I боб. Мавзу: давлат ва ҳУҚУҚ назарияси фанинингпредмети ва методлари


Комаров С.А, Малько А.В. Теория государства и права: Учебно-методическое пособие; Краткий учебник для вузов. – М.: Норма – Инфра-М, 2003. – 448 с


Download 0.81 Mb.
bet43/106
Sana20.06.2023
Hajmi0.81 Mb.
#1630776
1   ...   39   40   41   42   43   44   45   46   ...   106
Bog'liq
Davlat xuquq nazariyasi

Комаров С.А, Малько А.В. Теория государства и права: Учебно-методическое пособие; Краткий учебник для вузов. – М.: Норма – Инфра-М, 2003. – 448 с.

  • Поляков А.В. Введение в общую теорию права и государства: Курс лекций. 2000.

  • Нерсесянц В.С. Общая теория права и государства: Учебник. – М.: Норма – Инфра-М, 1999. – 552 с.

  • Лазарев В.В., Липень С.В. Теория государства и права. – М.: Спарк, 2000. – 511 с.




    1. Хукукий муносабатлар тушунчаси, турлари, белгилари

    Хукукий муносабатлар назарияси хукук илми сохасиз узок муддат давомида ишлаб чикилмокда ва урганилмокда. Биринчи этапи Н.В.Крыленко, П.И.Стучки, Е.Б.Пашуканислар назарий фаолияти билан боглик.


    Хукукий муносабатлар мавзусига кушимча тезислар:
    Хукукий муносабатлар ижтимоий муносабатларнинг хар хил куринишлари, шунингдек, кишилар уртасилдаги ижтиомий алокалар хисобланади. Улар индивидларни фаолиятига ва яшашларига кура бирлаштирадилар.
    Хар бир янги авлод объектив равишда мужассамлашган ва мукаммаллашган алока ва муносабатлар тизимига дуч келади, уз навбатида бу авлод ушбу тизим билан албатта хисоблашишга (тан олишга) мажбурдир ва х.к
    Бу алокалар ва муносабатлар вакт утиши билан эволюцион ёки революцион йул билан узгариши мумкин, уларнинг урнини эса, янги ижтимоий муносабатлар эгаллайди.
    Жумладан, фан ва техникаиннг усиши ишлаб чикиш тараккиёти олдин уйламаган имкониятларни юзага келтириши мумкин (товарнинг хилма-хиллиги, хизмат турларининг вужудга келиши ва х.к). лекин, булар уз навбатида табиий ресурсларни камайишини, атроф-мухитни ифлосланишини такозо этади.
    Демак, хар кандай куринишдаги ижтимоий муносабатлари инсоннинг маълум даражада эркин ривожланиши масштаби билан биргаликда маълум чекланишлар хам мавжуд экан.
    Агарда булар (айтилганлар) шахс ва давлатнинг манфаатларини ифода этасаларда, бирок муайян ижтимоий муносабатлар, хукукий т.с. доирасига тушади ва тегишли равишда юридик характер касб этади. 1-си (эркинлик) – субъектив хукукка айланса, 2-си (чекланиш) – мажбурийга айланади.
    Субъектив хукук – хукук нормаларида кузда тутилган хукукий муносабат иштирокчиларининг мумкин булдган доирадаги хулки ва хулк-атвори булиб, субъектнинг уз шахсий манфаатларини кондиришига имкон берадиган юридик чоралардир. (бу конун билан чекланмаган хукук, яъни субъект бу хукукдан уз хохишига кура фойдаланиши мумкин).
    Юридик мажбурият хукукий нормаларида кузда тутилган, хукукий муносабатлар иштирокчилари томонидан амал килинишини зарур булган хукукларни хатти-харакаталар доираси. Хукукий муносабатларнинг турлари (классификацияси).
    Хукукий муносабатларнинг (классификацияси) таснифи турли хил асосларга кура амалга оширилади.

    1. хукук тармок (соха)ларга мансублигига кура (давлат, фукаролик, Конституцион хукук);

    2. мазмунининг характерига кура (умумрегулятив, регулятив, курикловчи хукукий муносабатлар);

    3. хукукий муносабатларнинг субъектларига кура (нисбий, абсолют, умумий);

    4. мажбуриятларнинг характерига кура (пассив ва актив типдаги хукукий муносабатлар);

    5. маъносига кура (оддий ва мураккаб хукукий муносабат).

    Хукукий муносабатларнинг турлари.





    Мезонлар

    Турлари

    Download 0.81 Mb.

    Do'stlaringiz bilan baham:
  • 1   ...   39   40   41   42   43   44   45   46   ...   106




    Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
    ma'muriyatiga murojaat qiling