H. I. Shukurov, S. Q. Qanoatov jamoada hamshiralik ishi tibbiyot kollejlari uchun darslik Qayta ishlangan uchinchi nashr toshkent «Iqtisod-moliya»

Yuqumli kasalliklarning oldini olish va ularga qarshi kurash 
chora-tadbirlari
Infeksiyaning mavjudligi uchta bir-biriga bog‘liq bo‘lgan
omillar bilan bog‘liq va bu omillarning bittadan ortig‘ini bartaraf
etilishi infeksiyaga qarshi kurashishning tamoyilaridan biri
hisoblanadi.
1. Infeksiyaning manbayini bartaraf etishga qaratilgan
tadbirlar.
Bunday tadbirlarga kasallikni aniqlash (infeksiya manbayini),
ularni izolyatsiya qilish va tegishli ravishda davolash. Buning
natijasida kasallik qo‘zg‘atuvchilari bartaraf etiladi. Bemorlarni
butunlay sog‘ayib ketgunga qadar izolyatsiya qilsh kerak.
Chimki bu davrda ular yuqumli bo‘lishi, epidemik xavf

---

172
tug‘dirishi mumkin. Jamoa hamshiralaridan infeksiya manbayi

bo‘lgan bemorlarni erta aniqlash va sanatsiya tadbirlarini olib
borish talab etiladi.
2. Yuqumli kasalliklarning yuqish yo‘llarini bartaraf etishga
qaratilgan tadbirlar.
Yuqumli kasalliklarning yuqish yo‘llarini bartaraf etishda
jamoa hamshirasi aholi o‘rtasida umumsanitar tadbirlar olib bori-
shi muhim hisoblanadi. Aholini ichimlik suvi bilan ta’minlashning
ahvoli, oziq-ovqat korxonalari va ularni ovqatlanish obyektlari
ustidan nazorat o‘rnatish, aholi yashaydigan joylarda tozalikka
e’tibor qaratish va obodonlashtirish ishlari bo‘yicha tashviqot
va targ‘ibot ishlarini amalga oshirish, bundan tashqari yuqumli
kasalliklar qo»zg»atuvchilarining tarqalishini oldini olishda
dezinfeksiya va dezinseksiya tadbirlari muhim ahamiyat kasb
etadi.
3. dezinfeksiya - o‘choqda (kasallik aniqlangan joy - maktab,
bog‘cha, uyda bo‘lishi mumkin) xonalarni supirish, artish,
shamollatish, O‘zbekiston Respublikasi Sog‘liqni saqlash
vazirligi tomonidan ruxsat etilgan dezinfeksiyalovchi moddalar
(xlor saqlovchi moddalar) bilan artish kabi dezinfeksiya ishlari
bemor shifoxonaga yotqizilgandan keyin amalga oshiriladi.
4. Aholini infeksiya qo‘zg‘atuvchilariga nisbatan
immunitetini oshirishga qaratilgan tadbirlar:
1. Jamoada sanitar-gigiyenik sharoitni va atrof-muhit tozali-
gini saqlashga qaratilgan tadbirlar.
2.­Tibbiy­ko‘riklar­va­profilaktik­emlash­ishlarini­amalga­
oshirish.
3. Aholi o‘rtasida sanitariya-maorif ishlarini olib borish.

---

173