Guruh talabasi Xudoyshukurov a variant 8: 3

L-1 AC-95 l=30km UH,[KV] r0,[om/km] x0,[om/km] Irux,[A] 35 0,33 0,411 330 L1 liniya uchun L-2 AC-120 l=28km UH,[KV] r0 ,[om/km] x0 ,[om/km] Irux ,[A] 35 0,27 0,43 380 L2 liniya uchun L-3 AC-70 l=1km UH,[KV] r0,[om/km] x0 ,[om/km] Irux ,[A] 10 0,46 0,341 265 L3 liniya uchun L-4 AАШВ-70 l=0.8km UH,[KV] r0,[om/km] x0,[om/km] Irux,[A] 10 0,443 0,086 165 L4 liniya uchun Transformatorlar T1 transformator uchun => TMN-6300/35 TMN-6300/35 T2 transformatorlar uchun => TMN-4000/35 TMN-4000/35 T3 transformator uchun => TM-400/10 TM-400/35 Qisqa tutashuv toklarini hisoblash Prinsipial sxemagamos ravishda ekvivalent almashtirish sxemasini tuzib, taqsimlash qurilmalari shinalarida qabul qilingan va hisoblanishi shart bo’lgan K1-K8 nuqtalarida qisqa tutashuv toklarini belgilaymiz. Elektr ta’minoti sistemasining maksimal va minimal ish rejimda qisqa tutashish toklarining qiymatini aniqlash T1(T2) transformatorlarning yuqori kuchlanish tomoniga o’chirgich(Выключател) tanlaymiz. Buning uchun transformatorning nominal tokini aniqlash talab etiladi: Jadvaldan foydalanib C-35M-630-10У1 turidagi o’chirgichni tanlaymiz va o’chirgichning o’chirish toki . Demak, o’chirgichdan Maksimal quvvat o’tadi.. Minimal rejimda esa Sistemaning maksimal ish rejimi: Sistemaning qarshiligini quyidagicha hisoblaymiz: Manbadan K-1 qisqa tutashish nuqtasigacha bo’lgan qarshiliklar yig’indisi quyidagiga teng: K-2 K-2^’ =0.552+j1.044 K-3 =0.552+j1.044 K-3` K-4 K-4’ K-5 K-5’ K-6 K-6’ K-7 +0.321+0.062=1.082+j2.969 K-7’ K-8 K-8’ Qisqa tutashish nuqtasida baziz kuchlanishdagi tok quyidagi formula bilan aniqlanadi: Sistemaning minimal ish rejimi: Sistemaning qarshiligini quyidagicha hisoblaymiz: Manbadan K-1 qisqa tutashish nuqtasigacha bo’lgan qarshiliklar yig’indisi quyidagiga teng: K-2 K-2` j0,275+0.552+j0.879=0.552+j1.154 K-3 j0,275+0.552+j0.879=0.552+j1.154 K-3’ K-4 K-4’ K-5 .552+j1.154 +0,209+j1,863=0.761+j3.017 K-5’ K-6 +0.417+j0.309=1.257+j2.674 K-6’ K-7 K-7’ K-8 K-8’ Qisqa tutashish nuqtasida bazis kuchlanishdagi tok quyidagi formula bilan aniqlanadi: Uch fazali QT tokidan foydalangan holda, ikki fazali QT tokini qiymatini aniqlash mumkin: Natijalar asosida quyidagicha jadvalni to’ldiramiz: 2-jadval. QT K1 K2 K3 K4 K5 K6 K7 K8 , kA max 9,451 1,322 1,322 2.357 1.830 1,988 1,740 10.017 min 5,674 1.131 1.131 2.191 1,730 1,861 1,644 9.895 , kA max 8,184 1.144 1.144 2.041 1,584 1,721 1,506 8.674 min 4,913 0,979 0,979 1.897 1.498 1.611. 1,423 8.569 Rele himoyasini turlarini tanlash va ularning o’rnatmalarini hisoblash Motorga himoya o’rnatish Elektr tarmoqlarida qurilmalarni himoya qilish va va himoyalarning turini tanlashПУЭ ga asosan amalga oshiriladi. Himoyaning turini tanlashda nominal kuchlanish ,tarmoq tuzilishi , zaminlagich turi, xizmat ko’rsatuvchi personalning mavjudligi , komutatsiya apparatlarining turi hisobga olinishi kerak. Kuchlanishi 1000 V gacha bo’lgan elektr matorlarda quydagilardan himoyalash uchun eruvchan saqlagich va avtomatik uzgichlar qo’llaniladi. Qisqa tutashuv toklaridan. O’ta yuklanishdan. Minimal