Hayot faoliyati xavfsizligi” kafedrasi qo‘l yozma huquqida Xolnazarov Ravshan Nurmahamat o'g'li

1.4. Mobil aloqa liniyasi va simli eshittirishdagi ishlarni bajarishda xavfsizlik chora-tadbirlari.
Xavo aloqa liniyasi va simli eshittirish, krish va foydalanish bo‘yicha barcha ishlar va simli eshittirishdagi ishlarda joriy texnika xavfsizligi qoidalariga muvofiq tarzda olib boriladi. Shu qoidalarga muvofiq, xavo aloqa liniyasi va simli eshittirishdagi mustaqil ishlarga yoshi 18 dan kam bo‘lmgan shaxslar o‘tibbiy guvoxlikdan o‘tqazilgan, texnika xavfsizligi bo‘yicha imtixon topshirgan, Mehnat ning xavfsiz uslubo‘larini zlashtirgan, elektr xavfsizligi bo‘yicha tegishli guruxga ega yoshlar qyiladi.
Xavo aloqa liniyasi va simli eshittirishdagi ishlar yuqori xavfxatar, elektr toki ta‘siri extimoli, balandlikdan tushib ketish va mzlash bilan bog‘liq.
Faqat avariyalarni tugatish uchun istisno tarzida noqulay sharoitlarda ishlashga yl qyiladi, Biroq bunda ish vaqtida yoqiladigan kizish uchun qshimcha tanaffuslar belgilanadi.
Yilning eng issiq davrida mo‘maqaldiroq chog‘ida yoki kutilayotganda xavo aloqa liniyasida ishlash ta‘qiqlanadi.
To‘sinlar, ustunlar, sim traverslari va armaturalar qurilish joyiga yotqiziladi, odatda temir yo‘l yo‘ki avtomobilg‘ naqo‘l iyotii vositasi orqali eltiladi. Materiallarni ortish va tushirish kp xollarda mexanizatsiyalashgan uslubda amalga oshiriladi, Biroq qo‘l mehnatidan xam foydalanish mumkin.
Erkaklar uchun og‘irlik vaznining meyori-50 kg! Ayollar uchun-15 kg!
Ustunlar tashishga faqat erkaklar jalb etiladi. Ortiladigan platformalar o‘rtasidagi masofa 5 metrdan bo‘lmasligi kerak. Platformadan ustunlar ko‘zatuvchining birgina maxsus signali bo‘yicha yumalao‘tib tushiriladi. Avtomashinaga ustunlar katorlao‘tib yo‘qo‘l anadi 1,5 m. Ko‘zovda chekka ustunlarga chuv kistirib qyiladi, ustidan tsiqo‘l ar tross bilan bog‘lanadi.
Xavo aloqa liniyasi, qishloq shaxarlararo va shaxar telefon tarmoqo‘larida qo‘llaniladi.
Elektr xavfsizligi borasida xavo aloqa liniyasi kabelning aloqa liniyasidan katta farqi shundaki, simlarga xavfli kuchlanish va toklarning tushish extimoli juda kattaligida, negaki shaxarlararo telefon tarmog‘i va qishloq telefon tarmog‘ida deyarli xar doim xam aloqa liniyasi va simli eshittirishning tramvay, trolleybuslar va elektr temir yo‘llar aloqa tarmoqlar simlari bilan kesishuvi, shuningdek elektr zatish liniyasi bilan yaqinlashuv va kesishuvini oldini olib bo‘lmaydi.
Xizmat ko‘rsatayotgan personalning elektr toki bilan xavo aloqa liniyasida zararlanishi borasida quyidagi ishlar o‘ta xavfli sanaladi:
Aloqa liniyasining istalgan kuchlanishdagi elektr zatish liniyasi bilan kesishuvini qurilishi, qayta jixozlash va tahmirlash shuningdek elektr temir yo‘l doimiy va o‘zgaruvchan tokda ishlaydigan naqo‘l iyoti xam.
Zich trassa uchastkalarida elektr uzatish liniyasi simlarining aloqa simlariga yaqinlashgan joylarida.
Elektr temir yo‘ldagi o‘zgaruvchan tokning ta‘siriga tushgan xavo aloqa liniyasi va simli eshittirishda simlarni osish va soddalashtirish.
Kuchli kabellarning utgan joyi yaqinidagi tayanchlar o‘rnatish uchun ariklar, chukurchalar kazish ishlari.
Ishlarning boshqaruvchilari shaxsan xozir bo‘lishlari, ishlarni boshqarib turishlari, texnika xavfsizligi qoidalari talabo‘larini qatian bajarilishini ta‘minlashlari lozim. Liniyada ishlayotgan xar bir elektromontYerlar (chilangar) z individual antiseptik paketga ega bo‘lishi kerak.
Ishlarga 2 ta kishidan kam bo‘lmgan brigadani jalb etiladi. Brigadada kattasi
III dan past bo‘lmgan elektr xavfsizligi bo‘yicha malaka guruxiga ega bo‘lmog‘i lozim.
Xavo aloqa liniyasi va simli eshittirishdan foydalanganda elektr xavfsizligi, xususan, ularning yerga tsish transformator aloqa tarmoqo‘l ari bilan kesishuvi (doimiy va zgaruvchan tokli elektr temir yl, tramvaylar, trolleybuslar) ustki joylashtirilgan (yotqizilgan) metropoliten) va V > 1000 V gacha elektr zatish liniyasi kp jixatdan kesishuvlarning tug‘ri qurilishi, aloqa liniyasi va simli eshittirishning elektr zatish liniyasi bilan kesishuvidagi texnik axvoli va aloqa tarmoqo‘l ari, qurilish, tahmirlash xamda kesishuvdan foydalanishda texnika xavfsizligi qoidalarini bajarishga bog‘liq.
Aloqa liniyasi va simli eshittirishning zgaruvchan tokli elektr temir yllarini aloqa tarmoqo‘l ari bilan kesishuvini Faqat kabelg‘ bilan bajariladi.
Aloqa liniyasi va simli eshittirishning kuyi simi xamda elektr temir ylning aloqa simini olib yuruvchi tross o‘rtasidagi masofa ularning kesishuvida 2 m.
Aloqa liniyasi va simli eshittirishning elektr temir yl, tramvay va trolleybuslar aloqa tarmoqo‘l aridan kesishuvchi simlari yerga tsish elektr naqo‘l iyoti vositasi aloqa tarmog‘‘i simlari ustidan joylashishi kerak.
Aloqa liniyasi va simli eshittirishning kuyi simlari xamda yuqori aloqa tarmog‘‘i simlari o‘rtasidagi masofa
1.25 m.
Aloqa liniyasi va simli eshittirish simlarning tramvayning aloqa simi bilan kesishuvida relg‘s boshigacha masofa 8 m, trolleybusniki 9 m bo‘lishi kerak.
Aloqa liniyasi va simli eshittirishning yerga tsish elektr transformatorning aloqa tarmoqo‘l ari bilan kesishuvini quyidagicha amalga oshirishga ruxsat Beriladi:
Yer osti tish joyi bilan
xavodagi tish joyi bilan, simlar va kabelg‘ bilan (simli eshittirish liniyalari kesishuvi uchun Faqat) istisno xolatlarda vaqtinchalik singari.
Aloqa liniyasi va simli eshittirishning doimiy tokdagi elektr temir yllarining aloqa tarmoqo‘l ari bilan kesishmasini ylovchi platformalari, utiladigan joylar va ylovchilarning tish joylarida bajarish taqiqo‘l anadi. Stantsiyalar o‘rtasidagi Oraliq masofadagina ruxsat etiladi.
Aloqa liniyasi va simli eshittirishning elektr zatish liniyasi bilan kesishuvida aloqa simlari 380g‘220V bo‘lganda, simli eshittirish elektr zatish liniyasi simlari ustidan osishga ruxsat Beriladi. U>380V bo‘lganda aloqa liniyasi va simli eshittirish elektr zatish liniyasi ostidan osiladi (tkaziladi). Ikkala xolatda aloqa liniyasi va simli eshittirish xamda U elektr tarmoqo‘l ari simlari o‘rtasidagi masofa 1000 V L , 1.25m.
Aloqa liniyasi va simli eshittirish kesishmasi va tahmiri aloqa tarmog‘‘i uchirilgan xolatda amalga oshiriladi. Elektr zatish liniyasi bilan kesishuvda aloqa liniyasi va simli eshittirishda kuchlanish mavjudligini tekshirish uchun kuchlanish ko‘rsatkichlari (1000V gacha past volg‘tli, 1000 V dan yuqori yuqori volg‘tli).
GOST-67-68 ga muvofiq, xavo aloqa liniyasi va simli eshittirishda ishlarda texnika xavfsizligi qoidasiga ko‘ra, zilgan, uchirilgan aloqa tarmog‘‘ini ishlab chiqarish joyida yerga tsishtirish kerak.
Ishlar asosiy ximoya vositalarini Faqat qo‘l lagan xolda bajariladi (elektr qurilmalarda 1000 V gacha dielektrik qo‘l qoplar, izolyatsion ruchkalar bilan asbob)
Joriy xolatda qshimcha ximoya vositalari sanalgan dielektrik kalishlarni albatta qo‘l lash zarur, aloqa simi zilish xolatida va kadamli kuchlanish paydo bo‘lsa-asosiy ximoya vositalaridan foydalaniladi.