Государственная инспекция по надзору за безопасным ведением работ


Download 1.63 Mb.
Pdf ko'rish
bet100/128
Sana17.07.2023
Hajmi1.63 Mb.
#1660780
1   ...   96   97   98   99   100   101   102   103   ...   128
Bog'liq
ЕПБ взрывник uzbekcha

 


97 
6-
илова
( §§ 66, 67, 68, 69, 30 ва 2-иловага) 
ПАни сақлаш ва портлатиш ишларида хавфсиз
масофани аниқлаш бўйича йўриқнома 
1. 
Жинсни (тупроқни) айрим бўлакларини учиши (учиб кетиши)
бўйича хавфли зоналарни аниқлаш
1.1. Юмшатиш учун қудуқ зарядларини портлатишда жинсни (тупроқни) айрим бѝлаклари учиши (учиб 
кетиши) бѝйича хавфсиз масофа. 
1.1.1. Қудуқ зарядларини портлатишда жинсни айрим бѝлаклари учиши бѝйича одамлар учун хавфсиз 
масофа 
разл
r
(м), юмшатиш (бѝлаклаш) таъсирига ҳисобланиб, қуйидаги формула билан аниқланади: 
a
d
f
r
заб
з
разл





1
1250
, (1) 
бу ерда
з

- портловчи моддалар билан қудуқни тѝлдириш коэффициенти
заб

- тиқинлаб қудуқни 
тѝлдириш коэффициенти; f - проф. М.М. Протодьяконов шкаласи бѝйича жинс қаттиқлиги коэффициенти;
d- портлатиладиган қудуқнинг диаметри, м; – бир қатордаги қудуқлар ѐки қаторлар орасидаги масофа, м. 
Портловчи моддалар билан қудуқни тѝлдириш коэффициенти 
з

қудуқдаги зарядни узунлиги 
з
l
(м) ва
бурғиланган қудуқ чуқурлиги L (м) нисбатига тенг: 
L
/
l
з
з



Тиқинлаб қудуқни тѝлдириш коэффициенти 
заб

тиқин узунлиги 
заб
l
(м) ва қудуқни зарядсиз юқори бѝш 
қисми узунлиги
н
l
(м) нисбатига тенг: 
н
заб
заб
l
/
l



Қудуқни зарядсиз юқори бѝш қисмини тиқинлаб тѝлиқ 
заб

= 1, тиқинламасдан портлатилганда
заб

= 0 
бѝлади. 
Жинс қаттиқлиги коэффициенти 
100
/
f
сж



бу ерда 
сж

- тѝғри шаклли намуналарни стандарт синашда бир ѝқли сиқилиш учун жинсларнинг 
мустаҳкамлик чегараси, кгс/см
2
(1 кгс/см

= 98066,5 Па). 
1.1.2. Бир хил диаметрдаги қудуқ зарядлари сериясини портлатишда a
з


заб

параметрлари ѝзгарувчан 
бѝлса, хавфсиз масофани формула (1) бѝйича ҳисоблаш, ушбу серияда мавжуд бѝлганлардан энг кичик 
қийматлардаги a
заб

ва энг катта қийматдаги 
з

билан бажарилиши керак.
Агар массивнинг портлатиладиган участкаси ҳар хил қаттиқликдаги жинслардан иборат бѝлса, унда 
разл
r
масофани ҳисоблашда.жинс қаттиқлиги коэффициенти f нинг максимал қийматини қабул қилиш зарур. Параллель 
ҳолда яқин бѝлган қудуқ зарядларини портлатишда диаметр d деб уларни эквивалент диаметрлари қабул 
қилинади 
c
э
N
d
d

бу ерда
c
N
- тѝдаги параллель ҳолда яқин бѝлган қудуқларини сони. . 
1.1.3. Хавфли масофани аниқлаш пайтида a
заб

,
з

бѝйича қабул қилинган лойиҳавий қийматлардан 
қудуқ зарядларини портлатишнинг айрим параметрлари бурғилаш-портлатиш ишларни бажариш жараѐнида
четланиши мумкинлигини кѝзда тутиш зарур. Шунинг учун формула (1) бѝйича 
разл
r
масофани маълум захира 
билан ҳисоблаш зарур, буни учун портлатиш ишларни бажариш жараѐнида энг кичик мумкин бѝлган 
қийматлардаги a
заб

ва энг катта мумкин бѝлган қийматдаги 
з

қабул қилинади.. 
1.1.4. Қияликларда, шунингдек портлатиладиган участкани юқори нуқтаси хавфли зона чегара участкалари 
устидан камида 30 м баланд бѝлган шароитларда, нишаблик бѝйлаб пастга йѝналишда хавфли зонанинг ѝлчамлари 
разл
r
кѝпайтирилиши ва жинсни айрим бѝлаклари учиши бѝйича хавфсиз масофа қуйидаги формула билан 
ҳисобланиши мумкин:: 
р
разл
разл
К
r
R

, (2) 


98 
бу ерда
разл
R
-қиялик нишабига ѐки портлатиладиган участкани юқори нуқтасига нисбатан 30 м
пастликдаги жойга қараб жинсни айрим бѝлаклари учиши бѝйича хавфли масофа; 
р
К
- жой рельефини ҳисобга 
олувчи коэффициент. 
Қияликлардаги портлатишларда 



tg
К
р
1
, (3) 
бу ерда 

- горизонтга нисбатан қия нишаблиги бурчаги, градус. 
Агар 

бурчакни ѝрнига хавфли зона чегараларидан портлатиш жойининг баландлиги бѝлса, 











разл
р
r
Н
,
К
4
1
1
5
0
, (4) 
бу ерда H - портлатиладиган участкани юқори нуқтасининг хавфли зона чегара участкалари устидан 
баландлиги, м. 
Агар хавфли зонанинг формула (1) или (2) бѝйича ҳисобланган бирорта чегараси нишабликдан ѝтса, унда 
жинсни айрим бѝлаклари думалаши мумкинлигини ҳисобга олиши ва хавфсиз масофани шу йѝналишда 
кѝпайтириш зарур. Шунингдек жинс бѝлаклари учиши масофаси ортишига шамол кучи таъсирини ҳам ҳисобга 
олиш керак.
1.1.5. Ҳисобланган хавфли масофани қиймати катта томонга карралиги 50 м бѝлган миқдоргача яхлитланади. 
Бунда узил-кесил қабул қилинадиган хавфсиз масофа мазукр Қоидаларни § 70 4 – жадвалида кѝрсатилган минимал 
қийматлардан кичик бѝлмаслиги керак.
1.1.6. Портлатиш жойидан механизмлар, бинолар, қурилишларгача бѝлган хавфсиз масофа аниқ шароитларни 
ҳисобга олган ҳолда, портлатиш лойиҳасида аниқланади.

Download 1.63 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   96   97   98   99   100   101   102   103   ...   128




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling