I bob. Arab dunyosida tarjima jarayoni

I bob bo‘yicha xulosa
Xulosa qilib aytadigan bo‘lsak, tarjima tarixi juda qadim zamonlarga borib taqaladi. Qadim zamonlardan buyon turli tillarda so‘zlashuvchi xalqlar bir-birlari bilan muomala qilganlarida tarjimon (tilmoch) orqali ish bitkazganlar. Tarjimonsiz ish bitirish qiyin bo‘lgan. Savdo-sotiq ishlarida, diplomatik munosabatlar va madaniy aloqalarda hamma vaqt tarjimaga zarurat tug‘ilgan. Qadim zamonlardan beri xalqlar o‘z tarjimonlariga katta hurmat bilan qaraganlar. Ularning nomlari tarix sahifalarida abadiy yozilib qolgan. Tarjima tarixi madaniyat, san’at, adabiyot tarixi bilan chambarchas bog‘langan.
Arab tarjima jarayonini islomdan avvalgi johiliyat davridan boshlab kuzatish mumkin. Islomdan oldingi tarjima jarayonini yuzaga kelishining eng muhim omillardan biri Aleksandr Makedonskiyning g‘arbiy Osiyo va Misrda yunon sivilizatsiyasining tarqalishiga olib kelgan fathlaridir. Buning natijasida o‘sha mintaqaga boshqa madaniyatlarning kirib kelishi kabi jarayonlar yuzaga keldi.
Shunday qilib, Yevropa dastlab arabcha tarjimalardan, so‘ngra arabchadan lotin tiliga tarjimalardan qadimiy meros bilan tanishdi. Qadimgi mutafakkirlarning ayrim asarlari evropaliklarga ibroniy tilidan lotin tiliga tarjimalari orqali yetib kelgan.

1 Hamidov X.X. Tarjimashunoslik. – Toshkent: Toshkent davlat sharqshunoslik instituti, 2012. – B.12.

2 Zainab Alsaati. Türkçede ve arapçada simultane çevirinin geliştirme yöntemleri. Haziran: Gazi üniversitesi eğitim bilimleri enstitüsü, 2018.

3 Hamidov X.X. Tarjimashunoslik. – Toshkent: Toshkent davlat sharqshunoslik instituti, 2012. – B.17.

4 Hamidov X.X. Tarjimashunoslik. – Toshkent: Toshkent davlat sharqshunoslik instituti, 2012. – B.17.

5 Собрание Восточных рукописей Академии наук. Том 1.

6 Hamidov X.X. Tarjimashunoslik. – Toshkent: Toshkent davlat sharqshunoslik instituti, 2012. – B.19

7 Zainab Alsaati. Türkçede ve arapçada simultane çevirinin geliştirme yöntemleri. Haziran: Gazi üniversitesi eğitim bilimleri enstitüsü, 2018.

8 Мишкуров Э.Н. История арабоязычной переводческой традиции: начало пути. Вестник Московского университета. Серия 22. – Москва: Издательства Московского университета. №2. 2008. – С.5.

9 Мишкуров Э.Н. История арабоязычной переводческой традиции: начало пути. Вестник Московского университета. Серия 22. – Москва: Издательства Московского университета. №2. 2008. – С.6.

10 O‘sha yerda. – B.6.

11 Zainab Alsaati. Türkçede ve arapçada simultane çevirinin geliştirme yöntemleri. Haziran: Gazi üniversitesi eğitim bilimleri enstitüsü, 2018.

12 Zainab Alsaati. Türkçede ve arapçada simultane çevirinin geliştirme yöntemleri. Haziran: Gazi üniversitesi eğitim bilimleri enstitüsü, 2018.

13 Мишкуров Э.Н. История арабоязычной переводческой традиции: начало пути. Вестник Московского университета. Серия 22. – Москва: Издательства Московского университета. №2. 2008. – С.5.

14 Мишкуров Э.Н. История арабоязычной переводческой традиции: начало пути. Вестник Московского университета. Серия 22. – Москва: Издательства Московского университета. №2. 2008. – С.6.

15 Мишкуров Э.Н. История арабоязычной переводческой традиции: начало пути. Вестник Московского университета. Серия 22. – Москва: Издательства Московского университета. №2. 2008. – С.8.

16 https://saviya.uz/ijod/adabiyotshunoslik/tarjima-na-zariyasi-fan-sifatida/

17 Hamidov X.X. Tarjimashunoslik. – Toshkent: Toshkent davlat sharqshunoslik instituti, 2012. – B.26

18 Hamidov X.X. Tarjimashunoslik. – Toshkent: Toshkent davlat sharqshunoslik instituti, 2012. – B.34.

19 Федоров А.В. Введение в теорию перевода. – Москва, 1986.

20 https://saviya.uz/ijod/adabiyotshunoslik/tarjima-na-zariyasi-fan-sifatida/

21Hamidov X.X. Tarjimashunoslik. – Toshkent: Toshkent davlat sharqshunoslik instituti, 2012. – B.25.

22Федоров А.В. Введение в теорию перевода. - Москва, 1986.
11

23 https://saviya.uz/ijod/adabiyotshunoslik/tarjima-na-zariyasi-fan-sifatida/

24 Федоров А.В. Введение в теорию перевода. – Москва, 1986.

25Hamidov X.X. Tarjimashunoslik. - Toshkent: Toshkent davlat sharqshunoslik instituti, 2012. - B.31.

26 Hamidov X.X. Tarjimashunoslik. - Toshkent: Toshkent davlat sharqshunoslik instituti, 2012. - B.33.

27 O‘sha kitob. – B.34.

28 Hamidov X.X. Tarjimashunoslik. – Toshkent: Toshkent davlat sharqshunoslik instituti, 2012. – B.35.

29 Hamidov X.X. Tarjimashunoslik. – Toshkent: Toshkent davlat sharqshunoslik instituti, 2012. – B.35.

30Чернов Г.В. Теория и практика синхронного перевода. Москва: Международные отношения, 1978. С.14.

31 Hamidov X.X. Tarjimashunoslik. – Toshkent: Toshkent davlat sharqshunoslik instituti, 2012. – B.14.