Hujayra biologiyasi


Download 295.42 Kb.
bet7/21
Sana30.06.2020
Hajmi295.42 Kb.
#122260
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   21
Bog'liq
YADA test umumiy 5 ta fan


Polimorfizm - bu ....

Bir tur tarkibida bir necha populyatsiyalar uchrashi

Tir tur tarkibida bir necha formalarning mavjudligi

Tur ichida geografik alohidalanish borligi



2

3

2

"Hayot to’lkini" -

  • Bo’g’indan-bo’g’inga o’tganda populyatsiyadagi organizmlar sonining o’zgarib turishi

Populyatsiyalar soni ortishi

Populyatsiyalar soni kamayib borishi

Individlarning alohidalanish jarayoni



3

2

2

Alohidalanish - bu....

  • Tabiatdagi populyatsiyalar orasida o’zaro erkin chatishishga to’sqinlik qiluvchi omillar paydo bo’lish jarayoni

O’rtasida daryo bo’lgan populyatsiyalarning qo’shila olmasligi

O’rtasida tog’ paydo bulishi natijasida populyatsiyaning ikkiga bo’linishi

O’simliklardagi giterostiya xodisasi uchrashi



2

2

2

Darvin fikricha yashash uchun kurashishning qaysi formalalari mavjud?

  • Tur ichi, turlararo

Tur ichida, turlararo,organizmlarning tabiat noqonuniyliklari bilan

Faqat tur ichida

Faqat tur ichida va anorganik tabiat nokonuniyliklariga qarshi



2

3

2

Arxey erasida organik olam rivojlanishida aromorfoz tipida ro’y bergan 3 ta katta o’zgarish qaysilar?

  • Jinsiy jarayon, fotosintez jarayoni, ko’p xujayrali organizmlarning yuzaga kelishi;

Bakteriyalarning paydo bo’lishi, fotosintez, ipsimon suv o’tlari;

Kislorod hosil bo’lishi, fotosintez, prokariotlarning paydo bo’lishi;

Qalqonlilar rivojlandi, jinsiy ko’payish, prokariotlarning kelib chiqishi.



1

3

3

Prokariotlar qaysi erada shakllandi?

  • Arxey

Paleozoy

Mezozoy

Proterazoy



2

2

2

Paleozoy erasi qancha davom etgan?

  • 350 mln

900 ming

2 milliard

175 mln



2

3

3

Mezazoy erasida yashagan va xozirda tirik qazilma sifatida saqlanib qolgan reptiliyani aniqlang

  • Yangi Zellandiya gatteriyasi

Madakaskar agamasi

Yangi Zellandiya echkiemari

Janubiy Amerika zirxlisi



2

3

3

Kembriy davri qaysi eraga mansub?

  • Paleozoy

Mezazoy

Kaynazoy

Proterazoy



3

2

3

Qaysi erada 4 kamerali yurakga ega bo’lgan issiqqonli xayvonlarning ilk vakillari paydo bo’ldi?

  • Mezozoy

Kaynazoy

Poleazoy

Proterazoy



2

3

3

Mutattsiya” so’zini biologiyada birinchi bo’lib kim va qachon qo’llagan?

  • XVIII asr, A.Dyushen

XIIasr, Eybelson

XVIII asr, Mendel

XIX asr, Raevskiy



3

2

2

Xayot - oqsil jismlarining yashash usulidir,ularni qurshagan tashqi tabiat bilan bo’ladigan to’xtovsiz moddalar almashinuvi bu usulning muxim momentidir, zero mazkur almashinuv to’xtashi bilan xayot xam to’xtaydi, bu esa oqsilning buzilishiga olib keladi” xayotga berilgan yuqoridagi ta’riflar muallifini ko’rsating.

  • F. Engles

M. Foks

M. Kalvin

F. Vyoler



1

2

2

1929-yida labaratoriya sharoitida mochevinani sintez qilgan olim kim?

  • F. Vyoler

S. Mamzin

F. Engles

Ponta-Musson



1

3

3

Kichkina tirik odam- gomenkulisni labaratoriyada tayyorlash retsepini tuzgan olimni belgilang.

  • Paratsels

Redi

Van Gelmont

Byuffon



1

3

2

Xayotning o’z o’zidan paydo bo’lmasligini isbotlab bergan olim kim?

  • Redi

Paratsels

V. Gelmont

Aristotel



1

3

3

Hindistonliklarning eramizdan oldingi VII asrda yozilgan “ Xayot kitobi” nomli risolasida nima xaqida fikr yuritilgan?

  • “Olamning moddiyligi va uning 5 ta elementda iboratligi”

“Olamning yagona yaratuvchi tomonidan yaratilganligi”

“Jonlar va ruxlarning mavjudligi xaqida”

“Rux va uning boqiyligi xaqida”



1

3

2

Namlik va loyqadan tabiiy yo’l bilan tirik organizmlar paydo bo’lgan” degan fikr muallifini aniqlang.

  • Demokrit

Fales

Anaksimen

Anaksimandr



2

3

3

Xayvonlar klasifikatsiyasini tuzgan olim?

  • Aristotel

Lamark

Teofrast

Kyuve



3

2

2

Aristotelning cholishtirma anatomiya usulida yozgan asarini belgilang.

  • “Xayvonlarning paydo bo’lishi”

“ Xayvonlar tarixi”

“ Xayvonlarning tana qisimlari

“Xayvonlarning kelib chiqishi”



2

3

3

Botanika soxasida diqqatga sazovor ishlarni amalga oshirib 400 dan ortiq o’simlik turini tarifini keltirgan olim kim?

  • Teofrast

Aristotel

Lukretsiy

Kay Pliniy



2

2

2

Atomistik nazariya mualliflarini aniqlang.

  • Levklipp, Demokrit

Aristotel, Gippokrat

Aristotel, Epikur

Demokrit, Gippokrat



2

1

3

Tabiat 5 ta elementdan: bo’shliq, xavo, olov, suv va tuproqdan yaratilgan“ degan fikr bildirgan buyuk o’zbek mutaffakkirini aniqlang.

  • Beruniy

Al-Farobiy

Ibn Sino

Al-Xorazmiy



3

2

3

Ibn Sinoning “tib qonunlari» kitobining nechinchi qismi jarroxlik, suyaklarning chiqishi va sinishiga bag’ishlangan?

  • 4-kitob

3-kitob

5-kitob

1-kitob



2

2

3

X. Kolumb nechinchi yilda Amerikani kashf qildi?

  • 1492

1500

1502

1490



2

2

2

Avstraliyani kim va qachon kashf qildi?

  • Djeyms Kuk 1770-1771

Fernan Magellan 1519-1522

Ameriko Vespuchchi 1501

Xristofor Kolumb 1492-1494



2

3

3

K. Linney gulli o’simliklarni sistemaga solishda asosiy eg’tiborni nimaga qaratdi?

  • Generativ organlarining tuzilishiga

Ildiz sistemasiga

Barglarining tomirlanishiga

Gullarining rangiga



1

3

2

K.Linneyyashirin nikoxlilarsinfiga qaysi o’simliklarni kiritgan?

  • Qirqquloq, mox, zamburug’lar

Ochiq va yopiq urug’lilar

1 urug’ pallalilar

2 urug’pallalilar



2

2

3

K. Liney xayvonlarni sistemaga solishda ularning qaysi xususiyatiga eg’tibor qaratdi?

  • Qon aylanish va nafas olish

Ovqat xazm qilish, ayirish

Nerv sistemasi, ko’payishi

Qon aylanish nerv sistemasi



2

3

2

Epigenez oqimiga asos solgan olim kim?

  • Garvey

Linney

Lamark

Svammerdam



2

3

3

Funksiyasi o’xshash, kelib chiqishi va tuzilishi xar xil bo’lgan organlar…….. deyiladi. Nuqtalar o’rnini to’ldiring.

Gomologik organlar

Genertiv organlar

Vegetativ organlar



1

2

2

Umurtqali va umurtqasiz xayvonlarning kelib chiqishi bir xil ekanligini ilmiy asosda isbotlab bergan olimlarni ko’rsating.

  • Kovalevskiiy, i. Mechnikov

Mechnikov, Sent Iler

Kyuve, K. Linney

Lamark, Ch. Darvin



2

3

2

Qaysi qushlarning erkagi juftlashish oldidan inini har xil yaltiroq narsalar bilan bezaydi?

  • Avstraliya kapachi qushi

Avstraliya xoldor to’tisi

Argus qirg’ovuli

Jannat qushlari



3

2

3

Umurtqasiz xayvonlarning tabiiy tarixi asari muallifini aniqlang

  • J. Lamark

K. Linney

J. Kyuve

Ch. Darvin



3

3

2

1783- yilda J. Lamark faoliyat yuritgan kafedra nomini aniqlang.

  • Xashorotlar va chuvalchanglar

Umurtqali xayvonlar

Umurtqasizlar

Xashorotlar va ilonlar



2

2

3

Frantsiya florasi” asarining muallifini toping

  • J. Lamark

Sent- Iler

Ch. Darvin

J. Kyuve



3

3

2

Tabiatda faqat individlar mavjud, tur, turkum, oila, sinf kabi kategoriyalar real emas” degan fikr muallifini toping?

  • J. Lamark

J. Kyuve

Aristotel

Teofrast



2

3

3

Turlar o’zgarishida asosiy omil nima?

  • Vaqt

Iqlim

Namlik

Issiqlik



2

2

2

Lamark Tabiatdagi xaqiqiy tartibni tuzishda asosiy eg’tiborni nimaga qaratdi?

  • Genetik yaqinlikka

Morfologik o’xshashlikka

Fiziologik o’xshashlikka

Ko’payish usuliga



1

3

3

Tuban organizmlar murakkab o’lik moddaga flyuidlarning ta’siri natijasida kelib chiqadi. Yuqoridagi fikr kimga tegishli

  • J.Lamark

Arastu

Gippokrat

D. Xause



3

2

2

Lamark muxit ta’siriga javob reaktsiyasiga ko’ra birinchi guruxga qaysi organizmlarni kiritdi?

  • O’simliklar

Xayvonlar

Mikroorganizmlar

Zamburug’lar



7

3

3

Lamark muxit ta’siriga javob reaktsiyasiga ko’ra ikkinchi guruxga qaysi organizmlarni kiritdi?

  • Sodda xayvonlar

O’simliklar

Mikroorganizmlar

Bakteriyalar



2

2

2

Lamark muxit ta’siriga javob reaktsiyasiga ko’ra uchinchi guruxga qaysi organizmlarni kiritdi?

  • Nerv sistemasi yuksak tuzilgan xayvonlar

Soda xayvonlar

Zamburug’lar

O’simliklar



2

1

3

K.Linney xayvonlarni klassifikatsiya qilishda ularni nechta sinfga ajratdi?

  • 14

7

11

24



3

2

2

Download 295.42 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   21




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling