Glaballashuv sharoitida ishchi kuchi migratsiyasi Turg’unov bekzod

Glaballashuv sharoitida ishchi kuchi migratsiyasi

Turg’unov bekzod

Mmt 72

.

Glaballashuv sharoitida ishchi kuchi migratsiyasi

REJA

1 Migratsiya o’zi nima ?

2 Oʻzbekistonda migratsiya holati

3 Reyting yoki faktlar ✓

.

Migratsiya (lotincha ; migrato – ko’chaman , joyimni o’zgartiraman )

Aholining bir joydan ikkinchi joyga ko’chishi (aholi migratsiyasi) . Hayvonlarning yashash muhiti sharoiti yoki rivojlanishi sikli o’zgarishi bilan bir geografik hudiddan ikkinchi joiyga ko’chishi huddi insonlarda kuzatilganidek boshqa joyga ko’chish tabiyki bu hayvonlar migratsiyasi demakdir . Kimyoviy elementlarning yer qobig’ida yoki yer yuzida o’z joyini o’z joyini o’zgartirishi elementlar migratsiyasidir . Kapitalning qo’shimcha qiymat olishi va siyosiy maqsadlarda bir mamlakatdan boshqasiga chiqib turishini ham tom ma’noda migratsiyaning bir turi deb olsak bo’ladi

.

Kirish . Bugungi globallashuv sharoiti dunyo migratsiya jarayonlarini tobora keskinlashtirmoqda va bunga aholining o’sish surati , turli mintaqalardagi siyosiy inqiroz va harbiy nizolarning vujudga kelishi , ayrim davlatlarda ro’y berayotgan tabiy va texnogen xususiyatdagi ofatlar , global pandemiya sharoiti , rivojlanayotgan mamlakatlarda ish o’rning yetishmasligi , ish haqqining insonlar ehtiyojini qondira olmasligi , yoshlar o’rtasidagi ishsizlik yetishmasligining o’z holicha qolayotganini misol qilib keltirsak bo’ladi . Birlashgan millatlar tashkilotining ma’lumotlariga ko’ra , 2020-yilda dunyoning turli mamlakatlarida yashayotgan migrantlar soni 281 milliondan oshgan . O’zbekiston Respublikasi bandlik va mehnat munosabatlari vazirligi ma’lumotlariga ko’ra , 2019-yilda mamlakatimiz migrantlar soni 2,5 milliondan ziyod kishiga yetgan bo’lsa so’ngi yillarda 2020-yil ko’rsatkichi bo’yicha ular soni 1,5 milliondan oshiqroq deya ko’rsatilgan aniqrog’i ( 1540938 nafar )

.

Asosiy qism >

Mamlakatimizda , statistik ma’lumotlarga qaraganda , 2021-yilning yanvar-dekabr oylarida 275,1 mingta ko’chib ketganlar qayt etilgan bo’lib , har 1000 aholiga ko’chib ketish koeffisenti 7,9 promilleni tashkil etgan hamda 2020-yilga nisbatan 2,0 promillega oshgani kuzatilgan ( 2020-yili ko’chish holati yanvar-dekabr oylarida 5,9 promille bo’lgan) . 2000-2020 yillarda O’zbekistondan 1 107 854 nafar fuqoro xorijga doyimiy yashash uchun ko’chib ketgan . Yuqorida keltirilgan raqamlar va fikirlardan migratsiya jarayoni nafaqat ish topish yuzasidan boshqa davlatga yoki shaxarga , balki ularning farzandlari , yaqin qarindoshlari , shuningdek ular istiqomat qilayotgan muhitga o’z tasirini ko’rsatmasdan qolmaydi . Migratsiya dunyoning barcha nuqtasida keng tarqalgan hodisa bo’lib , dunyodagi har 7 kishidan 1 nafari xalqaro yoki ichki migrantdir . Xalqaro migratsiya bo’yicha global kommisiyaning yaqinda elon qilgan xabariga ko’ra , bugungu kunda xalqaro miqyosda 200 mlnga yaqin muhojir mavjud , ularning qariyb 60 % rivojlangan mamlakatlarda , qolgan 40 % esa rivojlanaytgan mamlakatlar xissasiga tog’ri keladi . So’ngi yillarda migratsiya shu qadar xilma xil bo’lib kettiki , migratsiyani o’rganish mashhur sohalardan biriga aylanib ulgurdi .