Gviana yassitogʻligi


Download 0.76 Mb.
bet5/9
Sana31.01.2023
Hajmi0.76 Mb.
#1144350
1   2   3   4   5   6   7   8   9
Bog'liq
Gviana yassitogʻligi

Atlantika okeani... Ularning harakati "to'kilish" ning ajoyib hodisasi bilan bog'liq, qachonki, yuqori to'lqinda okeanning suv oqimi shu qadar baland ko'tarilsa, Amazonka og'ziga katta to'lqin shaklida kirib, daryo suvini teskari aylantiradi. Gobi tekisligi O'rta Osiyodagi eng katta. U o'z nomini xuddi shu nomdagi sahroga qarzdor. Tekislik tog'lar ichidagi havzada joylashgan. Gobida denudatsiya va akkumulyativ joylar, toshloq yuzalar - hammadlar va cho'kindi jinslarda shamollar yaratgan haqiqiy "aeol shaharlari" mavjud. Dengiz sathiga nisbatan baland pozitsiyasi tufayli (1000 m dan ortiq - taxminan .. Baland tog'lar tomonidan har tomondan siqilgan) ichki Gobi tekisligi qattiq iqlimga ega.
Buyuk tekisliklar - tog 'etagidagi plato Shimoliy Amerika, Rokki tog'lardan Amerikaning Markaziy tekisliklariga keng qadamlarda tushadi. Yuqori qadam Rokki tog'lari etagidan boshlanadi. U Buyuk Prairiya deb nomlanadi. Bu qatlamli moyil tekislik, egiluvchan cho'kindi jinslardan tashkil topgan, denudatsiya natijasida kuchli vayron qilingan. Cho'llarning yuzasi ko'pincha jarliklar bilan qoplangan. Sharqda Buyuk tekisliklar quyi Markaziy tekisliklarga qo'shiladi. Ularning shimoldagi yuzasi muzliklar va loesslar bilan qoplangan. pasttekisligi, eng keng bo'lmasa -da, eng mashhuri hisoblanadi. Bu Sharqning ikkita buyuk daryosi - Dajla va Furot cho'kmalaridan tashkil topgan tekis to'plangan tekislik. Mashhur Mesopotamiya tsivilizatsiyasi shu erda paydo bo'lgan. G'arbiy Sibir pasttekisligi - Shimoliy Muz okeanining sobiq ko'rfazi. Pasttekislik ko'plab ko'llar va zich daryo tarmog'i bilan ajralib turadi. Katta pasttekisliklar botqoqli. Dengiz sathidan pasttekislikning mutlaq balandligi atigi bir necha o'n metrni tashkil qiladi. Bu erda Rossiyaning eng boy neft va gaz konlari to'plangan. Sahara - Shimoliy Afrikada joylashgan dunyodagi eng katta cho'l. Sahroi maydoni 8 million km2 ga yaqin, bu Avstraliya qit'asi bilan solishtirish mumkin. 200-500 m balandlikdagi yuzalar - aeolian tekisliklarining keng maydoni (Liviya cho'llari, Buyuk G'arbiy va Buyuk Sharqiy Erg), ko'l havzalari (Chad ko'li havzasi - taxminan, platolar, bir necha orolli) 
Download 0.76 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling