I bob. Maktabgacha ta’lim muassasalarida bolalarga ma’naviy tarbiya berishning pedagogik asoslari

Katta qizi: “Ko’rdilaring kutilmaganda mehmon kelib qoldi. Sizlar bor narsalarni tayyorlab turinglar. Menda dadam bergan pullaridan tejab saqlab qo’yganlarim bor edi. Bu pulga tezda dasturxonga qo’yadigan narsalar olib kelaman”.
O’rtanchi qizi: “Opajon to’g’ri o’ylabsiz. Menda ham xuddi siz kabi tejagan pullarim bor. Uni qo’shib birga bozor qilib keling. Shu bilan dadam bilan ayamni noqulay holatdan qutiltiramiz”.
Kichkina qizi: “Unday bo’lsa opajon to’xtab turing. Menda ham ko’p bo’lmasa ham ozroq tejagan pulim bor. Uni qo’shib tezda bozor qilib kelaqoling! Biz dasturxonni tayyorlab turamiz”.
Natijada dasturxon noz – ne’matlarga to’lib qoldi. Va ularning ota – onalarining chehrasi yorishib, mehmonlar bilan suhbatni qizitib yubordi.
Oilaviy tahlil: Mehmon ketishi bilan Anvar aka va Hilola opalar oshxonaga o’tib, qizlariga “Shuncha narsani bir pastda qayerdan va nima hisobiga olib keldilaring”, - deb murojaat qildi. Shunda qizlar bo’lgan voqyeani so’zlab berdi.
Shundan keyin ota – onalar o’zida yo’q xursand bo’lib, qizlariga o’z minnatdorchiligini bildirdi va Anvar aka dedi: “Qizlarim baraka topinglar, bizni juda katta noqulay vaziyatdan qutqardilaring. Baraka topinglar, sizlardan xursandman”.
Hilola opa ham o’zida yo’q xursand bo’lib, “Dadajonisi sizga rahmat, qizlarimizni aqlli, tadbirkor va tejamkor qilib tarbiyalashimizda Sizning ibrat – namuna bo’lishingiz mana bugun o’z isbotini topdi. Bundan butun oila a’zolarimiz bilan hursandmiz.
Qizlarim sizlardan xursandmiz. Ishonchimiz komilki, Sizlar kelajakda har biringiz aqlu – dono va baxtli insonlar bo’lasizlar”.


TO’RTINCHI MASALA: Oilada imtihon.
Anvar aka o’g’lini sinab ko’rish maqsadida unga murojaat qildi: O’g’lim ikki qo’limda ham pul bor. O’ng qo’limda 1000 (ming) so’m qog’oz pul va chap qo’limda esa 1000 (ming) so’m tanga pul. Senga qaysi qo’limdagi pulni bersam, deb o’ylab turibman. Seningcha qaysi qo’limdagi pulimni berganim ma’qul.
Javoblar: a) Dadajon menga hyech qanaqa pulni berishingiz shart emas. Hamma kerakli narsalarimni o’zingiz olib kelib berayapsiz – ku!
b) Dadajon men Sizni juda yaxshi ko’raman, bilaman Siz judayam saxiysiz. Qog’oz pullaringiz ichiga tanga pullarni o’rab bera qoling!
v) Dada qog’oz pullaringizni bera qoling. Ishlatishga qulay.
Tahlil: a) Anvar aka: Ollohga shukur, bolamni tarbiyalashim yaxshi ekan.
b) Anvar aka: Farzandimni ochko’z qilib tarbiyalab qo’yibman – ku. Endi nima qilishim kerak ... .
v) Anvar aka: Farzandimni yengil holatlarni tanlaydigan qilib qo’yibman – ku. Bundan uning dangasalikka mubtalo bo’lib kelayotganligi sezilmoqda. Tezda buning oldini olmasam farzandim loqayd bo’lib qoladi.
Hurmatli murabbiylar bu masalalar tahlili albatta bola tarbiyasida ijobiy samara beradi. Tahlil paytida hyech ham bitta yoki ikkita bola fikrini eshitish bilan chegaralanib qolmang! Va ayniqsa, bolalarning fikrini eshitib bo’lib, uning fikrining to’g’ri yoki noto’g’riligini ikkinchi bir boladan, uchinchi boladan so’rang hamda to’g’ri fikrni ularga ma’qullatib oling.
Tarbiyaviy masalalar tuzib kelishni ularga vazifa ham qilib bering, uni keyingi mashg’ulotingizda muallifni e’lon qilib, masala tahlilini o’tkazing.