Guruh talabasi Temirov Sardor


Download 11.11 Kb.
Sana19.04.2023
Hajmi11.11 Kb.
#1364394
Bog'liq
Temirov


050_21 guruh talabasi Temirov Sardor
variant-11
Аксланиш коэффициенти, югурувчи тўлқин коэффициенти, турғун тўлқин коэффициенти

Elektromagnitning akslaniish ko'efitsienti (angl. Magnetic reluctance) u erda uchta osnoviy elementlar o'rtasida o'tkaziladigan magnetik potentsial farqining yuqori bo'lishi bilan aniqlanadi. U kubometrda, metrlarda yoki sifatida ifodalash mumkin.


Akslaniish ko'efitsienti to'g'ri to'rtburchak sathlari yoki ko'p yuzalarga ega bo'lgan geometrik qurilmalarda namoyish etilishi mumkin. Bu ko'efitsient uchta osnoviy xususiyatlar - hajm, uzunlik va kesishma ko'efitsientiga bog'liq bo'ladi.
Akslaniish ko'efitsienti (R) quyidagi formula orqali hisoblanadi:

R = l / (mu * A)

bu yerda l - uzunlik, A - kesishma yuzasi, va mu - magnitli tortishuvchi ko'efitsient (ya'ni, magnitni tortishga qodirli bo'lgan material o'zining magnitni qabul qilishini ifodalaydi).
Elektromagnitning akslaniish ko'efitsienti materialning magnitli xususiyatlari va geometrik shaklidan bog'liq bo'ladi. Material magnetlilik miqdorini oshirganda akslaniish ko'efitsienti ham o'sadi, chunki materialni magnetlash uchun kuchli magnet maydon kerak bo'ladi va shu sababli yuguruvchi to'lqin o'tkazuvchiligining oshishiga olib keladi.

Elektromagnitlarda akslanish koefitsienti, magnitli circuitning akim boshlanishida boshqa magnitli circuitdagi akim o'zgartirishiga ko'rsatadigan o'zgaruvchidir. Bu koefitsient, elektromagnitning joriy o'tkazuvchilik kuchini aniqlovchi bir xossal bo'ladi.


Akislash koefitsienti, avvalgi holatdagi magnitli circuitdagi sariq kuchli akim miqdorini (Io) va ikkinchi holatdagi magnitli circuitdagi akim miqdorini (I) o'z ichiga oladi. Uning formulasi quyidagicha hisoblanadi:

K = I / Io

Bu formula asosida, akislash koefitsienti 1 dan katta bo'lgan elektromagnit o'zining nomli o'zgartirishli joriy kuchini oshiradi. Aksincha, koefitsient 1 dan kichik bo'lgan elektromagnit nomli joriy kuchni kamaytiradi.
Shuningdek, akislash koefitsienti elektromagnitning o'zining o'zining rezonans chastotasi bo'yicha o'zgarishi bilan ham bog'liq bo'ladi. Bu sababli, elektromagnitning ishlab chiqarilgan holatida, uning nomli joriy kuchi va koefitsienti joriy chastotada aniqlangan va elektromagnitning qabul qilishga qodir bo'lgan signalning chastotasiga mos kelishi lozim.

Elektromagnitning akslaniş koeffisienti, o'zaro perpendikulyar olinadigan iki vektor orasidagi burchakning kosinusi bilan aniqlanadi. Elektromagnitning akslaniş koeffisienti ya'ni M koeffisienti, elektromagnit yuguruvchi to'lqining magnitli momenti va elektromagnitning akslaniş burchagi orasidagi kosinus qiymati orqali topiladi.

M = μ * I * A

Bu yerda:


μ - o'zining magnitni tortish kuchi, Henry/metre (H/m);
I - elektromagnitning o'tkazuvchi o'qining kuchi, amper (A);
A - yuqori elektr ta'sirga ega bo'lgan qismi yuzasi, kvadrat metr (m²).
Elektromagnitning akslaniş koeffisienti, yuqori elektr ta'sirga yoki tepalikda elektr to'qish kuchi kattalashib, elektromagnitning akslaniş koeffisienti ham ko'proq bo'ladi.

