Guruh talabasi G`ofurjonov Sarvarbek

Maketning tavsifi

Sxemasi 9.2-rasmda keltirilgan maket tranzistorli kalitning statik holatlarini va undagi o‘tish jarayonlarni o‘rganish imkonini beradi. Birinchi holda U1-2 ulagich yordamida baza zanjiriga R1 rezistor orqali G1 manbadan past kuchlanish beriladi. Kalit zanjiridagi o‘zgarmas tok yoki kuchlanishlarni o‘lchash uchun (U1- 6) “I2” U1-U2 ulagich yordamida tok yoki kuchlanish o‘lchagichi bo‘lib xizmat qiluvchi mikroampermetr qo‘llaniladi. U1-U ulagichning “1-2” xolatida esa kollektor zanjirida milliampermetr sifatida (shkala 20 mA); “U” xolatda esa voltmetr sifatida (shkala 20 V) mos ravishda baza, kollektor tokini va E_K hamda U_CHIQ kuchlanishlarini o‘lchash uchun.

Sxemada o‘tish jarayonlarini o‘rganishda uning kirishiga tashqi generatordan to‘g‘ri burchakli impulslar beriladi. Maketning sxemasida qator komponentlar parametrlari qiymatlarini o‘zgartirish imkoniyati ularning sxema tasniflariga ta’sirini o‘rganish maqsadi ko‘zda tutilgan. Kollektor yuklamasi R_K0 qiymatini (P16-20 ulagichlar yordamida, diskret o‘zgartirish imkoniyati baza zanjiriga S2 kondensatorni (P3-4 ulagich yordamida) ulash, yuklama kondensator S2 ni (P5-6 ulagich yordamida ko‘zda tutiladi.

Maketda kam quvvatli past chastotali MP42A tipli germaniyli tranzistor qo‘llangan. (V=30...50; S_K=30 pf., R_MAX=200 mVt) maketda qo‘yidagi element parametrlari qo‘llanildi:
G2=10B, R1=75 kOm, R2=3 kOm, R3=300 kOm, R5=36 kOm, R6=5 kOm,
R7=10 kOm, R8=75 kOm, S1=1000pf, C2=470 pf.




10.2-rasm. Tranzistorli kalit sxemasi.

Laboratoriya ishini bajarish uchun topshiriq:

1. 
   Tranzistorning tok bo‘yicha kuchaytirgich koeffitsienti “V” ni o‘lchash. Buning uchun U1-2 ulagichni 2 holatga qo‘ying, R_K=R3 qo‘yib (ulagich U16-20-
   

16 holatga) tok bazani (U1- ulagichni “12” holatga) va tok kollektorini (U1- ulagichni “11” holatga) o‘lchang.
Bu o‘lchashlarda U3-4 va U5-6 ulagichlarni 4 va 5 holatga qo‘yiladi.

Ish bandi	Ulagich xolati				U1-U HH
	U1-2	U3-4	U5-6	U16-20
1	2	3	5	16	12/11

1. 
   Kalit berkitilgan holatda chiqish kuchlanishi (U1-2 “T” holatda U1-U- “U”holatda) o‘lchash. Buning uchun o‘zgarmas kuchlanish ulagichni nazorat nuqta (NN-5) ulang (bu kirish ochiq ossillograf bo‘lishi ham mumkin).
   

Ish bandi	Ulagich xolati				U1-U HH
	U1-2	U3-4	U5-6	U16-20
2	1	4	5	16	U	5

2. 
   Kalit ochiq holatda (U1-2- “2” holat) chiqish kuchlanish kollektor va baza toklarni har xil xolatda R_YU o‘lchang; to‘yinish chegarasiga mos keluvchi R_K qarshiligini aniqlang.
   

   Ish bandi	Ulagich xolati				U1-U HH
   	U1-2	U3-4	U5-6	U16-20
   3	2	4	5	16..20	12/11	5

3. 
   Kirish signali amplitudasini chiqish signalining vaqt parametrlariga (t_f t_to‘p t_s) ta’sirini tajriba yo‘li bilan aniqlang. Buning uchun sxemaning kirishiga to‘g‘ri burchakli impuls beruvchi generatorni ulang. Impuls davomiyligini t=5 mks qo‘ying. U1-2, U3-4, U5-6 ulagichlarni mos ravishda 1,4,5 holatga keltiring. Kollektor zanjiriga R_K=R7 ulang. Impulslar amplitudasini o‘zgartirib, ossillograf yordamida chiqish impulsi ko‘rinishini kuzating.