G`ofurjonov Sarvarbekning “Pedagogika va psixologiya” fanidan tayyorlagan 1-5-topshiriqlari

2-savolga javob.
Fransiyada taʼlim juda koʻp boʻlinmalarga ega boʻlgan yuqori markazlashtirilgan tarzda tashkil etilgan^[1]. U boshlangʻich taʼlim (enseignement primaire), oʻrta taʼlim (enseignement secondaire) va oliy taʼlim (enseignement supérieur) kabi uch bosqichga boʻlingan. Fransiyada bolaning maktabga kirishining asosiy yoshi 2 yoshdir. Ikki yoshli bolalar boshlangʻich maktabni boshlamaydilar, ular maktabgacha taʼlimni boshlaydilar. Keyin, olti yoshga kelib, Fransiyadagi bola boshlangʻich maktabni boshlaydi.
Fransiya oliy taʼlimida quyidagi darajalar Boloniya jarayoni (Yevropa Ittifoqining tan olinishi) tomonidan tan olinadi: Litsenziya va Litsenziya Professionnelle (bakalavr darajalari) va shunga oʻxshash nomdagi magistr va doktorlik darajalari.
OECD tomonidan 2018-yilda muvofiqlashtirilgan Xalqaro talabalarni baholash dasturi 15 yoshli fransuzlarning umumiy bilim va koʻnikmalarini oʻqish savodxonligi, matematika va tabiiy fanlar boʻyicha dunyoda 26-oʻringa qoʻydi va OECD oʻrtacha 493 koʻrsatkichidan past Iqtisodiy hamkorlik va hamkorlik tashkilotining 15 yoshli fransuz oʻquvchilarining fan va matematika boʻyicha oʻrtacha koʻrsatkichlari pasaydi, oʻqish, matematika va tabiiy fanlar boʻyicha past natijalarga erishganlarning ulushi keskin oʻsish tendentsiyasini rivojlantirmoqda.
Fransiyaning oʻrta maktab darajasida matematika va fan boʻyicha koʻrsatkichlari 1995-yilda Xalqaro matematika va fanlarni oʻrganish tendentsiyalarida 23-oʻrinni egalladi. 2019-yilda Fransiya TIMSS Science umumiy reytingida 21-oʻrinni egalladi.
3-savolga javob.


Buyuk Britaniya va Shveytsariya ta’limi tizimi.Buyuk Britaniya yuz yillardan beri sifatli klassik ta’limi bilan mashhurdir.Bu ta’lim davr sinovidan o‘tgan va xalqaro ta’lim bozorida yetakchi o‘rinda turadi.Hozirda 800 mingdan ortiq xorijiy talabalar britan ta’lim tizimi yutuqlaridanbahramand bo‘lmoqda.Buyuk Britaniya universitet va kollejlarining bitiruvchilari mustaqil vazamonaviy fikrlash malakalari, optimal va nostandart yechimlar topishko‘nikmasi bilan boshqalardan ajralib turadi. Buyuk Britaniya ta’lim tizimiquyidagi 4 darajadan iborat:Boshlang‘ish (Elementary school)O‘rta (Sekondary School)O‘rtadan keyingi (Further Education)Oliy (Higner Education)Maktab bitiruvchilari bitiruv imtixonlari topshirib, o‘rta ma’lumotto‘g‘risida sertifikat GCSE (General Cyertifikate of Secondary Education) oladilar.Bu sertifikat bilan mustaqil mehnat faoliyatini boshlash mumkin, lekin u bilan oliyo‘quv yurtiga kirib bo‘lmaydi. O‘rta ta’lim to‘g‘risidagi britaniya yoki bir qanchaxorijiy davlatlardagi oliy o‘quv yurtlariga imtihonsiz kirish huquqini beruvchi
3 turga bo‘linadi:Kollejlar- (Colleges of Higner Education)- universitetlardek ilmiy daraja(faqat bakalavr darajasida) va oliy ma’lumot haqida diplom beradi. Lekinuniversitetlardan farqli holda ular rassomchilik, dizayn, musiqa, teatr san’ati,ta’lim kabi tor sohalarda ixtisoslik beradi.Politexnika institutlari- muhandislik mutaxassisligini beradi.Klassik universitetlar- hozir Buyuk Britaniyada 102 ta universitet mavjudbo‘lib, ularning ko‘plari davlatga qarashlidir. O‘qish muddati talaba tanlaganmutaxassislikka va darajaga bog‘liq bo‘ladi.Bakalavriat- uch yillik ta’lim bo‘lib, uni tugatganlar oddiy yoki imtiyozlibakalavr darajasini oladilar. Bakalavr darajasining bir qancha tiplari mavjud.Beshta asosiy daraja, bu gumanitar fanlar bakalavri BA, tabiiy fanlar bakalavri BS,texnika fanlari bakalavri Yeng, huquq bakalavri LLB va medisina bakalavri BM.Bakalavr darajasi keyingi magistr va doktorlik darajalari beruvshi dasturda ta’limolish uchun zaruriy hisoblandi.Magistratura va doktorantura -oliy ta’limda beriladigan akademik kurs. Buikki : nazariy kurs va ilmiy tadqiqot shaklida olib boriladi. Tadqiqotchi magistrdarajasini ko‘pincha falsafa magistri deb ataladi. Bu darajani olish uchun kattaprofessor-o‘qituvchilar rahbarligida 1-2 yil davomida mustaqil ilmiy tadqiqot bilanshug‘ullanish zarur. Tadqiqot natijasida magistr darajasi beriladi.Doktorlik darajasini beruvchi ko‘p dasturlar bu-tadqiqot loyihalaridir.Bunda leksiya yoki seminarlar olib borilmaydi. Tadqiqot dasturini yakunlashushun 2-3 yil kerak bo‘ladi. Bu vaqt ishida talaba olingan tadqiqot natijalarininashr qilishi kerak. Nashr qilingan materiallar bo‘yicha dissertasiya yozishi vauni himoya qilishi lozim.