Guruh talabasi Qurbonov Muzaffar Mavzu: Suv yetishmasligi muammolari

Hozirgi kunda Orol dengizi havzasida umuman va shu jumladan, O‘zbekiston hududida yuqorida sanab o‘tilgan tadbirlami ma’lum darajada amalga oshirgan holda mavjud suv xo‘jaligi muammolari hal qilinmoqda. Tabiiy ekologik holat buzilmasdan oldin (1911 —1962-yillar) – dengizdagi suv sathi 53+0,4 m mutlaq balandiikda bo‘lib, undagi suv hajmi 1064 m3 maydoni 66 ming kv.km, dengiz suvida erigan tuzlar miqdori 10m3 1 lg/1 ni tashkil qilgan. Dengiz suv yo‘li va baliqchilik maskani bo‘lgan. Kemalar Termiz shahrini Amudaryo va Orol temiryoi bekali bilan bog’lagan. Yiliga 44000 tonnagacha noyob (mo'ylabli va laqqa) baliq ovlangan. Orol havzasidagi sug'orishga yaroqli bo‘lgan 32.6 mln. ga yerdan 5.1 mln.ga sug‘orilgan. Buning uchun mavjud havza suv resurslaridan (119 m’) 51,5 m’ sarflangan. Xuddi shu holatda Orol bo'yining ekologik tizimi vujudga kelgan. Shuning uchun ham Orol bo‘yidagi hayotni yoki bu tizimsiz tasavvur qilish va Orol dengizining geologik tarixida bo’lgan o'zgarishlardan kelib chiqib, usiz ham yashash mumkin degan xulosa chiqarish aslo mumkin emas. 1995-yilga kelib Orol dengizidagi suv sathi 37 m balandlikkacha, lining hajmi 285 m3 gacha, maydoni esa 30 ming Mj gacha kamaydi, suvdagi erigan tuzlar miqdori esa 30 g/1 dan oshib ketdi.

• Hozirgi kunda Orol dengizi havzasida umuman va shu jumladan, O‘zbekiston hududida yuqorida sanab o‘tilgan tadbirlami ma’lum darajada amalga oshirgan holda mavjud suv xo‘jaligi muammolari hal qilinmoqda. Tabiiy ekologik holat buzilmasdan oldin (1911 —1962-yillar) – dengizdagi suv sathi 53+0,4 m mutlaq balandiikda bo‘lib, undagi suv hajmi 1064 m3 maydoni 66 ming kv.km, dengiz suvida erigan tuzlar miqdori 10m3 1 lg/1 ni tashkil qilgan. Dengiz suv yo‘li va baliqchilik maskani bo‘lgan. Kemalar Termiz shahrini Amudaryo va Orol temiryoi bekali bilan bog’lagan. Yiliga 44000 tonnagacha noyob (mo'ylabli va laqqa) baliq ovlangan. Orol havzasidagi sug'orishga yaroqli bo‘lgan 32.6 mln. ga yerdan 5.1 mln.ga sug‘orilgan. Buning uchun mavjud havza suv resurslaridan (119 m’) 51,5 m’ sarflangan. Xuddi shu holatda Orol bo'yining ekologik tizimi vujudga kelgan. Shuning uchun ham Orol bo‘yidagi hayotni yoki bu tizimsiz tasavvur qilish va Orol dengizining geologik tarixida bo’lgan o'zgarishlardan kelib chiqib, usiz ham yashash mumkin degan xulosa chiqarish aslo mumkin emas. 1995-yilga kelib Orol dengizidagi suv sathi 37 m balandlikkacha, lining hajmi 285 m3 gacha, maydoni esa 30 ming Mj gacha kamaydi, suvdagi erigan tuzlar miqdori esa 30 g/1 dan oshib ketdi.