Hisobga olish
partiyasi olinishiga qarab, hisob-kitob qilinadi
Download 313.29 Kb. Pdf ko'rish
|
4-mavzu Biznes jarayonlari va ularni hisobga olish
- Bu sahifa navigatsiya:
- 4.3. T a’minot jarayonining hisobi
partiyasi olinishiga qarab, hisob-kitob qilinadi. FIFO usuli - bu birinchi kirim qilingan baho bo‘yicha chiqim qilish. FIFO usuli b o ‘yicha hisobdan chiqarilayotgan tovar-moddiy zaxiralar tannarxiga birinchi navbatda sotib olingan yoki ishlab chiqarilgan zaxiralar qiymati olib boriladi. Tovar-moddiy zaxiralaming davr oxiridgi qiymati so‘nggi sotib olingan yoki ishlab chiqarilgan zaxiralaming umumiy qiymatidan iborat. Subyektning hisob siyosatida tovar-material zaxiralarining belgilangan ulgurji shartnoma bahosi, haqiqiy tannarx yoki LIFO, FIFO usullarida tannarxi hisoblanadi. Agarda TMZ tegishli tannarxda hisobga olinsa shu narx bilan haqiqiy tannarxi o ‘rtasidagi farq 1610-“Materiallar qiymatidagi farqlar” schyotida hisobga olinadi. Majburiyatlar baholanishi tomonlar kelishuviga asosan, pul ko‘rinishida aks ettiriladi. Sud qaroriga ko‘ra, vujudga kelgan majburiyat summasi esa, sudning tegishli qaroriga asosan aks ettiriladi. Moliyaviy qo‘yilmalar joriy va bozor baholarida hisobga olinadi. Nomoddiy aktivlar baholanganda boshlang‘ich qiymatda bozor qiymatida, balans (hisob) qiymatda va hokazolarda hisobga olinadi. 4.3. T a’minot jarayonining hisobi T a’minot jarayoni korxona rejasiga asosan amalga oshiriladi. Ta’minot jarayoni hisobining asosiy vazifalari esa, quyidagilardan iborat: T a’minot haqiqiy hajmini aniqlash. Buxgalteriya hisobot davrida qabul qilingan mehnat buyumlarining miqdori va turi haqidagi haqiqiy ma’lumotni beradi. Ushbu m a’lumotlar ham natura, ham pul o ‘lchov 74 birligida ifodalanadi. Buxgalteriya hisobining hisobot davrida qabul qilingan mehnat buyumlari haqidagi ushbu m a’lumotlari yordamida, ulami har bir turlari bo‘yicha ta’minot jarayoni ko‘rsatkichlari umumiy bajarilishi haqida m a’lumotlarga ega bo‘linadi. Qabul qilingan mehnat buyumlarining haqiqiy tannarxini hisoblash. Buxgalteriya hisobi mehnat buyumlari har bir turlarini tayyorlash yuzasidan korxonaning haqiqatdagi xarajatlarining miqdorini aniqlaydi. Bunda sotib olingan mehnat buyumlari tannarxining ko‘rsatkichi nafaqat xarajatlar umumiy hajmini, balki xarajatlar alohida turlari ko‘rsatkichlarini ham ifodalaydi. T a’minot jarayonida korxona x o ‘jalik faoliyatini davomiyligi va rivojlanishi uchun zaruriy mablag‘lar kirim qilinadi. Sanoat korxonasini faoliyati uchun zaruriy mablag‘lar quyidagilardan iborat: - uzoq muddatli aktivlar (asosiy vositalar, nomoddiy aktivlar); - aylanma mablag‘lar (xomashyo, materiallar, ehtiyot qismlar, pul mablag‘lari va boshqalar). Korxonalar faoliyatida quyidagi mablag‘larga ham zaruriy at tug‘iladi: -qisqa va uzoq muddatli moliyaviy qo‘yilmalar (aksiya, obligatsiya, qarzlar, depozitlar va h.k). Korxonalarga asosiy vositalar quyidagi usullar orqali kirim qilinadi: a) sotib olish; b) ta’sischilaming hissasi tariqasida; c) bepulga olish; d) moliyaviy yoki operativ ijaraga olish. Asosiy vositalar hisobi 0 1 0 0 -“Asosiy vositalar” aktiv schyotda yuritiladi. Demak, asosiy voitalar ta ’sischilardan hissa tariqasida olinsa, uning oldin foydalanilgani va foydalanmaganligiga qarab buxgalteriya yozuvlari aks ettiriladi. Asosiy vositalami kirim qilish AV-1, ya’ni “Asosiy vositalami qabul qilish-topshirish” dalolatnomasida rasmiylashtiriladi. Ushbu hujjatda qabul qilinayotgan asosiy vositalar bilan bog‘liq m a’lumotlar aks ettirilgan bo‘lib, shu m a’lumot asosida buxgalteriya yozuvlari aks ettiriladi. 75 |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling