Guliston davlat universitеti

Plastika 
Plastic 
Пластик 
(yunon. plastike – muloyim, go‗zal) 
-haykaltaroshlik, bo‗rttirib hajmli 
turli shakllar yaratishda uyg‗unlik, 
ifodalilik tasvirlar yaratish san‘ati. 
Portret 
Portrait 
Портрет 
(frants.portreit 
- 
tasvir)- 
real 
borlikda mavjud bo‗lgan yolg‗iz, 
ikki yoki bir guruh kishilarning 
tasviri. 
Kishilarning 
boshi, 
beligacha yoki butun gavdasi to‗la 
aks 
ettirilishi 
mumkin. 
Portret 
tasviriy san‘atning eng muhim 
janrlaridan, 
rassom 
tomonidan 
chiziladi, haykaltarosh tomonidan 
o‗yib, suvab (barelef, gorelef), 
yo‗nib (marmar, yog‗och va boshqa 
haykallar) tayyorlanadi. Grafikada 
chizib, bo‗yab gravyura, ofort, 
ksilografiya 
kabi 
usullardan 
tayyorlanadi. 
Tasvir 
xarakteri 
jihatdan monumental, oddiy intim, 

---

140 
hajviy 
portretlarga 
bo‗linadi. 
Portretning avtoportret xili keng 
tarqalgan.
Realizm
Realism 
Реализм 
voqelikni badiiy ijodning turlariga 
xos 
maxsus 
vositalar 
bilan 
haqqoniy, ob‘ektiv tarzda aks 
ettirish. 
O‗zbekiston 
hududida 
yuksak 
darajaga 
ko‗tarilgan 
miniatyura 
san‘atida 
realizm 
elementlari ko‗zga tashlanadi.
Relef
Relief
Рельеф 
(lotin. 
Relefo- 
ko‗taraman) 
- 
haykaltaroshlikning bir turi. Shakl, 
tasvir fon (zamin)dan bo‗rttirib 
yoki, aksincha, o‗yib hosil qilinadi. 
Relefning asosiy turlari: barelef va 
gorelef. Tasviriy san‘atda qadimdan 
mavjud bo‗lib, binolarni bezashda, 
medal ishlash san‘atida, metallga 
zarb berib bezak buyumlari ishlash 
va hokazolarda keng qo‗llaniladi.