Guruh fish 611-17
Download 13.27 Kb.
|
5-AMALIY df58a22ac7a36881c0621ddb668c6041
- Bu sahifa navigatsiya:
- Amaliy mashgulot 5 Mavzu
- Nazariy qism.
- To’lqin, fizikadan ma’lumki, ikkita atribut bilan tavsiflanadi - amplituda va tezlik.
- Amaliy qism Tanib olish bosqichlari
- Topshiriqlar Xar bir topshiriq guruxlar ya’ni 4 ta ketma - ket jurnalda navbati bilan turuvchi talabalar birgalikda bajarishi talab etiladi.
Amaliy mashg'ulot 5 Mavzu: Bashoratlash metodlari, vektorlik kvantlash algaritmlari, eshitish modellari. Til modellarini nutq tanish tizimlarida qo’llanilishi Ishdan maqsad: Bashoratlash metodlari, vektorlik kvantlash algaritmlari, eshitish modellari. Til modellarini nutq tanish tizimlarida qo’llanilishi o’rganish. Nazariy qism. Nutqni tanib olish - bu mashina yoki dasturning og'zaki tilda so'zlarni va so'z birikmalarini aniqlash va ularni mashinada o'qiladigan formatga aylantirish qobiliyatidir. Nutq - bu tovushlarning ketma-ketligi. Ovoz, o'z navbatida, turli chastotalardagi tovush to'lqinlarining superpozitsiyasidir. To’lqin, fizikadan ma’lumki, ikkita atribut bilan tavsiflanadi - amplituda va tezlik. Ovoz signalini raqamli muhitda saqlash uchun uni bir necha oraliqlarga bo'lish va ularning har biri uchun ma'lum bir "o'rtacha" qiymatni olish kerak. Shunday qilib, mexanik tebranishlar zamonaviy kompyuterlarda ishlov berish uchun mos bo'lgan raqamlar to'plamiga aylantiriladi. Oddiy nutqni aniqlash dasturi so'zlar va so'z birikmalarining cheklangan lug'atiga ega va shuning uchun u so'zlarni talaffuzi juda aniq bo'lsa aniqlay oladi. Keyinchalik murakkab dastur tabiiy nutqni qabul qilish qobiliyatiga ega. Nutqni aniqlash ikki algoritm asosida ishlaydi: akustik va tilni modellashtirish. Akustik modellashtirish - bu nutqning lingvistik birliklari va audio signallari o'rtasidagi munosabatlar; tilni modellashtirish tovushlarni so'zlar ketma- ketligi bilan bir-biriga mos ravishda bir xil tovushlarni farqlashga yordam beradi. Nutqni avtomatik ravishda matnga aylantirish jarayoni ifoda sifatida ifodalanishi mumkin Nutq mikrofondagi tovushga sezgir element tomonidan ushlanib qoladi, bu o'zgaruvchan tovush bosimini elektr signalidagi ekvivalent o'zgarishlarga, ya'ni oqim yoki voltajga aylantiradi. Keyin ushbu analog signal namuna olinadi va raqamli bitli oqimga (formatga) kvantlanadi. Keyinchalik, namuna olish sodir bo'ladi - har bir T vaqtidagi analog signal qiymatlarini olish jarayoni, bu erda har bir namuna olish vaqtidagi amplitudani berilgan bit uzunligiga ega bo'lgan diskret ikkilik songa aylantirish orqali kvantizatsiya olinadi. Ushbu ikki bosqichli jarayon ba'zan Pulse Code Modulation (PCM) deb nomlanadi. Hzdagi sekundiga namunalar (chastota) fs teskari tanlab olish davriga teng, ya'ni fs = 1 / T Namuna olish teoremasi shuni ko'rsatadiki, namuna olish darajasi signalda mavjud bo'lgan eng yuqori chastota komponentidan kamida ikki baravar ko'p bo'lishi kerak. Agar kamroq namunalar ishlatilsa, demontaj deb nomlanadigan hodisa ro'y beradi, bu erda qayta qurishda past chastotali signal paydo bo'lishi mumkin. Odatda nutq uchun namuna olish darajasi taxminan 3,3 kHz. 6-20 kHz da Nyquist chastotasidan yuqori chastotali komponentlarni olib tashlash uchun oldindan namuna olish yoki yumshatishga qarshi filtr talab qilinadi. Amaliy qism Tanib olish bosqichlari: Nutqni aniqlash tizimlarining asosiy afzalligi - foydalanuvchiga qulaylik. Ular sensorli yoki boshqa usullardan foydalanmasdan nutq orqali ma'lumotlar yoki buyruqlarni kiritish imkonini beradi. Kamchilik - bu talaffuzdagi ba'zi farqlarni taniy olmaslik, shuningdek ingliz tilidan tashqarida aksariyat tillarni qo'llab- quvvatlamaslik va fon shovqinlarini saralashning imkoni yo'qligidir. Bunday omillar noaniqliklarga olib kelishi mumkin. Nutqni tanib olish keng ko'lamdagi dasturlarga ega. Oddiy ovozli buyruqlar yordamida telefon qo'ng'iroqlarini boshlash, radiostantsiyalarni tanlash yoki mos keladigan smartfon yoki MP3 pleerdan musiqa tinglash mumkin. Shuningdek, nutqni tanib olish turli tillarda muloqot qilish imkoniyatini beradi. Nutqni aniqlash tizimi harbiy maqsadlarda ham qo'llaniladi. Nutqni taniy oluvchilar harbiy samolyotlarda muvaffaqiyatli ishlaydi, jumladan: chastotalarni sozlash, avtopilot tizimini boshqarish, koordinatali chastotalarni va qurolni chiqarish parametrlarini sozlash va parvozni boshqarish. So'nggi o'n yilliklarda vertolyotlarda nutqni tanib olishning muhim dasturlari, xususan, Buyuk Britaniyadagi Aviatsiya tadqiqotlari va rivojlanish faoliyati (AVRADA) va Qirollik aviatsiya jamiyati (RAS) doirasida amalga oshirildi. Tadqiqot davomida asosiy muammo aniqlandi - shovqin bilan yuqori aniqlik aniqligiga erishish. Ushbu muammo haligacha hal qilinmagan. Topshiriqlar Xar bir topshiriq guruxlar ya’ni 4 ta ketma - ket jurnalda navbati bilan turuvchi talabalar birgalikda bajarishi talab etiladi. Ishni bajarish tartibi 1. Ishning nomi, vazifaga muvofiq vazifa. Ishning maqsadi Nazariy materiallami o‘rganish. Dastur. Kompyuterda dastur natijalari. Xulosa. OTda nutqli tovushlarni kirish Tildan English(US) - dan kerakli tilni tanlash T izimga ma’ lumot yuklash Adabiyotlar: Хлопенкова А.Ю., Белов Ю.С. ИССЛЕДОВАНИЕ АЛГОРИТМОВ АВТОМАТИЧЕСКОГО РАСПОЗНАВАНИЯ РЕЧИ НА ОСНОВЕ АКУСТИЧЕСКОГО И ЯЗЫКОВОГО МОДЕЛИРОВАНИЯ // Научное обозрение. Технические науки. - 2018. - № 1. - С. 32-36; 31.10.2020). Internet manbalar: URL: https://science-engineering.ru/ru/article/view?id=1177 (дата обращения: Download 13.27 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|