Gini koefficiyenti haqqinda

Gini koefficiyenti haqqinda
GINI koefficiyenti ekonomikalıq teńsizliktiń eń tez-tez ushraytuǵın ilajlarınan biri bolıp tabıladı. Koefficiyent 0 den 1 ge shekem bolǵan bahalardı (yamasa 0%%%) alıwı múmkin. Nol koefficiyenti xalıqtıń quramındaǵı dáramat yamasa baylıqtı teń dárejede teń bólistiriwdi ańlatadı. Bir kisi barlıq dáramat alǵan bolsa, basqa adamlar hesh nárse tapolmasa, birewiniń koefficiyenti jetilisken teńsizlikti ańlatadı. Bunnan tısqarı, birpara kemnen-kem jaǵdaylarda koefficiyent 100% ten asıwı múmkin. Bul páseńlewge tiyisli populyatsiya yamasa baylıq unamsız bolsa, kórinetuǵın boladı.
Biraq, joqarıda aytıp ótilgen stsenariyler haqıyqıy dúnyada júdá kem ushraydı. Maǵlıwmat sonı kórsetedi, 24% ten 63% ge shekem bolǵan koefficiyent.
Itibar beriń, GINI koefficiyenti mámleket dáramatları yamasa baylıǵınıń tolıq ólshewi emes. Koefficiyent tek xalıq ishindegi dáramatlar yamasa baylıqtı bóliwleydi.
GINI koefficiyenti ekonomikalıq teńsizlik ilajlarınan biri esaplanadı, sebebi ol tómendegi principlerge sáykes keledi:
1. Anonimlik
Koefficiyent joqarı tabıslı hám kem tabıslı adamlardıń xalıqqa salıstırǵanda anıqlanmaydi.

2. Ǵárezsizlik kólemi

GINI koefficiyentin esaplaw ekonomika qanshellilik úlken ekenligine, qanday etip ólshep, yamasa qanday etip baylıǵı bar ekenligine baylanıslı emes. Mısalı, eki bay hám jarlı mámleketlikler birdey dáramat bólistiriwi sebepli birdey koefficiyentti kórsetiwi múmkin.

3. Xalıqtıń ǵárezsizligi

Koefficiyent xalıq sanına baylanıslı emes.

4. Transfer principi

Koefficiyent, dáramat jarlı kisige bay bolǵanında jaǵdaynı sáwlelendiredi.