Elektromagnitning akslaniish ko'efitsienti ya'ni boshqaruvchilik ko'efitsienti, elektromagnitning jazibalanish kuchi va boshqaruvchilik kuchi o'rtasidagi nisbatni ifodalaydi. Boshqaruvchilik ko'efitsienti elektromagnitning yorug'lik, mohirlik va bir necha boshqa xususiyatlariga bog'liq bo'ladi.


Akslaniish ko'efitsienti, elektromagnitning ishga tushirish uchun kerakli kuchni o'rniga ko'rsatgan kuchini ifodalaydi. Ko'efitsientni oshirish, elektromagnitning kuchi va ishga tushirish qobiliyatini oshiradi. Elektromagnitning akslaniish ko'efitsienti tizimning ish faoliyatini boshqarishda va yoritishda katta ahamiyatga ega.
Elektromagnitning akslaniish ko'efitsientini oshirish uchun bir nechta yo'llar mavjuddir. Bularning biri, elektromagnitni ko'proq nurlantirish orqali ko'proq energiya ishlatishdir. Boshqa yo'llar esa elektromagnitning dizayni va materiallari o'zgartirish, shuningdek, o'zaro bog'liqlikni oshirishdir.
Akslaniish ko'efitsienti odatda o'rtacha 1,5-2 bo'ladi, lekin bazi xususiyatli elektromagnitlar uchun ko'proq yuqori bo'ladi. Elektromagnitning boshqaruvchilik kuchini oshirish va uni yaxshilash, bir qancha faktorlarga bog'liq bo'ladi, shuningdek, dizayn, material, ishlab chiqarish usullari va boshqa xususiyatlarga.
Elektromagnitning akslaniş koefitsiyenti (ya'ni sertlik koefitsiyenti), materialning magnitli xususiyatlarini ifodalaydi. Bu koefitsiyent materialning magnit oqimining yo'lidan o'tgan chiziqlikka nisbatan yonli ko'rsatkich hisoblanadi. Materialning akslaniş koefitsiyenti, shuni anglatadi ki, material magnit maydoniga nisbatan qanday qattiq yoki mazmunli ekanligi bilan bog'liq.
Materialning akslaniş koefitsiyenti, magnitli materiallarni metallarni va bir qancha nonmetal elementlarni, shuningdek, magnitli allovlarni (Fe, Ni, Co va boshqalar) jamlab, belgilashda qo'llanadi. Koefitsiyent qabul qilingan fiziologik o'lchov birligi oersted yoki Amper/m (A/m) dir.
Akslaniş koefitsiyenti quyidagi formula orqali hisoblanadi:
K = B / H,
Bu yerda, K - akslaniş koefitsiyenti, B - materialning magnit induksiyasi (Tesla yoki Gaussda ifodalaymiz), va H - magnit maydonning kuchliligi (A/mda ifodalaymiz).
Akslaniş koefitsiyenti, materialning magnitni hamda elektromagnit va magnit maydonli qurilmalarini ishlab chiqishda juda muhimdir. U ayni vaqtda bir magnitli materialning qanday ko'rinishda ishlayishi va shuningdek uni magnit oqimining qanday o'zgarishlari bilan bog'liqligini ko'rsatadi.
Elektromagnitning akslaniş koeffitsienti muhiti o'zgarishi bilan elektromagnitning akslanişining o'zgarishining nisbati orqali hisoblanadi. Bu koeffitsient elektromagnit kuchining akslanişini o'zgartirish kuchining kuchidan nisbatan ifodalaydi. Akslaniş koeffitsienti quyidagi formula bilan ifodalangan:
K = Ф / I
Bu formula da K, akslaniş koeffitsientini ifodalaydi, Ф elektromagnitning fluksi, va I to'g'ridan-to'g'ri o'tkazilayotgan elektr to'qimasi. Akslaniş koeffitsienti katta bo'lganda, elektromagnit kuchi ham katta bo'ladi.

