Guruh: 1a-21 Met Bajardi Risqulov Sardorbek Qabul qildi

2. Elektromagnitlar tarihi.
Daniyalik olim Xans Kristian Ørsted 1820-yilda elektr tok magnit maydon hosil qilishini aniqladi. Britaniyalik olim Uilyam Sturgeon 1824-yilda elektromagnitni ixtiro qildi. Uning birinchi elektromagniti taqasimon temir boʻlagi boʻlib, u taxminan 18 oʻram mis sim bilan oʻralgan edi (oʻsha paytda izolyatsiyalangan sim yoʻq edi). Temir taqa esaa izolyatsiya qilish uchun laklangan edi. Gʻaltakdan tok oʻtkazilganda, temir magnitlangan boʻlib, boshqa temir boʻlaklarini oʻziga tortdi; tok toʻxtatilganda, u magnitlanishni yoʻqotdi. Sturgeon oʻz tajribasida, uning ogʻirligi bor-yoʻgʻi yetti unsiya (taxminan 200 gramm) boʻlgan elektromagnit bilan toʻqqiz funt (taxminan 4 kilogramm) vaznni koʻtarishi mumkinligini koʻrsatdi. Biroq, Sturgeon magnitlari zaif edi, chunki u ishlatgan izolyatsiyalanmagan sim faqat yadro atrofidagi bir oraliq qatlamga oʻralgan boʻlib, oʻramlar sonini cheklab qoʻygan.
3. Elektromagnitlarning qo`llanilishi.
Portativ elektromagnitlar dastlab materialni faqat bir joyda ushlab turish uchun moʻljallangan; misol koʻtaruvchi magnitdir. Tortishuvchi elektromagnit kuch taʼsirida biror narsani harakatga keltiradi^.
Elektromagnitlar elektr va elektromexanik qurilmalarda juda keng qoʻllaniladi, jumladan:

• 
  Dvigatellar va generatorlar
  
• 
  Transformatorlar
  
• 
  Relelar
  
• 
  Elektr qoʻngʻiroqlari va signallari
  
• 
  Dinamiklar va naushniklar
  
• 
  Valflar kabi aktuatorlar
  
• 
  Magnit xotira va maʼlumotlarni saqlash uskunalari: magnitafonlar, videomagnitofonlar, qattiq disklar
  
• 
  MRI apparatlari
  
• 
  Mass- spektrometrlar kabi ilmiy uskunalar
  
• 
  Zarracha tezlatgichlari
  
• 
  Magnit qulflar
  
• 
  Magnitni magnit boʻlmagan materiallardan ajratish uchun ishlatiladigan magnit ajratish uskunasi, masalan, qora metallni boshqa materiallardan parchalanishdan ajratish.
  
• 
  Sanoat koʻtarish magnitlari
  
• 
  magnit levitatsiya, maglev poezdida yoki poezdlarda ishlatiladi
  
• 
  Ovqat pishirish, ishlab chiqarish va gipertermiya terapiyasi uchun induksion isitish