, muvofiq mikroiqlim, ratsional ovqatlantirish va kiyintirish
-bola organizmini chiniqtirish, yemizishnig ratsional tartibi, toza havo, qo’shimcha ovqatning o’z vaqtida berilishi va yiringli kasalliklarni davolash
-chaqaloqlarning immunizatsiyasi
-Ona va bola kasalliklarining o’z vaqtida davolash

#Avvalgi avlodga nisbatan hozirgi zamon avlodining jismoniy rivojlanish ko’rsatkichlarini yaxshilanishiga nima deyiladi?

-rivojlanishni stimulyatsiyasi
-adaptatsiya
+akseleratsiya
-akkomodatsiya
-akklimatizatsiya

#Akseleratsiya bilan bog’liq gigienik muammolar

-seksual tarbiyaning zarurligi
-xonalar mikroiqlimining gigienik reglamentlarini o’zgarishi
-maktab dasturini o’zgarishi, mehnatga o’rgatish jarayoni jadalligining oshishi
+jismoniy rivojlanishning nazoratini takomillashtirish, yuklamalar reglamentini, kiyim-bosh, oyoq kiyim, mebel standartlarini, seksual tarbiyani qayta ko’rib chiqish
-ekologik tarbiyaning zarurligi

#O’zbekistonda bolalar va o’smirlar o’rtasida qaysi kasalliklar yeng ko’p uchraydi

-Alimentar taqchillik kasalliklari
-Yaqinlan ko’rish, kifoz, skolioz
+Yuqumli kasalliklar
-nasliy kasalliklar
-Endemik kasalliklar

#O’zbekiston bolalari o’rtasida yuqumli kaslliklarning ko’tarilishi nima bilan bog’liq, asosiy sababi

-Katta yoshdagi aholining sanitar madaniyatining past darajada yekanligi
-tibbiy bilimlar va gigienik ko’nikmalarning yo’qligi
-yuqumli kasalliklar kasalxonalari sonining kamligi
+aholi yashash punktlarining kommunal obodonlashtirilganligining past darajada yekanligi
-respublikada iqlimining o’ziga xosligi

#Katta maktab yoshidagi o’quvchilarning miopiya va qad-qomatning buzilish holatlarining o’sishini nima bilan tushuntiriladi

-o’quvchilarining salomatlik holati va jismoniy rivojlanishi ustidan nazoratning yetarli yemasligi
-korrektsiyalovchi sog’lomlashtiruvchi tadbirlarning o’tkazilmasligi
-nasliy omillar ta’siri bo’ladi
-bu akseleratsiyaning bir ko’rinishi
+o’qitish va tarbiyalash sharoitlari gigienik talablarga javob bermaydi

#Ko’rsatilganlarning qaysi biri jismoniy rivojlanishning somatoskopik belgilariga kiradi

+skelet holati, doimiy tishlar soni, ikkilamchi jinsiy belgilarning rivojlanishi
-bo’y, vazn, ko’krak qafasi aylanasi
-O’TS va hayotiy kuchi
-ko’krak qafasi aylanasi, ikkilamchi jinsiy belgilarning rivojlanishi, O’TS
-ko’krak qafasi aylanasi, mushaklar kuchi, jinsiy rivojlanish

#Ko’rsatilganlarning qaysi biri rivojlanishning somatometrik belgilarga kiradi?

-skelet holati, ikkilamchi jinsiy belgilarning rivojlanishi
+bo’y, vazn, ko’krak qafasi aylanasi
-O’TS, arterial bosim qiymati
-O’TS va ko’krak qafasi aylanasi
-mushaklar kuchi va ikkilamchi jinsiy belgilarning rivojlanishi

# Keltirilganlarning qaysi biri jismoniy rivojlaishning fiziometrik ko’rsatkichlarga kiradi

-bo’y, vazn, ko’krak qafasi aylanasi
-skelet holati, ko’krak qafasi aylanasi va O’TS
+O’TS va mushak kuchi
-doimiy tishlar soni, skelet va mushaklar holati
-ko’krak qafasi aylanasi, mushaklar kuchi, jinsiy yetilish darajasi

#Fiziometrik ko’rsatkichlarni o’lchash uchun qaysi asboblar va jihozlar zarur?