kuchlanishdan. Qisqa tutashuv toklaridan himoya qilish uchun eruvchan saqlagich quydagicha tanldi. O’ta yuklanish va minimal kuchlanishdan himoyalash uchun avtomatlar tanlanadi . Avtomatlar asosan A2000 , AB , A3100 seriyalilar ko’p qo’llaniladi. Ularni tanlash eruvchan saqlagichnikidan farqlanadi. Agar tarmoq nominal kuchlanishi 1000 V dan yuqori bo’lganda (6-10 KV) elektr matorlarini himoya qilish uchun kamutatsiya apparatlari o’rniga rele himoyasi o’rnatiladi . Elektr matorlarida rele himoyasini ko’pincha fazalar aro qisqa tutashuvlardan himoyalovchi sifatida ishlatiladi .ПУЭ ga asosan quvvati 5000 KVt gacha bo’lgan matorlarda rele himoya sifatida maksimal tokli himoya qo’llaniladi . Matorning nominal tokini aniqlaymiz. Ishga tushirish tokini aniqlaymiz . Matorlarda asosan relelarning to’liq bo’lmagan yulduz siximasi ishlatiladi . Bu himoyaning ishonchliligini ta’minlaydi. Himoya ishlashi uchum himoyaning ishlash tokini aniqlaymiz . Ushbu tok ishga tushirish tokidan kata hisoblanadi . Bunda ishga tushirish tokidan katta bo’lishiga sabab o’ta yuklanishga tekshirilish hisoblanadi. Relening ishlash toki . Rele ishlaganligi uchun uni sezgirlikka tekshiriladi . Bunda sezgirlik koeffetsientini aniqlaymiz. 6) O’ta yuklanishdan himoya . a) Humoyaning ishlash toki. b) Relening ishlash toki . Mator himoyasi hisobi. T-4 transformator himoyasi Transformator himoyasi uchun uning past 0,4 kV kuchlanish tomoniga avtomatik uzgich. Avtomatik uzgichlarni tanlash quyidagi talablardan kelib chiqadi: АВМ-10Н turdagi tanlovchan avtomatni tanlaymiz: Transformatorning yuqori kuchlanish tomoniga eruvchan saqlagich o’rnatamiz. Saqlagich tanlash quyidagi talablardan kelib chiqqan bo’ladi: =10 =23,094 ПКТ101-10-31,5-12,5УЗ 6-10 KV li kabel va havo liniyalarining himoyasi Liniya himoyasida sasosan ikki va uch pog’onali himoyalardan foydalaniladi. 6-10 KV li linyalarda ikki pog’onali himoya 35 va 110 da uch pog’onali himoya qo’llaniladi. 6-10 KV li liniyalar himoyasida sabir vaqtsiz tokli kesim , agar uning sezgirligi javob bermasa sabir vaqtli tokli kesim v maksimal tokli himoya (MTH) qo’llaniladi. Sabir vaqtsiz tokli kesimning sezgirligi ikki va uch pog’onali himoyalarda turlicha aniqlanadi. Ikki pog’onali himoyada sezgirlikni aniqlashda himoya o’rnatilgan joydan oqib o’tayotgan 2 fazali qisqa tutashuvning minimal tokini hisobga olgan holda himoyalanayotgan hududning uzunligi aniqlanadi . Ikki pog’onali himoyada sabir vaqtsiz tokli kesim quydagicha hisoblanadi. Liniya uchun tok transformatori tanlaymiz: Liniya uchun ruxsat etilgan tok …. A bo’lgani uchun tok transformatorini tanlaymiz. U holda Sabr vaqtsiz tokli kesim (himoyaning birinchi pog’onasi). Himoya RT-40 relesida bajarilgan. Sabr vaqtsiz tokli kesimning birlamchi ishlash toki quyidagi ifodadan topiladi: Tok transformatorlari va relelar to’liq bo’lmagan yulduz sxemasida ulangan: Kesimning ikkilamchi ishlash toki (relening ishlash toki) barcha tokli himoya uchun bir xil hisoblanadi va u quyidagi ifodadan aniqlanadi: Sabr vaqtsiz tokli kesimning sezgirligi quyidagicha aniqlanadi: Sabr