I bo'lsa, yoy uzunligi uzayadi, natijada yoy kuchla­nishi va elektrod simning uzatilish tezligi ortadi. Yoy uzunligi qisqarsa, yoy kuchlanishi kamayib, elektrod simning uzatilish tezli­gi kamayib, yoy uzunligi tiklanadi

Elektrod simning uzatilish tezligi (I) bo'yicha rostlanadigan avtomatlarning zanjirdagi tok va yoy kuchlanishi yoy uzunligi bilan chiziqli bog’lanishga (U_t = a + + Z<sub>) asoslangan. Agar qandaydir sabablarga ko'ra I > I bo'lsa, yoy uzunligi uzayadi, natijada yoy kuchla­nishi va elektrod simning uzatilish tezligi ortadi. Yoy uzunligi qisqarsa, yoy kuchlanishi kamayib, elektrod simning uzatilish tezli­gi kamayib, yoy uzunligi tiklanadi.
201-rasmda keltirilgan sxemadan ko'rinadiki, payvandlashda elektr yoy elektrod sim bilan payvandlanuvchi metallning payvandlash joyi orasida flyus qatlami ostida yonib, ajratayotgan issiqlikda elektrod sim uchi xamda payvandlash joyi va flyusning bir qismi eriydi. Yoyning yonish zonasida erigan flyus bilan payvandlash vannasi ora­sida metall, flyus bug’lari va gazlar bilan to’lgan zona xosil bo’ladi. Yoy esa vertical xolatdan payvandlash yo’nalishiga teskari tomonga bir oz og’adi. Suyuq metall yoy oqqan tomonga siqila borib, metall vannasini xosil qiladi. Ajralayotgan suyuk shlak esa metalldan sn- gilligi sababli uningsirtiga kutariladi.
Shlak issiqlikni yomon o’tkazishi, metall vannaning suyuq shlak katlami ostida bulishi, vannaning sskin sovushi natijasida u erigan gaz va nometall kushimchalardan ancha tozapanadi. Metallar pay- vandlabbulingach, chok sirtidagi kotgan shlak kdtlami ajratiladi. Bu usulda metallarni payvandlashda payvandlanadigan metallar xiliga, kalinligiga kura flyus turi, elektrod sim markasi, diametri va pay­vandlash rsjimi belgilanadi.
Ma’lumki, flyuslar payvandlash yoyining barkdror yonishi, chok metalli tarkibini, strukturasini ta’minlash bilan puxta, ajral- maydigan payvand birikmalar oliщda muxim rol uynaydi. Flyus xili payvandlanuvchi metall xiliga, chokdan kutilgan puxtalikka va payvandlash usuliga kura tanlanadi.



20!-раем. Металлни флюс катлами
остида электрод сим билан ёй

/
Metall buyumlarni flyus kaglami ostida elskgr yoy yordamida me­tall elektrodlar bilan avtomatik payvandlash usuli dzetami payvand- lashga Karaganda jarayonning mexanizasiyalashtirilganligi, ish unu- miiing yukoriligi, krplamasiz metall elektrod simlardan foydala- nilishi, yoy va suyuk, metall vannaning tashki muxitdan ximoya etilishi,
yordamida uchma-uch avtomatik nayvand-
lash chokining kosil bulish
sxemasi:
/ — elektrod sim; 2— flyus;
3 — suyuk shlak; 4 — payvand chok;
5—metall vanna; b—elektr yey:
7—asosiy metall</sub>