Haqiqatni anglashda emotsiya, iroda, ishonch va shubhaning ro’LI

6
Hаqiqаt shаkllаri
Mutlоq hаqiqаt
prеdmеtni kеlаjаkdа to'ldirilishi
yoki ungа аniqlik kiritilishi
mumkin bo'lmаgаn tаrzdа to'lа, 
mukаmmаl bilishdir
Obъеktiv hаqiqаt
– bilimlаrimizning insоn
insоniyatgа bоg'liq bo'lmаgаn
mаzmuni
Nisbiy hаqiqаt
– bоrliqni аsоsаn to'g'ri аks
ettirsа-dа, оbrаz оbъеktgа unchа 
mоs emаsligi bilаn аjrаlib
turаdigаn bilim

---

Emotsiyalar - lotincha so`zdan olingan (emovere) to`lqinlashtirish ma’nosiga ega. 
Ichki yoki tashqi qo`zgatuvchilar ta’siriga sub’ektiv holatda ifodalovchi javob
reaktsiyasidir. Ya’ni hissiyot – tashqi olamdagi narsa va hodisalarga nisbatan bo`lgan
munosobatlarimizning va munosobatlarimizdan hosil bo`ladigan ichki
kechinmalarimizning ongimizda aks ettirishdir. 
Emotsiya haqida tushuncha

---

8
Emotsiyalar–Hodisalar va holatlar
ahamiyatini bevosita his etish
deb ataladi. 
Ijobiy emotsiyalar –
lazzatlanish, quvonch, 
hayrat, 
muhabbat va sh.k.
Salbiy emotsiyalar –
qo‘rquv, hayiqish, 
nafrat, qayg‘u va sh.k.

---

–.
9
IRODA
Inson ruhiyatining har xil shakllari orasida
sub’ektivning o’z faoliyatini o’zi tartibga
solishi muhim ahamiyatga ega
IDEAL
ISHONCH
Pirovad kelajakning muayyan obrazi 
emas, balki qayta ko’rilishi mumkin 
bo’lgan har xil nazariy va boshqa
tasavvurlarning kelajakka
qaratilgan majmui
Insonning qadryatlari va mo’ljallari 
dunyosidabiron-bir narsa yoki hodisasni
haqiqiydeb qabul qilish muhim ahamiyatga ega.

---

SHAXSNING EMOTSIONAL –
IRODAVIY JARAYONLARI

---

Emotsiyalar tashqi ko'rinishga xosligi va muvaqqat xususiyatga ega 
ekanligi bilan hissiyotdan farqlanadi. Shuni aytib o'tish joizki, hissiyot 
hayvonot olamiga xos kechinma emas, u aql-zakovat subyekti 
sanalmish hazrati insongagina xos, xolos. Chunki empatik (hamdard-
lik) his-tuyg'ular shaxsning mukammallik bosqichiga ko'tarilishiga 
kafolat negizidir.
Ehtiyojlarning qondirilishi yoki qondirilmasligi kishida turli xil 
shakldagi o'ziga xos kechinmalarni: emotsiyalarni, affektlar (emotsio-
nal buhronlar)ni, kayfiyatlarni, kuchli hayajonlanish (stress holat-
lari)ni va his-tuyg'ularni hosil qiladi.
Emotsiyalar. Emotsional jarayonlar, holatlar yoki tor ma'noda 
emotsiyalar emotsional kechinmalarning o'ziga xos jihatga ega shakl-
laridan biridir. Emotsiya u yoki bu hissiyotni insonning bevosita 
kechirishidan iborat. Masalan, shaxsning musiqani sevishi emotsiyani 
vujudga keltirmaydi, balki buning uchun musiqani eshitish, ijrochi 
mahoratiga tasanno aytish, undan hayajonlanish yoki asar ijrosi yoq-
masa, g'azabli emotsional kechinma hosil bo'lishi ijobiy yoki salbiy 
emotsiya deyiladi.

---

Iroda haqida tushuncha
•
Tabiiy va madaniy, moddiy va ma'naviy extiyojlar tufayli yuzaga
kеladigan va maqsadga muofiklik haraktеrini kasb etadigan shaxs
aktivligi turli harakatlarda amalga oshiriladi. Oila shu harakatlar
yordamida odam tеvarak atrofdagi olamni qayta o`zgartiradi. 
Manna shu harakatlarning xammasi ixtiyorsiz va ixtiyoriy
harakatlardan iborat ikki katеgoriyaga bo`linishi mumkin.

---