Yuguruvchi toʻlqinlar — bir xil fazalar sirti (toʻlqin fronti) chekli tezlik bilan toʻlqinsimon harakatlanuvchi toʻlqinlar. Turgʻun toʻlqinlardan farqli ravishda Yuguruvchi toʻlqinlar energiya va impuls tashiydi. Superpozitsiya prinsipi oʻrinli boʻlgan holda (chiziqli tizimlarda) qarama-qarshi yoʻnalishda tarqalayotgan Yuguruvchi toʻlqinlar turgʻun toʻlqin hosil qiladi. Toʻlqinlarning amplitudalari turlicha boʻlgan holda qisman Yuguruvchi toʻlqinlar hosil boʻladi.


Elektromagnit yuguruvchi to'lqin, elektromagnit kuchining izolyatorning ichidan o'tkazilishi orqali yuzaga kelgan elektromagnit yugurishidir. Elektromagnit yuguruvchi to'lqinlar avtomatik tizimlarda, elektronika sohasida va boshqa ko'plab sohalarda ishlatiladi. Elektromagnit yuguruvchi to'lqinlar, foydalanuvchi tomonidan bermoqda bo'lgan bitta to'xtatish signalidan ta'sir oladi va bunga ko'ra harakatlanadi. Elektromagnit yuguruvchi to'lqinlar shunchaki xavfsiz va ishonchli ishlash uchun ham xususiyatlarga ega. Ular, moslashuvchanlik, ishonch, qulaylik va uzoq muddatli ishlash xususiyatlariga ega. Elektromagnit yuguruvchi to'lqinlar, energiya sifatida elektromagnit kuchidan foydalanish orqali yaxshi to'g'ridan to'g'ri ishlaydigan qurilmalardir.
Elektromagnit yuguruvchi to'lqin, elektromagnit namlisidir. Uning o'rnatilish shakli elektromagnitning ishlash shakliga bog'liq. Shu sababli, yuguruvchi to'lqin yuqoridagi koefitsiyentlarning ba'zilaridan ko'ra bir oziga xos xususiyatlarga ega bo'ladi.
Elektromagnit yuguruvchi to'lqin, stator yoki o'ziga tegishli elementni yoritadi. O'z o'rnida, yoritilgan element yuguruvchi to'lqinining jismi bo'ladi. Elektromagnit jismida yoritilgan elementning xususiyatlari va qurilish shakli bo'lgan. Uning shakli, materialining turi, uzunligi va diametri keng xil xususiyatlarga ega bo'lishi mumkin.
Elektromagnit yuguruvchi to'lqin yoritilgan elementning o'rtasida aylanadigan o'q va kenglikka ega bo'ladi. Shu sababli, elektromagnitning yuguruvchi to'lqin ko'rsatkichlari, yoritilgan elementning uzunligi, diametri va elektr to'g'risidagi maxsus xususiyatlari boyicha aniqlanadi.
Elektromagnit yuguruvchi to'lqinlari ko'pincha elektr motor va generatorlarda ishlatiladi. Ushbu qurilmalar ish bajarish paytida o'zaro aloqalarini yuritadigan o'q va kenglikka ega elektromagnit yuguruvchi to'lqinlaridan foydalanishadi. Bunday to'lqinlarning yoritilgan elementlarining xususiyatlari, ularga mos keladigan elektromagnitning shakli va koefitsiyentlari jihatidan yuqori effektivlik va ish bajarish ko'rsatkichlariga ega bo'lishi kerak.
Elektromagnitning yuguruvchi to'lqini, elektromagnit kuchi va yuguruvchi elementning orasida yuzaga kelgan quvvat kuchi nisbati orqali hisoblanadi. Bu to'lqin, elektromagnitning kuchi va yuguruvchi elementning orasidagi bo'shliqning kichikligi va yo'l uzunligi bilan belgilanadi.
Elektromagnitning yuguruvchi to'lqini quyidagi formula orqali ifodalangan:
F = (N * I)^2 * µ0 * A / (2 * g^2)
Bu formula da F, elektromagnitning yuguruvchi kuchi (tinch olish kuchi)ni ifodalaydi, N - elektromagnitning yuguruvchi avjini, I - to'g'ridan-to'g'ri o'tkazilayotgan elektr to'qimasi, µ0 - magnitliy materiallar uchun bosh ko'rsatkich, A - elektromagnitning yuguruvchi to'lqiningining eni, va g - elektromagnitning kuchi va yuguruvchi element orasidagi bo'shliqning kichikligi (uzunligi).
Elektromagnitning yuguruvchi to'lqini, elektromagnitning kuchi va yuguruvchi element orasidagi bo'shliqning kichikligi va yo'l uzunligining kattalashtikca katta bo'ladi.
Elektromagnit yuguruvchi to'lqin, elektr o'zgaruvchanlarini me'yoriy ravishda yo'lga qo'yish uchun ishlatiladi. Elektromagnit yuguruvchi to'lqinlar, elektromagnitning kuchidan foydalanib, yo'l harakatini o'zgartiradigan elektromagnitning yuguruvchi kuchi sifatida xizmat qiladi. Elektromagnit yuguruvchi to'lqinlar yana elektromagnit yuguruvchi relelar, elektromagnit yuguruvchi shakllantiruvchilar, elektromagnit yuguruvchi tavalar kabi ko'plab turli xil uskunalar uchun ishlatiladi.
Elektromagnit yuguruvchi to'lqinlar to'plamini bir joyda joylashtirib, bularni yana bitta yo'lga bog'laydigan o'zgaruvchilar o'rnatilgan asosida, kompleks yordamchilarning yaratilishiga imkon beradi. Elektromagnit yuguruvchi to'lqinlar bilan, yon to'lqinlar, sochli to'lqinlar va boshqa turdagi to'lqinlarning yo'l harakatini boshqarish mumkin. Elektromagnit yuguruvchi to'lqinlar elektr ta'minotlarida, texnologiyalarda va boshqa ko'plab sohalarda keng qo'llaniladi.