vaqtsiz tokli kesimning sezgirligi yetarli darajada bo’lmaganligi uchun sabr vaqtli tokli kesimni o’rnatamiz: Sabr vaqtli tokli kesim. Sabr vaqtli tokli kesimning birlamchi ishlash toki quyidagi ifodadan topiladi: Relening ishlash toki: Sezgirligi: Maksimal tokli himoya. MTH ning ishlash toki quyidagi ifodadan aniqlanadi: Bu yerda, - zahira koeffitsiyenti, himoya RT-40 turdagi relesida bajarilganligi uchun 1,2-1,3 ga, – o’z o’zidan ishga tushish koeffitsiyenti, linya uchun ga, – qaytish koeffitsiyenti, RT-40 relesi uchun 0,8-0,85 ga teng, – eksplutatsion yuklanishni hisobga olgan holda linyadan oqib o’tishi mumkin bo’lgan ishchi tokning maksimal qiymati. Relening ishlash toki quyidagi ifodadan aniqlanadi. MTH ning sezgirligi quyidagi formula orqali aniqlanadi: Asosiy zona uchun: Zahira zona uchun: Himoyaning ishlash vaqti quyidagicha aniqlab olinadi. L-3 liniya himoyasi ААШв-95 Liniya uchun tok transformatori tanlaymiz: Liniya uchun ruxsat etilgan tok A bo’lgani uchun tok transformatorini tanlaymiz. U holda Sabr vaqtsiz tokli kesim. Sabr vaqtli tokli kesim. Maksimal tokli himoya. Asosiy zona uchun: Zahira zona bo’lmaydi. Himoyaning ishlash vaqti. L-4 liniya himoyasi AC-70 Liniya uchun tok transformatori tanlaymiz: Liniya uchun ruxsat etilgan tok A bo’lgani uchun tok transformatorini tanlaymiz. U holda Sabr vaqtsiz tokli kesim. Sabr vaqtli tokli kesim. Maksimal tokli himoya. Asosiy zona uchun: Zahira zona uchun : Himoyaning ishlash vaqti Kuch transformatorlarining differinsial himoyasi. Transformatorlarda boshlang’ich holatda differensial bo’ylama differensial tokli himoyasi ishlatiladi. Differinsial himoya birinchi amalga oshiriladigan qism toklar va magnitlanish tokening nodavriy tashkil etuvchisi turli xil tok sakrashlaridan to’g;irlanmasdan o’z kattaligi bo’yicha himoyalanuvchi birlamchi differinsial himoya. Differinsial himoyada himoyaning ishlash toki ikki shartdan tanlanadi . Magnitlanish tokining ta’siridan himoyaning ishlash toki. Bu yerda: - zaxira koeffitsienti 3-5 oralig’ida olinadi. Inom.tr – himoya qilinayotgan tiransformatorning yuqori chulg’am tomonidagi nominal toki. Maksimal nobalans tokdan to’g’irlash Bu yerda: - zaxira koeffitsienti bo’lib 1,3 ga teng. Inb.max-maksimal nobalans tok . U quydagicha topiladi. Bu yerda :Inb.tt – transformatorda tok transformatorining xatiligi. Uquydagicha topiladi. Buyerda :ka-tokningnodavriytashkiletuvchisinihisobgaoluvchikoeffitsient 1-2 oralig’idaolinadi. kbir.tip – toktransformatorlariningbirtiplilikkoeffitsientiu 1 gateng. - toktransformatorlarining umumiy xatoliginig nisbiy qiymati 0,1 gs teng. - transformator past tomoni chiqishidagi 3 fazali qisqa tutashuvning maksimal qiymati. Buyerda :- kuch transformatorlarining transformatsiyalash koeffitsientni hisobga olgan holda rostlovchi qurilmaning mavjutligidagi rostlash toki. - kuch transformatorlarini rostlaganda transformatsiyalash koeffitsientni o’zgargandagi qiymati. Agar transformatorda yuklanish ostida rostlash RPN qurilmasi mavjudligi hisobga olinsa transformator markasidan ilova orqali olinadi. Agar RPN mavjud bo’lmasa 5% ga teng. – bu differinsial himoya o’rnatilganda transformatorning yuqori va pastki chulg’amlaridagi toklarning tengsizligi . Differinsial himoyaning sezgirligi quydagicha aniqlanadi. Bu yerda : ksx- sxema koeffitsienti bo’lib agar TT uchburchak ulangan bo’lsa ga, agar yulduz ulangan bo’lsa 1 ga teng . – transformator pastki chulg’am tomomidagi 2 fazali minimal qisqa tutashuv qiymati. Agar sezgirlik talab etilgan darajada chiqsa relening ioshlash tokini topamiz. Agar sezgirlik ta’lab darajada chiqmasa differinsial himoya RNT-560 turidagi himoya relesi orqali aniqlanadi . RNT-560 turidagi rele orqali qilinadigan differinsial himoya . RNT-560 turidagi rele orqali tez to’yinuvchi TT bilan 3 ta chulg’amdan iborat. Differinsial himoya toklarining magnit oqimlarini unga mos keluvchi o’ramlar tanlash orqali tenglashtiriladi. Himoyaning ishlash toki yuqorida ko’rilgan differinsial himoyaning ishlash toki bo’yicha aniqlanadi . Farqi shundaki RNT – 560 qo’llanilganda Inb. kom toki0 ga teng deb olinadi. Himoyaning sezgirligi aniqlangandan so’ng relening ishlash tokini topiladi. RNT -560releda uning asosiy va asosiy bo’lmagan chulg’amlari o’ramlar sonining qiymati aniqlanadi. Asosiy tomonga ulangan RNT -560 chulg’amlarining o’ramlar sonini hisoblaymiz. Eng yaqin butun kichik songacha yaxlitlaymiz: Birlamchi va ikkilamchi ishlash tokining haqiqiy qiymati topiladi: Himoyaning sezgirlik koeffitsiyenti: Bundan so’ng asosiy bo’lmagan chulg’am uchun o’ramlar sonini aniqlaymiz. Bu yerda , Eng yaqin kichik songacha yaxlitlanadi: Tokning nobalans tashkil etuvchisi: Nobalans va himoyaning ishlash tokini yangi qiymati topiladi: =1,3 Bu yerda : Agar dan katta bo’lsa hisoblash tugatiladi. Agar dan katta bo’lsa katta tokning qiymati Ihi o’rniga qo’yib qaytadan hisoblanadi. Maksimal tokli himoya. Himoya RT-40 relesi orqali bajarilgan. MTH ning ishlash toki quyidagicha ifodadan aniqlanadi: Relening ishlash toki quyidagi ifodadan aniqlanadi: Sezgirlik koeffitsiyenti: Asosiy zona uchun: Zahira zona uchun : O’ta yuklanishdan himoya. Himoya istalgan fazaga bitta releni ulash orqali bajariladi. Uning ishlash toki quyidagiga teng bo’ladi. bu yerda, T-1 transformator himoyasi Differensial tokli kesim hisobi: Differensial tokli kesimning ishlash toki ikki shartga asosan tanlanadi: Magnitlanish tokining sakrashlaridan to’g’rilash: Maksimal nobalans tokidan to’g’rilash: davom ettiramiz.Himoya sezgirligiyetarli darajada bo’lmaganligi uchun differensial himoyada RNT – 560 turidagi rele sxemasi tanlanadi. Himoyaning ishlash toki ikki shartga asosan tanlanadi: Magnitlanish tokining sakrashlaridan to’g’rilash: Maksimal nobalans tokidan to’g’rilash: “Asosiy” tomonga ulangan RNT chulg’amining o’ramlar soni: RNT ning asosiy bo’lmagan chulg’amining hisobiy o’ramlar soni Bu yerda , . shart qanoatlantirmaganlig uchun hisoblashni “Asosiy” tomonga ulangan RNT chulg’amining o’ramlar soni: RNT ning asosiy bo’lmagan chulg’amining hisobiy o’ramlar soni Bu yerda , . shart qanoatlantirganligi uchun hisoblashni shu yerda tugallaymiz. Maksimal tokli himoya. Asosiy zona uchun: Zahira zona uchun : O’ta yuklanishdan himoya. T2 -transformatorlar himoyasi Differensial tokli kesim hisobi: Differensial tokli kesimning ishlash toki ikki shartga asosan tanlanadi: Magnitlanish tokining sakrashlaridan to’g’rilash: Maksimal nobalans tokidan to’g’rilash: davom ettiramiz.Himoya sezgirligiyetarli darajada bo’lmaganligi uchun differensial himoyada RNT – 560 turidagi rele sxemasi tanlanadi. Himoyaning ishlash toki ikki shartga asosan tanlanadi: Magnitlanish tokining sakrashlaridan to’g’rilash: Maksimal nobalans tokidan to’g’rilash: “Asosiy” tomonga ulangan RNT chulg’amining o’ramlar soni: RNT ning asosiy bo’lmagan chulg’amining hisobiy o’ramlar soni Bu yerda , . shart qanoatlantirmaganligi uchun hisoblashni davom ettiramiz. “Asosiy” tomonga ulangan RNT chulg’amining o’ramlar soni: RNT ning asosiy bo’lmagan chulg’amining hisobiy o’ramlar soni Bu yerda , . shart qanoatlantirganligi uchun hisoblashni shu yerda tugallaymiz. Maksimal tokli himoya. Asosiy zona uchun: Zahira zona uchun : O’ta yuklanishdan himoya. 35 KV li havo liniyalari himoyasi. Havo liniyalari himoyaning 3 pog’onaligini qo’llab himoya qilinadi. Himoyaning 1-pog’onasi sabr vaqtsiz tokli kesim hisoblanadi. Ushbu holatda sabr vaqtsiz tokli kesim kichik kuchlanishli liniyalarni himoyasidagi sezgirlik koeffitsientining boshqacha topilishi bilan farq qiladi. Sabr vaqtsiz tokli kesimning himoya ishlash toki : Bu yerda: - zahira koeffitsienti(RT-40 uchun 1,2-1,3, RT-80 uchun 1,4-1,5); -himoya o’rnatilgan joydan o’tuvchi va liniyaning oxiridagi qisqa tutashuv tokining maximal qiymati. Relening ishlash toki: Bu yerda: -sxema koeffitsienti, asosan to’liq va to’liq bo’lmagan yulduz sxema bo’lganligi uchun 1 ga teng; -havo liniyasining Iruh tokidan katta qilib tanlanadigan tok transformatorining transformatsiya koeffitsienti. Himoyaning sezgirlik koeffitsienti. Havo liniyasida himoya liniyaning boshiga o’rnatilganligi uchun sezgirlik koeffitsienti quyidagicha topiladi: -havo liniyaning bosh qismidagi 3 fazali qisqa tutashuv tokining maximal qiymati. Sabr vaqtli tokli kesimning hisobi Sabr vaqtli tokli kesimda agar liniyaning past qismida transformator mavjud bo’lib differensial himoya ishlatilgan bo’lsa u holda himoyaning ishlash toki 2- pog’ona himoyasi sifatida quyidagicha topiladi: Bu yerda: : - zahira koeffitsienti 1,1 ga teng; -liniyadan oldin himoya qilingan transformatorning differensial himoyasida aniqlangan himoyaning ishlash toki. Relening ishlash tokini hisoblash: Himoyaning sezgirlik koeffitsienti sabr vaqsiz tokli kesimdan farq qiladi. Sabr vaqtli tokli kesimning sezgirligi himoya ishlash toki va vaqti bir-biriga bog’liq b’lganligi uchun sabr vaqtli tokli kesimda sezgirlik himoya qilinayotgan liniyaning oxiridagi minimal q.t tokidan tekshiriladi. Shuning uchun sezgirlik koeffitsienti ruhsat etilgan qiymati kattaroq qilib olinadi. Bu yerda: -himoya qilinayotgan liniyaning oxiridagi q.t tokining 2 fazali minimal qiymati. Maksimal tokli hmoya Barcha himoya turlarida MTH deyarli bir xil tartibda hisoblanadi. MTH o’zi o’rnatilgan va o’zidan oldin himoya zonasi sifatida oladi. Himoyaning ishlash toki: Bu yerda: - zahira koeffitsienti RT-40 va RT-80 uchun 1,2-1,3 ga teng; -o’z-o’zidan ishga tushish koeffitsienti liniyalar uchun 1,5-2 ga teng; -qaytish koeffitsienti 0,8-0,85; -himoya qilinayotgan oqib o’tuvchi maximal ishchi tok. Relening ishlash toki: Himoyaning asosiy va zahira zonasi uchun koeffitsienti: I) II) Bu yerda: -liniya oxiridagi q.t. tokining 2 fazali minimal qiymati; - liniyadan oldin himoya qilingan transformatorning pastki tomonidagi q.t. tokining 2 fazali minimal qiymati. L-1 liniya himoyasi AC-95 Liniya uchun tok transformatori tanlaymiz: Liniya uchun ruxsat etilgan tok A bo’lgani uchun tok transformatorini tanlaymiz. Sabr vaqtsiz tokli kesim Sabr vaqtli tokli kesim. Maksimal tokli himoya. MTH MTH ning sezgirligi Asosiy zona uchun: Zahira zona uchun : Himoyaning ishlash vaqti L-2 liniya himoyasi AC-120 Liniya uchun tok transformatori tanlaymiz: Liniya uchun ruxsat etilgan tok A bo’lgani uchun tok transformatorini tanlaymiz. Sabr vaqtsiz tokli kesim Sabr vaqtli tokli kesim. Maksimal tokli himoya. MTH MTH ning sezgirligi Asosiy zona uchun: Zahira zona uchun : Himoyaning ishlash vaqti Avtomatik qayta ulash (AQU) uskunasi PUE ga asosan AQU uskunasi quyidagilardajihozlangan bo‘lishi kerak: -1000 V dan yuqori barcha havo va aralash (kabelli havoli) liniyalarda; 35 kV va undan kichik kuchlanishli kabel liniyalarida, agar liniya bir necha nimstansiyalami ta’minlasa, bundan tashqari himoyani noselektiv ishlashini to‘g‘rilash maqsadida; Quvvati 1 MVA dan yuqori ta’minot tomonida o'chirgich va MTH bo’lgan barcha bittali pasaytiruvch transformatorlarni o‘chirilishi iste’molchilar energiya ta’minotida uzilishlarga olib kelishi mumkin. Alohida holatlarda esa differensial himoya ishlatilgan bo‘lsa ham AQU ni ishlash ruxsat etiladi. AQU ning sabr vaqti yuritmaning tayyor bo‘lish vaqti (0,1-0,2 s), o‘chirgichning tayyor boMish vaqti (0,2-2 s) va QT joyi atrofining deionizatsiya vaqti (0,1-0,3 s) dan katta bolishi kerak. Amaliyotda o‘chirgichning turiga bog‘liq holda taqu = 0,8 - 3 s bo‘ladi. AQU uskunasini ishga tushishi, qoidaga asosan boshqaruv kaliti va usha o‘chirgichning vaziyatini nomutanosibligi asosida amalga oshiriladi. Ishlash vaqtlarini tanlash: Zahirani avtomatik ulash (ZAU) qurilmasi. PUEga asosan ZAU qurilmasi bir yoki bir nechta ta’minlash manbasi mavjud bo‘lgan taqsimlovchi tarmoqlar va podstansiyalarda qo’llaniladi, lekin ular birtomondan ta’manlanadigan sxema bo‘yicha ishlaydi, agar ishchi manba o‘chsa iste’molchilari uzilishiga yoki ularni yukini kamayishiga olib keladi. ZAU qurilmasi quyidagi talablarga amal qilgan holda bajarilishi kerak: -ZAU ishga tushishi uchun zahiralanayotgan elementda kuchlanish yo‘qolishini sababidan qaf iy nazar, hattoki unda QT bo‘lsa ham u ishga tushishi kerak; -ZAU bir marta ishlashni ta’minlashi kerak; -agarda o‘chirgichni QT boMganda qo‘shilsa ham ZAU qurilmasi ishga tushganda qoidaga asosan ushbu o‘chirgichning himoyasi ishini tezlashtirishni nazarga olish kerak. Dvigatellami o‘z - o‘zini ishga tushishi va uzoqdagi QTda kuchlanishni pasayishidan sozlash zaruriyatidan kelib minimal kuchlanish relesining ishlash kuchlanishi quyidagiga teng. maksimal kuchlanish relesi esa: ZAU ishga tushirish organining sabr vaqti himoyaning tashqi QTdan o‘chirish vaqtidan katta bo‘lishi kerak, bunda kuchlanish Unmm gacha pasayishi rnumkin va qoidaga asosan, ta’minot tomondagi AQU ishlash vaqtidan katta boiishi kerak: bu erda, - zahiralanadigan shinadan va ishchi manba kirishi ulangan shinadan ta’minlanuvchi birlashmalarning eng sekin ishlovchi himoyasining ishlash vaqti; -ishchi kirish ta’minotining AQU ni ishlash vaqti; zahira vaqt, 0,5 s. Hisoblab topilgan qiymatlar asosida o‘rnatmalar kartasini tuzib, unda hamma TT va KT, ulaming koeffitsienti, shartli belgilari va himoyani ishga tushirish toklari va vaqtlari ko‘rsatamiz Xulosa Ushbu kurs ishini bajarish davomida “Releli himoya va avtomatikasi” fanidan bilimlarimizni mustahkamladi. Har bitta pog’onadagi turli kuchlanishlardagi linyalar va transformatorlardagi himoyalarni ko’rib chiqdik. Rele himoyasining asosiy vazifasi elektr tizimning shikastlangan elementlarini o’chirgichlar yordamida avtomatik o’chirgichlar yordamida avtomatik o’chirish, bundan tashqari ulardagi nonormal rejimlarini aniqlash hisoblanadi. Eng xavfli shikastlanishning ko’rinishi bu qisqa tutashuv hisoblanadi. Shuning uchun kurs ishini bajarishda avvalo berilgan tarmoqning barcha elementlaridagi QT tokining maximal va minimal qiymatlarin aniqlashdan boshlash kerak. QT tokining maximal qiymati himoyaning tanlovchanligini tekshirish uchun, minimal qiymati esa uning sezgirligini baholash uchun kerak. Biz bu kurs ishini bajarib o’quv, tajriba va amaliy mashg’ulotlar jarayonida olingan nazariy olingan nazariy bilimlarimizni kengaytiramiz, chuqurlashtiramiz, mustahkamlaymiz, tavsiya etilgan adabiyotlarni mustaqil o’rgandik, loyihalash ishlarida boshlang’ich tajriba orttirdik, kitob va ma’lumotnomalar ustida ishlashga amaliy ko’nikmalar hosil qildik, tushuntirish uchun matn yozish uni rasmiylashtirish, hamda kurs ishining grafik qismini bajarishni o’rgandik. Liniyalarga Sabr vaqtsiz, sabr vaqtli, MTH va ushbu himoyalar yetarli bo’lmagan holatda Kuchlanishning tushuvi bo’yicha MTH qo’lladik va berilgan variant bo’yicha Operativ tok zanjiri, himoyaning zanjiri, o’rnatmalar kartasini tuzib chiqdik. Kuch transformatorlarga himoya o’rnattik. 6-10 kV li pasaytiruvchi podstansiyalardagi transformatorlarda avtomatik o’chirgich va eruvchan saqlagichlarni o’rnatib chiqdik. 35 kV va undan yuqori kuchlanishli transformatorlarda esa differensial himoyalarni qo’llab himoya qildik. Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati. Rismuhammedov D.A., To’ychiyev F.N “Releli himoya va avtomatikasi” fanidan kurs ishi bajarish uchun. “Toshkent 2014” А.В.Буличев, А.А.Наволочний “ Релейнайа зашита в распределителних элэктрическых сетях” Москва ЭНАС 2011. B.Н.Неклепаев, И.П.Крючков “Элэктрическая част элэктростанций и подстанций” спровочная материал для курсового и дипломнога проектрорований. Москва Энергоатомиздат 1989. www.ziyonet.uz www.referat.arxiv.uz