Hemis xavfsizlik tizimi M951-21 O’ralov Javlonbek

Hemis xavfsizlik tizimi

Hemis xavfsizlik tizimi

M951-21 O’ralov Javlonbek

Kirish

HEMIS axborot tizimi oliy taʼlim muassasalarining asosiy faoliyatlarini avtomatlashtirish hisobiga maʼmuriy xodimlar, professor-oʻqituvchilar va talabalarga elektron taʼlim xizmatlarini taqdim etadi. Axborot tizimi oliy taʼlim muassasalari bilan Oliy va oʻrta maxsus taʼlim vazirligi oʻrtasida axborot koʻprigi vazifasini oʻtaydi hamda oliy taʼlim muassasalaridan olinadigan turli xil maʼlumotlar sonini keskin kamaytirish, ularning qogʻoz shaklidan voz kechish va boshqaruv tizimini raqamlashtirishga xizmat qiladi.

HEMIS tizimining asosiy maqsadlari.

• 
  Oliy ta'lim muassasalari faoliyatidagi barcha jarayonlarni ochiqligi va shaffofligini taʼminlash;
  
• 
  Oliy taʼlim tizimida byurokratik toʻsiqlar yuzaga kelishini oldini olish va moliyaviy xarajatlarni qisqartirish;
  
• 
  Oliy taʼlim tizimida oʻquv, ilmiy, maʼmuriy va moliyaviy jarayonlarni avtomatlashtirish;
  
• 
  Oliy ta'lim muassasasi, talaba va ish beruvchi tashkilotlar oʻrtasida uzviylikni taʼminlash;
  
• 
  Taʼlim jarayoni ishtirokchilari faoliyati samaradorligini monitoring qilish;
  
• 
  Tahliliy maʼlumotlarni shakllantirish va qaror qabul qilish jarayonini optimallashtirish va tezlashtirish.
  

Tizimga kirish

• 
  Har bir OTMga tizimidan foydalanish uchun yagona Administrator akauntining login va parollari beriladi. Ushbu administrator tizimidagi qolgan barcha ishlarni tashkil etadi. Administrator akkaunti olingandan so'ng tizimdan foydalanish uchun quyidagi ishlarni belgilangan tartibida bajarish zarur: Administrator Kadrlar bo‘limi profili uchun mas'ul xodim ma'lumotlarini kiritadi:
  

  Xodimlar / Xodimlar bazasi / Xodimni qo‘shish

• 
  Mas'ul xodimning akkauntini (foydalanuvchi qayd ma'lumotlarini) yaratadi:
  

  Xodimlar / Xodimlar bazasi / Xodim F.I.Sh. / Akkaunt yaratish

• 
  Yaratilgan akkauntdagi login va parol keyingi qadamdagi ishlarni bazarish uchun tegishli Kadrlar bo‘limi mas'ul xodimga beradi.
  

Nazorat qilish

Har bir xodim (dekan, oʻquv boʻlimi) va oʻqituvchi oʻzlarining login va parollari bilan tizimga kirib oʻzlariga biriktirilgan vazifalarni yoʻriqnomada keltirilgan tartibda bajaradilar va nazorat qilib boradilar.

HEMIS tiziming uzliksiz ishlashi uchun :

HEMIS tiziming uzliksiz ishlashi uchun :

• 
  Internet uzliksizligini (ish joyini wi-fi hamda uzliksiz va tez internet bilan ta’minlash) -> ma`sul hodim .
  
• 
  Elektr ta`minoti (ish joyini uzliksiz elektr ta`minoti bilan ta`minlash )-> 2 va undan ko’p linya larga ulash yoki divijok ta’milash
  

  Tizimda muammo tug’ilmasligi uchun:

• 
  Hodimlarga yetarli bilim ko’nikmaga ega bo’lishi(tizimdan foydalanish bilim ko’nikmasiga ega bo’lishi va to’g’ri ma’lumot kiritishi)
  
• 
  Hodimlar kuchli parollardan foydalanishi (raqam,simvol,katta kichik harflar konbinatsiyasi)
  
• 
  Parollarni xavfsiz saqlash(hech kimga bermaslik yoki ko’rsatmaslik internet yoki dasturlarda saqlamaslik)
  

TIZMGA TAHDIDLAR

• 
  DOS va DDOS ( bir yoki bir nechta kompyuterlar yordamida )
  

DDOS va DOS hujm turlari

• 
  Bandwidth UDP-suv
  
• 
  Tizimning sarflanishi SYN-suv .
  
• 
  Loop . Katta paketlar
  
• 
  Noto'g'ri hujum .
  
• 
  HTTP protokoli .
  
• 
  Shirin hujum .
  

DDOS va DOS hujmdan himoya

• 
  Trafik filtrlash amalga oshirish.
  
• 
  Monitoring tizimini joriy etish.
  
• 
  Resurslarni ajratish.
  
• 
  Maxsus xizmatlardan foydalanish.
  

Fishing( baliq ovi )

Fishingdan himoya

• 
  Faqat rasmiy saytlardan foydalanishingiz kerak
  
• 
  Nomalum Wi-Fi tarmoqiga ulanmaslik
  
• 
  Fishingni topgach uni rasmiy sayt ma`muriyatiga hababr berish
  

E`TIBORINGIZ UCHUN RAXMAT

http://fayllar.org