Haj ziyaratiga bargan qariyb bir yilga yaqin davam etgan bu ziyarat safarida

Adburauf Fitrat-XX asr ozbek adabiyoti, fani va madaniyatining yirik vakili, qomusiy olim, otkir tilshunos, betakror dramaturg va shoir, journalist, davlat va
Jamoati arbobi. Abdurauf Fitrat 1886-yilda Buxoroda tugilgan. Aytishlaricha, uning otasi Abdurahimboy oz davrining ziyoli kishilaridan bolgan U savda bilan shugllanganligi bosi chet ellarga kop chiqar, dunya ahvolidan baxabar, oqimishli va taniqli odam edi. Onasi Mustafbibi ham badiiy zavqi baland, zukka, oqimishli ayal
bolgan. Abdurauf ilk tahsilni Buhoro maktaplarida olgandan song, mashhur Mir
Arab madrasasida oqigan. Talabalik yillarida taxminan 18-19 yashlarida otasi bilan
Haj ziyaratiga bargan qariyb bir yilga yaqin davam etgan bu ziyarat safarida
Eron, Turkiya, Suriya va Saudiya Arabistanida bilgan. Avvalo, safar chogida ular
shu davlatlarda istiqomat qiluvchi xalqlarning turmush tarzi va madaniyat bilan
tanishgalar. Demak, Fitrat fors va ozbek tillarini mukammal bilip olgan edi. Ayniqsa, u arab tilini qunt bilan chuqur organdi. U shaharda yuz berayotgan ijtimoiy-siyasiy voqealarga, ayniqsa, jadidchilik harakatlariga qiziqib qaradi. Ozining
aytishicha avval jadidchilik harakatga qarshiliq qildi, keyin uning mohiyatini anqlab
yetgach, bu harakatga qoshiladi. Malumki, u hatto asosiy targibotchikarning birga
aylandi. Fitrat publitsistika va adabiyotning yangi janrlarida ijat qilip, koplap asarlar yarati. ,,Rahbari najat” (1915), ,,Oila” (1916), ,,Begijon” (1916), ,,Abo Muslim”shular jumlasidandir. Dramatik asarlari ,,Oguzxan”, ,,Chin sevish” (1920),
,,Adulfayzxan” (1924), ,,Arslan” (1926). Mustqillik yillarida Fitratga Ozbekistan
Respublikasi Prezidenti Formani bilay Alisher Navoiy nomidagi Davlat mukofati
Va ,,Buyik xizmatlari uchun” ordeni berilgen.