Global kompyuter tarmoqlari

Global kompyuter tarmoqlari

F.I.SH: Sadriddinov Muhriddin Xusniddin o’g’li Guruh: 102-22 GKK

REJA: 1. Lokal kompyuter tarmoqlari. 2. Lokal kompyuter tarmog‘ining asosiy turlari. 3. Hozirgi zamon kompyuter tarmoqlari.

Lokal kompyuter tarmoqlari. Global tarmoqlar, ma'lumki, yirik shaxarlar, mamlakat, qit'alarni qamrab oladi. Lokal tarmoqlar esa etarlicha kichik maydonni o‘z ichiga oladi. Ular 10, 100, 1000 metr chamasi radiusda 1000 nafarga etar-etmas mijozlarga xizmat qilishga mo‘ljallanadi. Bunday xajm LKT 10 Mbay/s va undan ortiq tezlanishda ishlash imkonini beradi. Odatda LKT ishchi stantsiyalar (IS) va maxsus kompyuterlarni (fayl, print serverlari va boshqalar) o‘zaro kabel bilan bog‘lashdan iborat. Ular o‘z navbatida tarmoq adapterlari yordamida (tarmoq kartalari) maxsus platalar orqali kompyuterning sistemali platalarini kengaytiradi. Yuqori darajada qulaylik, ma’lumotlarni uzatish va qabul qilishdagi xar hil xatolarga yo‘l qo‘ymaslik maqsadida tarmoqning butun ishi tarmoq bayonnomasi deb nomlanuvchi qoida va kelishuvlar bilan muvofiqlashtirib boriladi. Tarmoq bayonnomasi qo‘llaniladigan birikmalar (raz'em), kabellar, uzatiladigan signallarni kodlashtirish usullari, ma’lumotlar yozuvi formati, xatolarni payqash va tuzatish hamda shu kabilardan iborat

Lokal tarmoqlarning qo‘llanish soxasi juda keng. Bunga ofis ishlarini avtomatlashtirish, korxona boshqaruv sistemalari, loyixalarni avtomatlash-tirish texnologik jarayonlari va robototexnika komplekslari, bank va axborot sistemalari, elektron pochta sistemalarini boshqarish kiradi. Tarmoq adresatsiyalari

Lokal tarmoklarning asosiy turlari. Yuqorida aytilganidek, kompyuterlar tarmoq texnologiyasi rivojlanish davri 1969 yilning 2 sentyabridan boshlangan. Ya’ni AQShning Massachust universitetida professor Len Kleynrok 2 ta talaba bilan oldin ikki, keyin 3 ta kompyuterni bir biri bilan bog‘laydi. Shu yilning noyabr oyida o‘ndan ortiq va 1971 yilda esa shtatdagi bir necha universitetlar kompyuterlarini yagona tarmoqqa ulaydi. Dijital Ekyupment koorporeyshin (DE), Intel va Xegox kabi mashxur firmalar sayi xarakati bilan Ithernet deb nomlanuvchi juda qulay, ommaviy tarmoq texnologiyasi paydo bo‘ldi. U o‘zining arzonligi, qulayligi, ishonchliligi bilan ajralib turadi. Kamchiligi ham yo‘q emas. Masalan, stantsiyalar soni oshib ketgan yoki uzatiladigan axborot xajmi ortganda, tarmoqning ish tezligi sezilarli tushib ketadi. Binobarin, u bilan videokonferentsiyalar, multimedia vositalarini katta xajmlarda ishlatishning iloji yo‘q