Gonokokk Gonokokklarni birinchi bo‘lib 1879 yilda olim Neysser tamonidan aniqlangan va ularning barcha oilasi uning nomi bilan yuritiladi. - Gonokokklarni birinchi bo‘lib 1879 yilda olim Neysser tamonidan aniqlangan va ularning barcha oilasi uning nomi bilan yuritiladi.
- MARFOLOGIASI: gonokokklar ko‘p xossalari bilan meningokokklarga o‘xshaydi.Gonokokklar loviyasimon, botiq tomoni bilan bir biriga qaragan diplokokklar (kofe doniga o‘xshash) 1.2-1.3 × 0.7-0.8 Mkm kattalikda. Ular polimorf bo‘lib yirik mayda va L-shakli bakteriyalar ham uchraydi. Golokokk harakatsiz, spora hosil qilmaydi. Patalagik materilada (yiring) kapsulaga hos moddasi aniqlangan. Grammanfiy bo‘yaladi. Dorilar va boshqa modda tasirida grammusbat bo‘yala oladi. Patalagik materialda Lekotsidlar ichida yoki alohida joylashadi.
KULTURA XOSSASI : Gonokokklar-aerobdir. Oziqa muhitiga talabchan. Qon, zardob qo‘shilgan oziq muhitida 37°C haroratda va pH 7,2-7,4 muhitda yaxshi o‘sadi. Muhit yangi tayorlangan va nam bo‘lishi kerak. Zardobli agarda gonokokklar mayda 1-2mm, tiniq, yaltiroq, chetlari tekis, shudring tomchisiga o‘xshash koloniya hosil qilib o‘sadi. Qonli muhitda gemoliz zonasini hosil qilmaydi. Zardobli sho‘rvada biroz loyqalanadi va Parda hosil qilib o‘sadi. Parda keyinchalik prabirka tubiga cho‘kib qoladi. - KULTURA XOSSASI : Gonokokklar-aerobdir. Oziqa muhitiga talabchan. Qon, zardob qo‘shilgan oziq muhitida 37°C haroratda va pH 7,2-7,4 muhitda yaxshi o‘sadi. Muhit yangi tayorlangan va nam bo‘lishi kerak. Zardobli agarda gonokokklar mayda 1-2mm, tiniq, yaltiroq, chetlari tekis, shudring tomchisiga o‘xshash koloniya hosil qilib o‘sadi. Qonli muhitda gemoliz zonasini hosil qilmaydi. Zardobli sho‘rvada biroz loyqalanadi va Parda hosil qilib o‘sadi. Parda keyinchalik prabirka tubiga cho‘kib qoladi.
Fermentativ xossasi. Gonokokklarning saxarolitik xossasi k namoyon bo'ladi, ular faqat glukozani kislotagacha parchalay Proteolitik xossasiga ega emas. Toksigenligi. Gonokokkning hujayra devoridalipopolisand toksik substansiya mavjud (kam o'rganilgan). Antigenligi. Gonokokklarning antigenlik tuzilishi doimiy turli omillar ta'sirida oʻzgarib turadi,Tashqi muhit omillariga chidamliligi. Gonokokklar juda chidama mikroblar. Organizmdan tashqarida quritilganda, bir necha soatda nchi bo'ladi, lekin qalin yiring qatlamida va har xil buyumlarda ( ko'ylak, lozim, choyshab, sochiq, gubka va b.) 24 soat va unda ortiq saqlana oladi. Gonokokk haroratning o'zgarishiga sezgir bob issiq va sovuq haroratga chidamsiz. 56-60°C ularga o'ldiruvchan ta' ko'rsatadi, 40-41°C da yashashi sekinlashadi. Past harorat va qursh tez o'ldiruvchi ta'sir ko'rsatadi. Dezinfeksiyalovchi eritmalar-15 li fenol, 1:1000 nisbatdagi sulema eritmasi gonokokklarni bir ned daqiqada o'ldiradi. Gonokokklar kumush tuzlarining eritmalariga ja sezgirdir. Masalan, 1:1000 nisbatdagi kumush nitrat eritmasi 5 daqiqada o'ldiradi, amaliyotda shunday foydalaniladi. Ultrabinafsha nurlari ta'sirida bir necha daqiqadan so'ng nobud bo'ladi. - Fermentativ xossasi. Gonokokklarning saxarolitik xossasi k namoyon bo'ladi, ular faqat glukozani kislotagacha parchalay Proteolitik xossasiga ega emas. Toksigenligi. Gonokokkning hujayra devoridalipopolisand toksik substansiya mavjud (kam o'rganilgan). Antigenligi. Gonokokklarning antigenlik tuzilishi doimiy turli omillar ta'sirida oʻzgarib turadi,Tashqi muhit omillariga chidamliligi. Gonokokklar juda chidama mikroblar. Organizmdan tashqarida quritilganda, bir necha soatda nchi bo'ladi, lekin qalin yiring qatlamida va har xil buyumlarda ( ko'ylak, lozim, choyshab, sochiq, gubka va b.) 24 soat va unda ortiq saqlana oladi. Gonokokk haroratning o'zgarishiga sezgir bob issiq va sovuq haroratga chidamsiz. 56-60°C ularga o'ldiruvchan ta' ko'rsatadi, 40-41°C da yashashi sekinlashadi. Past harorat va qursh tez o'ldiruvchi ta'sir ko'rsatadi. Dezinfeksiyalovchi eritmalar-15 li fenol, 1:1000 nisbatdagi sulema eritmasi gonokokklarni bir ned daqiqada o'ldiradi. Gonokokklar kumush tuzlarining eritmalariga ja sezgirdir. Masalan, 1:1000 nisbatdagi kumush nitrat eritmasi 5 daqiqada o'ldiradi, amaliyotda shunday foydalaniladi. Ultrabinafsha nurlari ta'sirida bir necha daqiqadan so'ng nobud bo'ladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
