Hujjatlartasnifi Reja

BILDIRISHNOMA.

Muayyan muassasa (tarkibiy qism) rahbariga xizmat faoliyati bilan aloqador muhim masalalar yuzasidan yoki yuqori idora, mansabdor shaxsga biron-bir voqea va hodisa haqida xabardor qilish zarurati tug‘ilganda taqdim etiladigan mufassal yozma axborot. Unda, odatda, bayon qilinayotgan masalalar bo‘yicha tuzuvchi (yozuvchi)ning takliflari aks etadi.
Kimga yo‘nalganiga qarab bildirishnoma ichki va tashqi turlarga
ajraladi.
Ichki bildirishnoma o‘z muassasasi rahbariga yoki bo‘lim mudiriga yoziladi. U toza qog‘oz varag‘iga qo‘lda yoki kompyuterda yozilishi mumkin. Bunday bildirishnomalar muallif tomonidan imzolanadi. Tashqi bildirishnoma, ya’ni muassasa rahbari tomonidan yuqori idoraga yoki mansabdorshaxsgayoziladiganbildirishnoma,odatda,xosishqog‘oziga ikki nusxada yoziladi. Hujjatning ikkinchi nusxasi muassasaning o‘zida qoldiriladi. Bunday bildirishnomalar muassasa rahbari tomonidan imzolanadi.
Bildirishnoma tashabbus, axborot va hisobot xususiyatiga ega. Bu xususiyatlarhujjatmatnisarlavhasidayoqo‘zaksinitopadi.Tashabbus bildirishnomasi matnida tegishli masala yuzasidan umumiy yoki aniq takliflarilgarisurilib,rahbarniularnihalqilishgaundaydi(masalan,
Navoiy nomidagi maktabda mukofotlash nizomining buzilganligi haq ida). Axborot bildirishnomasi, odatda, umumiy holati rahbarga ma’lum muayyanjatumanto‘g‘risidaxabarberadi.Masalan,NishontumanidagiOq oltinnomlishirkatxo’jaligidachigitekishningborishi(2012-yil10-
apreldagi holati)haqida.
Hisobot bildirishno masi ma’lum bir ishning tugallanishi haqida yoki biron-birko‘rsatma,tavsiya,rejaningijrosito‘g‘risidarahbarnixabardor qilishi kerak. Muayyan vazifa yoki majburiyatlarni bajarilishi ha qidagi hisobot bildirishnomasi amaliyotda raport ham deyiladi. Aslifransuzcha bo‘lib,rustiliorqalibizgakirganbuso‘zningmuqobilisifatida«bildirgi» atamasini ilgarisuramiz.

Bildirishnomaning zaruriy qismlari:

1. 
   Bildirishnoma yo‘llangan rahbarning lavozimi, ismi va otaismining boshharflarihamdajo‘nalishkelishigidagifamiliyasi.
   
2. 
   Bildirishnomatayyorlaganshaxsninglavozimi,ismivaotaismining boshharflarihamdajo‘nalishkelishigidagifamiliyasi.
   
3. 
   Hujjat turining nomi(Bildirishnoma).
   
4. 
   Matnsarlavhasi.
   
5. 
   Bildirishnoma matni(mazmuni).
   
6. 
   Qanchavaraqligiko‘rsatilganilovalarro‘yxati(agarilovabor bo‘lsa).
   
7. 
   Bildirishnomatayyorlovchixodimyokirahbarningimzosi(agarbir
   

necha shaxs tomonidan tayyorlangan bo‘lsa, u barcha mualliflar
tomonidan imzolanadi).

8. 
   Bildirishnomataqdimetilgansana(sanamuallifyokimuassasa
   

rahbari tomonidan bildirishnoma imzolanayotgan paytdaqo‘yiladi).

Yuqoridagilardan ko‘rinib turibdiki, zaruriy qismlari va yozilish shakli jihatidan bildirishnomalar xizmat ma’lumotnoma (spravka)lariga yaqin turadi. Ularning farqi shundaki, ma’lumotnomalarda asosan talab qilingan, so‘ralgan voqea-hodisalar haqidagina axborot beriladi, bildirishnomalarda esa voqea-hodisalarni sanash bilan birga, ularni keltirib chiqargan omillar tahlil qilinadi va tegishli xulosalar qilinib, takliflar beriladi.

Bildirishnoma tayyorlayotgan shaxsning xulosa va takliflari aniq, ravshan va ishonarli bo‘lmog‘i kerak. Shuning uchun ham bildirishnomalarda chiqarilgan xulosalarni tasdiqlovchi, bo‘lib o‘tgan voqea-hodisalarga, qonunchilik ko‘rsatmalariga, tegishli hujjatlarning
raqam va sanasiga hamda bildirishnomada bayon etilgan masalani bevosita muassasa misolida o‘rganish yoki sinab ko‘rish natijasida olingan boshqa dalillarga havolalar qilinishi zaruriy hisoblanadi. Bildirishnoma matni
asosan ikki qismdan ib orat bo‘lmog‘i kerak. Birinchi qismda uning yozilishiga sabab bo‘lgan dalillar, voqealar bayon qilinishi lozim. Ikkinchi qismida esa xulosalar va aniq harakatlar haqidagi takliflar aks etmog‘i zarur. Muallifning fikricha, bunday harakatlar bayon qilingan voqealar munosabati bilan yuqori idora yoki mansabdor shaxs tomonidan qilinishi (boshlanishi) kerak.
Agar bildirishnomada bayon qilinayotgan ma’lumotlar aniq bir sana yoki vaqt oralig‘iga taalluqli bo‘lsa, xuddi ma’lumotnomadagidek,ushbu vaqt-matndan alohida zaruriy qism sifatida ajratilib, matn oldidan joylashtiriladi.Masalan«2012-yil1-yanvardagiholatgako‘ra»yoki«2012-
yilning1-yanvaridan1-mayigachabo‘lgandavruchun».Buma’lumotlarni matnsarlavhasigaqo‘shibyuborishhammumkin.