Государственная инспекция по надзору за безопасным ведением работ


Портлаш чанги бўйича хавфли ѐнувчи сланецлар қазиладиган шахталарда портлатиш


Download 1.63 Mb.
Pdf ko'rish
bet51/128
Sana17.07.2023
Hajmi1.63 Mb.
#1660780
1   ...   47   48   49   50   51   52   53   54   ...   128
Bog'liq
ЕПБ взрывник uzbekcha

4. Портлаш чанги бўйича хавфли ѐнувчи сланецлар қазиладиган шахталарда портлатиш 
ишларини олиб боришнинг хусусиятлари
§ 234. Ёнувчи сланец конларини ерости усули билан қазиб олишда чанг портлашининг 
олдини олиш мақсадида портлатиш ишлари пайтида “Саноатконтехназорат” ДИ органи билан 
келишувга 
кѝра 
корхона 
раҳбари 
томонидан 
тасдиқланган 
Сланец 
шахталарида 
электрпортлатишни хавфсиз қѝллаш ва чанг портлашининг олдини олиш бѝйича йѝриқнома 
билан кѝзда тутилган хавфсизликни қѝшимча чораларини қѝллаш зарур. 
5. Чанги бўйича хавфли, ѐки қазилаѐтган қатлами портлаш чанги бўйича хавфли бўлган 
кўмир шахталарида портлатиш ишларини олиб боришнинг хусусиятлари 
5.1. Умумий қоидалар 
 
§ 235. Газ ѐки чанг бѝйича хавфли кѝмир шахталарда портлатиш ишларини олиб боришда, 
шпурларни ҳар бир зарядлаш, уларни портлатишдан олдин ва портлатишдан кейин забойни 
кѝрикдан ѝтказишда уста-портлатувчининг метан миқдорини ѝлчаши забойнинг барча кесими 
бѝйича, хусусан уни юқори қисмида бажарилиши шарт. Забойларда ва уларга 20 м кѝламда туташ 
бѝлган иншоотларда, шунингдек уста-портлатувчи яширинадиган жойда метан миқдори 1% ва 
ундан ортиқ портлатиш ишларини бажариш ман этилади.
Уста-портлатувчи яширинадиган жойдаги метан миқдори электрпортлатиш тармоғини 
портлатиш асбобига ҳар бир улашда ѝлчаниши керак.
§ 236. Фақат қуйидагиларда портлатиш ишларига рухсат этилади: 
а) Кѝмир ва сланец шахталарида хавфсизлик қоидаларига мувофиқ равишда тинимсиз ва 
турғун шамоллатиладиган иншоотларнинг забойларида ва портловчи кѝмир чангига қарши 
курашиш бѝйича зарурий чораларни амалга оширишда; 
б) сақланмас ЭДлардан фойдаланилганда, бунда метан юқори даражада ажраладиган 
иншоотларда ток манбаси сифатида фақат учқунга хавфсиз портлатиш асбобларини қѝллаш 
керак. 
Изоҳ. 
1. Зарур сондаги электродетонаторларни бир вақтда портлатишни таъминлайдиган
учқунга хавфсиз портлатиш асбобларини ишлаб чиқарилганга қадар, “Саноатконтехназорат” ДИ 
органи билан келишувга кѝра истисно тариқасида “Саноатконтехназорат” ДИ томонидан рухсат 
этилган “РВ” туридаги импульси узлуксизлигини илгарилаб чегарлайдиган портлатиш 
асбобларини вақтинча қѝллашга рухсат этилади. 
 
2. Шахта стволларининг забойларида электродетонаторларни портлатишга мѝлжалланган 
махсус портлатиш асбобларини ишлаб чиқарилганга қадар, ишлар хавфсизлиги бѝйича 
ташкилот–эксперт билан келишилган хавфсизликнинг қѝшимча чораларини амалга оширган 
ҳолда, “Саноатконтехназорат” ДИ органи билан келишувга кѝра портлатишни ѝзгарувчан ток 
тармоғидан ишга туширгични улаш билан бажаришга рухсат этилади;
3. Метан юқори даражада ажраладиган иншоотларга қуйидагиларни киритиш лозим: 
- нисбий серметанлилиги 10 м
3
/т ва удан ортиқ, ҳамда абсолют сергазлиги 3 м
3
/мин ва 
удан ортиқ бѝлган чанг бѝйича хавфли қатламларда қазилаѐтган участкалардаги барча 
иншоотлар; 


46 
- нисбий серметанлилиги 10 м
3
/т ва удан ортиқ, ҳамда абсолют сергазлиги 3 м
3
/мин ва 
удан ортиқ бѝлган чанг бѝйича хавфли бѝлмаган қатламларни камгак (қазилаѐтган) 
участкалардаги барча иншоотлар; 
в) уста-портлатувчи томонидан, энг мураккаб шароитларда (ларзали портлатиш, кѝмир
оқиб ѝтадиган иншоотлардаги тиқилиб қолган жинсни кеткизиш, жинснинг ногабарит 
бѝлакларини майдалашда, маъдан олинаѐтган забойда томни портлатиб ѝтқазишда, камгак 
участкалардаги қулаши қийин бѝлган томни юмшатиш бѝйича еростида портлатиш, қайтиқларни 
тугатиш ва шу кабиларда) - сменада (участкада) ишларни хавфсиз олиб бориш юзасидан масъул 
бѝлган техник назорати шахси иштирокида. 
г) метан юқори даражада ажраладиган иншоотларда портлаш маҳсулотларини 
ҳаракатланиш йѝлида одамлар бѝлмаганда. 
Download 1.63 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   47   48   49   50   51   52   53   54   ...   128




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling