I. Bap. Talim procesinde körgizbelilik principi

Dene tárbiya processi ushin takirarlaw
nátiyjesinde hareketleniwshi kushler, dinamikalıq steriotipler bargan sayın küsheyip, organizmnin jüklemege bolgan juwap tásiri standartlasıp qaladi. Sonin ushin eger tek tákirarlaw menen sheklense, (jijnw da hareketlerdi olardın forma hám mazmunin qatal özgerttirmegen halda qaytarıw názerde tutulsa) hárektdendiriw tájiriybelerinià erteli - keshke sonday dárejede páseyip ketiwine alıp keledi ham fizikalıq sipatlardın rawajlaniwina toqtatip qoldi belgili qarama qarsiliq takirarlaw menen variativlikti maqsetke muwapiq tárizde bir birine qoup alıp banw arqali oninlanadi. Standart ham variativ shinigiwlardan náwbetpe - nåwbet tákirarlawjúklemeni olardın kólemi hám intensivliginin uliwma özgeriwde qollaw, shinigiwlardı olar strukturası hám mazmunındağı belgili quramindaga bóleklerdi saklap kaliw menen jahalaw arqali biz joqanlaw ushin shirt shariyat jaratamiz. Jükleme hám tuwn dem aliwdi tuwn náwbetlew. Dene tarbiya processinin üzliksizligi jük
penen dem aliwda almastinp turiwdi inkar etpey, al barlıq waqit náwbetlesiwdi talap ctedi. Jükleme fizikalıq shinigawlar menen shugullanıwshilar organizmge belgili dárejede tasir etiwdi korsetedi. Olardan funkcional’ imkaniyatların köteriw fakton esaplanadi. Bugan orgnaizmni hám qayta tikleu processinià stimuli bolip xizmet etiwshi, sharshawdin ishki potencialin sarplaw arqali erisiledi. Qayta tiklew processinin nizamlıqlarına kóre jük qollanıwdıñ sózsiz aqibeti ham házirgi zamanda onih sharti sipatında dem aliw júkleme menen bekkem baylanishi bolip kaladı. Sharshaw ham qayta tikleniw processlerinin organik baylanısqanligi ham birgelikte ótiwi esapqa alınsa, juk penen dem aliwdin 62-ara bir-birine baylanıslılığın tüsinip aliw mumkin. Júdá kóp ótkerilgen izertlewlerden málim boliwinsha isleu dem aliw maqsetlerinde adamlardin isshenlik qabileti belgili fazalar boyinsha nizamlı tirizde özgeredi. Islep turgan waqitta eger juk kép artiq keshpe isti bolsa, islew qábileti páseyedi adam tez sharshay baslaydı.bul jagday aldınba toqtatiwga ham organizmge dem beriwge májbur etedi. Bul dem beriw waqtında buningi kush bagishlagan kish penen qayta tikleniw processleri jumis waqtinda boladı. Biraq is qabiletinin dem aliw waqtında gana toliq tikleniw mumkin. Juk júdá kóp alganda hám sogan jarasa dem alganda. islew qabileti (yagniy baslangansha bolgan) dárejege keliwi menen tikleniw toqtap qalmaydı, onın keyninen qayta tikleniw fazası keledi. Buni tiykanında organizmnin quwat resursları superkompensaciyasa kiredi. Belgili faza dem aliw dem aliw dawam etken tágdirde jumis qabiletinin iske kirisiw aldındağı dárejesine qaytiwi menen almasadı. (Bul 5-suwrette sónip baratirkan quysiq siziq formasında kórsetilgen).