Гуруҳдаги психологик иқлимни ўрганиш методикаси

Гуруҳдаги психологик иқлимни ўрганиш
методикаси
Мазкур методика гуруҳдаги ижтимоий – психологик иқлимни ўрганишга мўлжалланган, махсус икки қутбли шкаладан ташкил топган. Шкала Ф.Фидлер томонидан таклиф қилинган.
Кўрсатма: «Қуйида маъно жиҳатидан бир – бирига зид ўн жуфт жумла келтирилган. Ушбу жумлалар ёрдамида гуруҳдаги шахслараро муносабатлар-га баҳо бериш мумкин. Бунда шуни эътиборга олиш керакки, баҳо чап томонга яқинлашган сари чап тарафдаги хусусият даражаси, ўнг томонга яқинлашган сайин ўнг тарафдаги хусусият даражаси ортади. Энди ўйлаб кўринг: гуруҳингиз аъзолари ўртасидаги муносабат учун кўпроқ қайси хусусиятлар хос?».

	8	7	6	5	4	3	2	1
Дўстона муносабат									Душманлик кайфияти
Келиша олиш									Келиша олмаслик
Гуруҳдошлардан қониқиш									Гуруҳдошлардан қониқмаслик
Гуруҳ ишларига қизиқиш									Гуруҳ ишларига бефарқлик
Бир – бирини ҳимоя қилиш									Бир – бирини ҳимоя қилмаслик
Иноқлик, аҳиллик									Чиқишмаслик, ноаҳиллик
Ҳамкорлик, ҳамфикрлик									Бир – бирига ишонмаслик
Ўзаро ёрдам									Яхшиликни раво кўролмаслик
Гуруҳдошларни хурмат қилиш									Гуруҳдошларга хурматсизлик
Гуруҳдош ютуғидан қувониш									Гуруҳдош ютуғига бефарқлик

Натижаларни қайта ишлаш ва изоҳлаш:
1) Барча жумлаларга қўйилган балларнинг йиғиндиси топилади (80 - энг юқори кўрсаткич, 10 – энг қуйи кўрсаткич); 2) ҳар бир жуфтлик бўйича барча иштирокчилар тўплаган ўртача баллар ҳисоблаб чиқилади (ҳар бир жуфтлик бўйича барча иштирокчиларнинг баллари ўзаро қўшилиб, йиғиндиси иштирокчилар сонига бўлинади); 3) ўртача балларнинг бандлари ўзаро бирлаштирилиб чиқилади (ҳосил бўлган эгри чизиқ иштирокчилар гуруҳдаги психологик иқлим ҳақида қандай фикрда эканини акс эттиради)
Эслатма: Гуруҳнинг умумий кўрсаткичларини ҳар бир иштирокчининг кўрсаткичлари билан солиштириш орқали гуруҳдаги ижтимоий – психологик иқлимга ноадекват юқори ёки паст баҳо берувчи синалувчиларни аниқлаб олиш мумкин.
Методика манбаси: Ратанова Т.А, Шляхта Н.Ф. Психодиагностические методы изучения личности: Учебное пособие. – Переработанное и дополненное издание пособия Т.А.Ратанова, Л.И. Золотарева, Н.Ф.Шляхта «Методы изучения и психодиагностика личности» - М.: Мсосковский психолого – социальный институ: Флинта, 1998. 101 – 102 бетлар