-dinamometr, lyuksmetr
-spirometr, tibbiy tarozi
-rostomer va spirometr
+dinamometr, spirometr
-psixrometr va lyuksmetr

#Jismoniy rivojlanishning somatometrik ko’rsatkichlarni aniqlash uchun nimalar kerak

-rostomer, tibbiy tarozi , spirometr
-tibbiy tarozi, dinamometr, spirometr
-lenta santimetrli, dinamometr, spirometr
-dinamometr, psixrometr, lyo’qsmetr
+bo’yo’lchagich, tibbiy tarozi va lenta santimetrli

#Somatoskopik rivojlanish ko’rsatkichlarini aniqlash uchun qaysi asboblar zarur

+hech qanday
-dinamometr
-tibbiy tarozi
-bo’yo’lchagich
-spirometr

#Bolalar va o’smirlarning jismoniy rivojlanishini shaxsiy tarzda baholash usullarini ayting

-dispanser, statistik va antropometrik usullar
+regressiya shkalasi, kompleks sxema bo’yicha, sentil
-sigmali og’ish usuli, regressiya shkalasi, antropometrik ma’lumotlar bo’yicha
-fiziologik va statistik usullar
-regressiya shkalasi bo’yicha, dispanser va anketa usuli

#Faqat somatometrik ko’rsatkichlar qaysi usullar yordamida baholanadi

-sigmali og’ish usuli va kompleks sxema
-regressiya shkalasi va kompleksnaya sxema
+sigmali og’ish usuli va regressiya shkalasi
-kompleks sxema va anketa usuli
-dispanser va fiziologik usul

#Nima uchun regressiya shkalasi sigmali og’ish usulidan afzal hisoblanadi

-jismoniy rivojlanishning barcha ko’rsatkichlari baholanadi
-usul juda oddiy va ishonchli
-eng aniq usul
+bo’yning KQA, vazn bilan bog’liqligi baholanadi
-eng tushunarli usul

#Qaysi keltirilgan jismoniy rivojlanishning ketma-ketliklari regressiya shkalasi bo’yicha baholashga kirmaydi

- berilgan bo’yda vazn va ko’krak qafasi aylanasi qiymatini topish
-bo’y qaysi guruhga kirishi aniqlanadi
-vazn va KQA uchun sigma qiymati aniqlanadi
- jismoniy rivojlanish baholanadi
+jismoniy rivojlanish profili chiziladi

GIGIYЕNA VA EKOLOGIYA BILAN FANIDAN 2 JAVOBLI TESTLAR

# Yetarlicha ovqatlanmaslik bilan bog’liq bo’lgan 2 kasallikka misol keltiring:
+gipotrofiya
-alimentar semizlik
-alimentar-toksik aleykiya
+gipo- va avitaminozlar

#SanQvaM 0105-01 ko’ra ovqatlanishning fiziologik me’yorlari aholining qaysi 2 guruhi uchun ishlab chiqilgan:

+homilador va yemizikli ayollar
-ishlab chiqarish korxonalarining ishchilari
-sportchilar
+bolalar va o’smirlar

# Rafinadlashtirilgan paxta yog’i nima va uning kamchiligi nimadan iborat:

-rafinadlashtirilgan yog’ – gazlamali filtrlardan filtrlangan o’simlik yog’idir
+rafinadlashtirilgan yog’ – bu qizdirish orqali yog’ni gossipoldan tozalashdir
+kamchiligi – qizdirish natijasida fosfolipidlarning yemirilishi
-kamchiligi – gossipol hidining borligi

# 2 tadan kam bo’lmagan O’TYoK manbalarini ayting:

-margarin
-kombilyard
+sut yog’i
+paxta yog’i

#O’zbekiston hududida uchraydigan zaharli qo’ziqorinning 2 turini aytib bering:

+oq muxomor
+strochok
-sarg’ayuvchi shampinon
-oq poganka

#Sifatli mahsulot nima:

-hid va qo’shimcha ta’mning yo’qligi
+yaxshi organoleptik xususiyatlar
-yaxshi tashqi ko’rinish
+zaharli kimyoviy aralashmalarning yo’qligi

# Katta yoshdagi odamning ovqat ratsionidagi oqsil miqdori 150 g bo’lsa, uning ovqatlanishini adekvat deb hisoblasa bo’ladimi:

+katta yoshdagi odamning oqsilga bo’lgan yehtiyoji 1 kg vaznga 1,5 g tashkil yetadi
-katta yoshdagi odamning oqsilga bo’lgan yehtiyoji 1 kg vaznga 2,5-3,0 g
-oqsilga bo’lgan yehtiyoj 90 -100 g ortmasligi kerak
+agar odam ortiqcha vaznga yega bo’lmasa, oqsilga bo’lgan yehtiyoj 120 g oshmasligi kerak

#B guruh vitaminlarni tutuvchi mahsulotlar:

+no’hot
+jigar
-don mahsulotlari
-bargli sabzavotlar

#Qaysi 2 guruhdagi zaharlanishlar bakterial zaharlanishlarga kiradi:

+toksikoinfektsiyalar
-aflotoksikozlar
-suv nitratli metgemoglobinemiya
+ovqat intoksikatsiyalari

#Go’shtli filtratga Nessler reaktivi qo’shilganda to’q sariq loyqaning hosil bo’lishi nimadan dalolat beradi:

-vodorod sulfidning bor bo’lishi
+go’shtda ammiakning ko’p miqdorda bo’lishi
-go’shtda mikroorganizmlarning bo’lishi
+go’shtdagi oqsillarning parchalanish jarayoni boshlangan

#Tunuka konserva bankalaridagi chin bombajning sabablarini aytib bering:

+kimyoviy chirish
-fizikaviy chirish
+mikroblarning ko’payishi
-bankaning to’ldirib yuborilishi

# Bolalarni gigienik tarbiyalashning nima asosiy negizlari bo’la olmaydi:

+bolalar kontingentini hisobga olish
-ma’lumot ko’rgazmali bo’lishi
-ma’lumot yetarli bo’lishi
+ma’lumotning kreativligi

#Bolalar va o’smirlarni yoshga doir bo’lishning asoslarini ayting:

+organizmning anatomo-fiziologik xususiyatlari
+bolalarning yoshi
-bolalarning salomatligi
-bolalarning jismoniy rivojlanishi

# O’g’il bolalar va qizlarning jinsiy rivojlanishi darajasini baholash formulasini ko’rsating:

-o’g’il bolalar: R_o,Ax_o, Ma₂
+o’g’il bolalar: R₁, Ax ₁
+qizlar: R₂, Ax ₁, Ma₁
-qizlar: R₁, Ax ₂ V

# Bolalar jismoniy rivojlanishida qaysi usullar bo’yicha baholashda faqat somatometrik ko’rsatkichlardan foydalaniladi:

+sigmali og’ish usuli
+regresiya shkalasi usuli
-sigmali og’ish va kompleks sxema usullari
-regresiya shkalasi va kompleks sxema usullari

# Regressiya shkalasi usulining sigmali og’ish usulidan 2 ta afzalligini ayting:

+bo’yga nisbatan tana vazni va ko’krak qafasi aylanasi baholanadi
-barcha ko’rsatkichlar alohida-alohida o’rganiladi
-jismoniy rivojlanishni baholashda grafik usuldan foydalanish uni ko’rgazmali bo’lishini ta’minlaydi
+jismoniy rivojlanishni grafik tarzda ifodalashning hojati yo’q

# Bolalar va o’smirlarning jismoniy rivojlanishini kompleks sxema bo’yicha baholashning 2 bosqichini ko’rsating:

-barcha tekshirilayotgan ko’rsatkichlar bo’yicha standartlardagi sigmali og’isho’rsatkichlarini aniqlash
-biologik rivojlanish darajasini sigmali og’ish va jismoniy rivojlanishni profil bo’yicha bahaolash
+biologik rivojlanish darajasini fiziometrik va somatoskopik ko’rsatkichlar bo’yicha baholash
+morfofunktsional rivojlanish darajasini regressiya shkalasi bo’yicha baholash

#Tibbiy sanitariya qismiga 2 to’gri tushuncha bering (TSQ):

-tuman aholisiga tibbiy yordam ko’rsatadigan tibbiy-profilaktik muassasa
+korxonada davolash-profilaktik ishlarini olib borishga mo’ljallangan tibbiy-profilaktik muassasa
+yo’llanmalar bo’yicha korxona ishchilariga va aholiga tibbiy xizmat ko’rsatuvchi tibbiy-profilaktik muassasa
-sanoat korxonalari ishchilariga xizmat ko’rsatishga mo’ljallangan ko’p profilli kasalxona

#Zararli ishlab chiqarishda ishlovchilarni tibbiy ko’rikdan o’tkazishning 2 turini ko’rsating:

+dastlabki tibbiy ko’rik
-joriy tibbiy ko’rik
+davriy tibbiy ko’rik
-rejali

# Qaysi 2 xil shovqin yuqori chastotali hisoblanadi

-700 gts.
-800 gts.
+900 gts.
+1000 gts.

# Shovqinning yeshitish va og’riq bo’sag’alarini ko’rsating (dB):

+eshitish bo’sag’asi - 130 dB
-eshitish bo’sag’asining chegaralari – 90 dB
+og’riq bo’sag’asi - 140 dB
-og’riq bo’sag’asi – 100 dB

#Organizmga shovqinning qanday ta’sirlarini bilasiz:

-kompleks
+spetsifik
-shaxsiy tarzda
+nospetsifik

# Shovqinning organizmga 2ta spetsifik ta’siri nimada namoyon bo’ladi:

-dientsefal sindrom
-vazomotor o’zgarishlar
+kasbiy karlik
+koxlear nevrit

# Qanday 2 sharoitlarda insonga umumiy tebranish ta’sir yetadi:

-pianino chalganda
+transportda yurganda
+vibromaydonda ishlaganda
-vibrotezlatgichlarda ishlaganda

# Qaysi 2 sharoitlarda insonga mahalliy tebranish ta’sir yetadi:

+bolg’a bilan ishlaganda
-sigirni qo’lda sog’ishda
-skripka chalganda
+elektrodrel bilan ishlaganda

#Shovqin va tebranishni aniqlashda qo’llaniladigan 2 xildagi asboblarni ayting:

-IZV
+IShV
-BYeRUShI
+VShV

#Changning hosil bo’lishiga ko’ra 2 javobni bering:

+kondensatsiya
-destrukturizatsiya
-rekombinatsiya
+dezintegratsiya

# Kichik dispers changlarning 2 o’lchamlarini ayting:

+1 mkm
+3 mkm
-6 mkm
-9 mkm

#Chang bilan bog’liq bo’lgan patologiyalarning qaysi 2 xil guruhlarini farqlaysiz:

-kompleks
-aralash
+spetsifik
+nospetsifik

#.Havo tarkibidagi changning miqdorini aniqlashda qo’llaniladigan 2 usul:

+filtratsion
-sedimentatsion
-kimyoviy
+tortish

#Qaysi 2 bosqich havodagi changlanganlikni aniqlashga kirmaydi:

-toza filtr vaznini aniqlash va uni allonjga o’rnatish
-reometr yordamida aspirator orqali havoni so’rish tezligini moslash
+aspiratorni zarur chang dispersligiga moslash
+namuna olingandan so’ng havoning hajmini o’lchash va disperslikni hisoblash

#Ishchi zonasi havosi tarkibidagi kimyoviy moddalarning kontsentratsiyasini aniqlash uchun qo’llaniladigan 2 guruh tekshirishlarni ayting:

-statsionar kimyoviy usullar
+ekspress-usullar
+laborator usullar
-fizikaviy yekspress-usullar

#Havo tarkibidagi zaharli moddalarni reaktiv qog’oz usulida aniqlash uchun nima zarurligini ko’rsating (2 javob):

-namuna olish moslamasi
+filtr qog’ozi
-silfon
+yodli-mis pasta

#Korrekturali probalar yordamida MNS funktsional holatini aniqlovchi 2 ko’rsatkichni ayting:

+ishni bajarish tezligi
-ishni bajarish sifati
+diqqat ko’rsatkichi
-javob reaktsiyasi vaqti

#Ishlab chiqarishda qizdiruvchi mikroiqlim ta’sirining oldini olishdagi 2ta asosiy profilaktik tadbirlarni aytib bering:

+qizdiruvchi jihozni izolyatsiya qilish
+havo-beruvchi so’ruvchi ventilyatsiya
-kollektorlarni o’rnatish
-ruhiy tinchlantiruvchi xonalardan foydalanish

#Shovqin ta’sir yetuvchi sharoitlarda ishlaganda qaysi shaxsiy himoya vositalaridan foydalanish mumkin:

-zich maxsus karjoma
+berushilar
-pnevmoniqoblar
+shlemofonlar

#O’tkir oldi tajribaning 2ta asosiy vazifasini ayting:

-toksiklik sinfini aniqlash
+moddaning kumulyativ xususiyatlarini aniqlash
-spetsifik ta’sirini o’rganish
+zaharlanishning klinik ko’rinishini kuzatish

#Surunkali tajribaning 2 asosiy vazifasi bo’lib hisoblanadi:

+surunkali ta’sir bo’sag’asini aniqlash
-kumulyativ xususiyatlarini aniqlash
-toksik ta’sirini aniqlash
+spetsifik ta’sir samarasini aniqlash

#Tuproqni laborator tekshirish uchun namuna olish maydoni va nuqtalar sonini to’g’ri ayting:

-maydon 10 m²
+maydon 25 m²
-nuqtalar soni 2 ta
+nuqtalar soni 5 ta

#Shaxsiy gigienaning asosi bo’lib hisoblanadi (2ta javob):

+sanitar bilimdonlikning yuqoriligi
-intellektning yuqori darajasi
-ijtimoiy moslashuvning yuqoriligi
+kundalik hayotda shaxs tomonidan gigienik me’yor va qoidalarning bajarilishi

#Terapiya bo’limidagi bemorlar shifokorning kundalik ko’rigida “sifatsiz go’sht”dan tayyorlangan kotlet berilganligidan shikoyat qilaganlar. Qanday ikki usul bilan ovqa Qishgi mavsumda TBM zavodida sovutuvchi mikroiqlim ta’siri bilan bog’liq bo’lgan kasalliklar soni keskin oshib ketadi txonada go’shtning yangiligini tekshirish mumkin:

+qizdirilgan pichoq yordamida hidga ko’ra
-faqat kimyoviy usulda
-lyugol yeritmasi yordamida sifat reaktsiyasi
+go’shtning konsistentsiyasi