Халқаро капитал миграцияси

13-МАВЗУ Халқаро капитал миграцияси

• Режа
• Халқаро капиталлар миграциясининг моҳияти ва сабаблари.
• Халқаро капиталлар миграциясининг шакллари.
• Инвестицион муҳит ва унга таъсир этувчи омиллар.
• Тўғридан-тўғри хорижий инвестициялар.

• ХАЛҚАРО КАПИТАЛЛАР МИГРАЦИЯСИ

• жаҳон иқтисодиётининг турли мамлакатлари ўртасида эгаларига қўшимча даромад келтирувчи капиталнинг қарама-қарши ҳаракати

• а) жаҳон иқтисодиётини байнанминаллашув даражасининг кучайиши ва халқаро капиталлар ҳаракатчанлигининг ошиши;
• б) жаҳон иқтисодиётининг нотекис ривожланиши ва унинг асосида халқаро капиталлар ҳаракатининг ортиши;
• в) капиталларнинг алоҳида мамлакатларда тарихий сабабларга кўра ёки ўзлаштирилган ҳолда тўпланиши ва улардан хорижда самарали фойдаланиш имкониятининг мавжудлиги;
• г) юқори меҳнат сиғимкорликка эга ишлаб чиқаришни ривожланаётган мамлакатларга олиб ўтиш имконияти;
• д) атроф-муҳитга зарар етказувчи ишлаб чиқаришни бошқа мамлакатлар, одатда ривожланаётган мамлакатларга олиб ўтиш имконияти;
• е) иқтисодиётни мунтазам хом ашё ресурслари билан таъминлаш учун капитални хорижда қазиб чиқариш тармоқларига сарфлашнинг мақсадга мувофиқлиги;
• ё) капитални божхона чекловларини айланиб ўтиш учун ривожланган мамлакатларнинг қайта ишлаш саноатига сарфлашнинг мақсадга мувофиқлиги;
• ж) қабул қилувчи мамлакатларда капиталнинг етишмаслиги.

• асосий омиллари

Халқаро капиталлар миграциясининг шакллари

Тасниф мезони	Шакллари
Келиб чиқиш манбаларига кўра	Давлат Хусусий Халқаро Аралаш
Четга чиқариш шакли бўйича	Пул Товар
Фойдаланиш хусусиятига кўра	Тадбиркорлик Ссуда
Мақсадига кўра	Тўғридан-тўғри Портфель Халқаро қарзлар Банк депозитлари
Субъектлар бўйича	Макродаража Микродаража
Муддатига кўра	Ўта қисқа муддатли (3 ойгача) Қисқа муддатли (1 йилгача) Ўрта муддатли (1 йилдан 5 йилгача) Узоқ муддатли (5 йилдан ортиқ 40-45 йилгача)
Оқимлар йўналишлари бўйича	Товарлар ва хизматлар олди-сотдисига валюта-кредит ва ҳисоб-китоб хизматларини кўрсатиш Асосий ва айланма капиталга хорижий инвестициялар Қимматли қоғозлар ва турли молиявий инструментлар билан операциялар Валюта операциялари ЯИМ бир қисмининг ривожланаётган мамлакатларга ёрдам ва давлатларнинг халқаро ташкилотларга бадаллари шаклида бюджет орқали қайта тақсимланиши