Turghan to'lqin ko'rsatkichi, elektr to'g'risida uchta asosiy xususiyatga ega bo'ladi: o'rtacha jang va o'qning o'rtacha kengligi, yoki jang kengligi va o'q uzunligi. Turghan to'lqin ko'rsatkichining aniqlash usullari ko'pincha elektr to'g'risidagi talablar, amalga oshirishni yaxshilash va xavfsiz ishlashga bog'liq.


Turghan to'lqin ko'rsatkichini aniqlashning eng oddiy usuli, o'q va jangni o'lchashdir. Turghan to'lqin uzunligi o'qning kengligi va jangining o'rtacha kengligi boyicha aniqlanadi. Jang kengligi esa, turghan to'lqinning jismini buzish kuchi va yuqori chegarada buzish uchun talab qilinadi.
Turghan to'lqin ko'rsatkichini aniqlashga boshqa usullar ham mavjud. Misol uchun, kompyuterli tizimlar yordamida aniqlash, matematik modellari va fiziologik texnologiyalar yordamida hisoblash mumkin.
Turghan to'lqin ko'rsatkichining aniqlanishi juda muhimdir, chunki turghan to'lqin tizimlari qattiq va qarshilikli ishlaydi. Shuningdek, turghan to'lqin ko'rsatkichining yuqori bo'lishi elektr tizimlari to'g'risida to'g'ridan-to'g'ri natijalarga olib kelishi uchun ham juda muhimdir.

Turg'un to'lqin koefitsiyenti (Q-коэффициент) elektrikning aktiv va reaktiv komponentlarini ajratishda ishlatiladi. Turg'un to'lqin koefitsiyenti Q, elektrodinamikda yuqori tajriba ko'rsatgan eng muhim koefitsiyentlardan biridir.


Turg'un to'lqin koefitsiyenti elektrik tarmoqlarida o'q va kenglikni ajratishda, shuningdek, elektrik enerjisi ishlatishda qo'llaniladi. Bu koefitsiyent elektrik tarmoqlarida fazoviy vaziyatning muhim ko'rsatkichidir. U shu sababli, elektroenergetikada bir qancha xil tizimlar va apparatlar yaratishda ishlatiladi.
Turg'un to'lqin koefitsiyenti, aktiv (cos φ) va reaktiv (sin φ) enerjilarning nisbi o'qlarining nisbini anglatadi. Shu bilan birga, turg'un to'lqin koefitsiyenti, foydalanilayotgan tarmoq uchun yuqori ko'rsatkichlardan biri sifatida, o'q va kenglikni bir-biriga moslashtirishda yordam beradi. Bu koefitsiyentning qiymati 1 dan kichik bo'lsa, bu ko'rsatkichlar orasidagi moslik yuqori bo'ladi. Uning qiymati 1 dan ko'p bo'lsa, bu ko'rsatkichlar orasidagi moslik past bo'ladi. Bunday holatda, turg'un to'lqin koefitsiyenti yuqori ko'rsatkichga ega bo'lsa, tarmoq yuqori effektivlik bilan ishlashi mumkin. Shuningdek, turg'un to'lqin koefitsiyenti tizimning ishga tushirish kuchini oshirishi mumkin.
Shunday qilib, turg'un to'lqin koefitsiyenti, elektrik tarmoqlarida ishlatiladigan bir qator apparatlar va tizimlar uchun muhim ko'rsatkichlardan biridir. Ushbu koefitsiyentning qiymati tizimning yuqori effektivlik va ish bajarish ko'rsatkichlarini belgilashda juda muhimdir.
Elektromagnitning turғun to'lқin koeffitsienti, elektromagnit kuchining yorug'lik to'lқinlarini o'zgartirish kuchidan nisbatan ifodalaydi. Bu koeffitsient elektromagnitning yorug'lik to'lқinlari orqali ko'rsatgan ish qobiliyatini aks ettiradi. Turғun to'lқin koeffitsienti quyidagi formula bilan ifodalangan:
K = ΔΦ / ΔtI
Bu formula da K turғun to'lқin koeffitsientini ifodalaydi, ΔΦ - elektromagnitning yorug'lik to'lқinlaridagi o'zgarish miqdori, Δt - o'zgarish davri va I - o'tkazilayotgan elektr to'qimasi miqdorini ifodalaydi. Elektromagnitning turғun to'lқin koeffitsienti katta bo'lganda, elektromagnitning ish qobiliyatini oshiradi va bunga bog'liq holda kuchi ham katta bo'ladi.
Elektromagnitning turгun to'lg'in koeffitsienti, elektromagnitning jadvallanishida yo'l harakatini aniqlash uchun ishlatiladi. Bu koeffitsient elektromagnitning turгun to'lg'inining kuchini yo'l harakati va yo'l kengligi o'rtasidagi nisbati orqali hisoblanadi. Elektromagnitning turгun to'lg'in koeffitsienti quyidagi formula bilan ifodalangan:
Kt = F / (I x L)
Bu formula da Kt, elektromagnitning turгun to'lg'in koeffitsientini ifodalaydi, F - elektromagnitning turгun to'lg'ini kuchini ifodalaydi, I - to'g'ridan-to'g'ri o'tkazilayotgan elektr to'qimasi, va L - elektromagnitning yo'l kengligi.
Elektromagnitning turгun to'lg'in koeffitsienti katta bo'lsa, elektr o'zgaruvchanining turгun to'lg'ini katta hisoblanadi.
Download 11.11 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling