Hisobga olish

1-misol. 
Yangi 
asosiy 
vositalar 
ta’sischilardan 
olindi. 
Boshlang‘ich qiymati 10 000 000 so ‘m.
Debet 0110-0190 “Asosiy vositalar”.
Kredit 4610 “Ustav kapitaliga ta’sischilaming ulushlari bo‘yicha 
qarzi”.
2-misol. Oldin foydalanilgan asosiy vositalar ta’sischilardan ulush 
sifatida olindi.
Boshlang‘ich qiymat 20 000 000 so‘m.
Eskirish summasi 
4 000 000 so‘m.
Qoldiq qiymati 
16 000 000 so‘m.
Asosiy vositaning kelishilgan qoldiq qiymatiga:
Debet 0110-0190 
16 000 000 so‘m.
Kredit 4610 
16 000 000 so‘m.
Asosiy vosita xarid qilinganda, uni sotib olish, keltirish, o ‘matish 
va umuman foydalanish holatiga keltirish bilan bog‘liq hamma xarajatlar 
0800-“Kapital qo‘yilm alar” schyotida yig‘iladi, hamda asosiy vosita 
qiymatini oshiruvchi xarajatlar hisoblanadi va ushbu xarajatlar yig‘indisi 
asosiy vositasining boshlang‘ich qiymatini tashkil etadi.
3-misol. a) Kompyuter xarid qilindi 5 000 000 so‘m.
Debet 0 82 0- “Asosiy vositalami xarid qilish”.
Kredit 
6 0 10 -“Mol 
yetkazib 
beruvchilar va pudratchilarga 
to ‘lanadigan schyotlar”.
b) 
Transport tashkilotiga asosiy vositani keltirish yuzasidan to ‘lov 
hisoblandi 
100 000 so‘m.
Debet 0 8 2 0 - “Asosiy vositalami xarid qilish”.
Kredit 6990-“Boshqa majburiyatlar”.
d) Kompyutemi tayyor holatga keltirish yuzasidan xizmat 
ko‘rsatuvchi firmaga to ‘lov hisoblandi 60 000 so‘m.
Debet 0820 - “Asosiy vositalami xarid qilish”.
Kredit 6990 - “Boshqa majburiyatlar”.
d) Kompyuter uchun toMov o ‘tkazildi 5 000 000 so‘m.
76

---

Debet 6010 - “Mol yetkazib beruvchilar va pudratchilarga 
to ‘lanadigan schyotlar”.
Kredit 5110 - “Hisob-kitob schyoti”.
e) Transport tashkilotiga to ‘lov o ‘tkazildi 100 000 so‘m.
Debet 6 990-“Boshqa majburiyatlar”.
Kredit 5110 - “Hisob-kitob schyoti”.
f) 0 ‘matish xizmati uchun firmaga t o io v o ‘tkazildi 60 000 so‘m.
Debet 6990 - “Boshqa majburiyatlar” .
Kredit 5110 - “Hisob-kitob schyoti”.
f) Asosiy vositalami qabul qilish topshirish dalolatnomasi (AV-1) 
asosida asosiy vosita foydalanishga topshirildi.
Debet 0150 5 160 0 0 0 s o ‘m.
Kredit 0820 5 160 0 0 0 s o ‘m.
Korxonada mehnat buyumlarining ta’minoti ham zaruriy ta’minot 
jarayonlaridan biri hisoblanadi. Mehnat buyumlariga xomashyolar, 
materiallar, yoqilg'i, ehtiyot qismlar va boshqalar misol bo‘lib, ulami 
xarid qilish baholari bilan birga tashish, keltirish, tushirish xarajatlari 
ham mavjudki, biz ulami transport-tayyorlov xarajatlari deb ataymiz. 
Demak, sotib olingan mehnat buyumlari tannarxini ulami sotib olish 
qiymati va tayyorlov xarajatlari yig‘inidisi tashkil etadi.
Mehnat buyumlari hisobi 1000 - “Materiallami hisobga oluvchi 
schyotlar”da yuritiladi. Mehnat buyumlari bilan haqiqiy ta’minotning 
miqdor ko ‘rsatkichi ushbu schyotning debetida reja (shartnoma) 
tannarxida aks ettiriladi. Mehnat buyumlarining haqiqiy tannarxi sotib 
olish qiymati va transport tayyorlov xarajatlari yig‘indisi sifatida 
aniqlanadi.