И. Каримов номидаги тошкент давлат техника университети олмалиқ филиали фан:“СОҲа иқтисодиёти ва менежменти”

ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ
ОЛИЙ ВА ЎРТА МАХСУС ТАЪЛИМ ВАЗИРЛИГИ
И.КАРИМОВ НОМИДАГИ ТОШКЕНТ ДАВЛАТ ТЕХНИКА УНИВЕРСИТЕТИ ОЛМАЛИҚ ФИЛИАЛИ
Фан:“СОҲА ИҚТИСОДИЁТИ ВА МЕНЕЖМЕНТИ”
Мавзу: КОРХОНАНИНГ АСОСИЙ ФОНДЛАРИ ВА ИШЛАБ ЧИКАРИШ ҚУВВАТЛАРИ

4 мавзу. КОРХОНАНИНГ АСОСИЙ ФОНДЛАРИ ВА ИШЛАБ ЧИКАРИШ ҚУВВАТЛАРИ

4.1.

• Асосий ишлаб чиқариш фондларининг иқтисодий моҳият ва аҳамияти

4.2.

• Асосий фондлар амортизацияси ва емирилиши

4.3.

• Асосий ишлаб чиқариш фондлардан фойдаланиш кўрсаткичлари

4.4.

• Корхонанинг ишлаб чикариш куввати ва унинг хисоблаш усули

4.5.

• Асосий ишлаб чиқариш фондлардан фойдаланишни яхшилаш йўналишлари

Режа:

1.Асосий ишлаб чиқариш фондларининг иқтисодий моҳият ва аҳамияти

• Асосий фондлар корхона ишлаб чиқариш воситаларининг бир қисми бўлиб, ишлаб чиқариш жараёнида узоқ вақт иштирок этади ва ўзининг натурал моддий холатини йўкотмайди хамда ўз қийматини тайёрланаётган махсулотларга қисмлаб ўтқазиб боради.
• Асосий фондлар қийматини тайёрланаётган махсулотга ўтказиш жараёни амортизация деб, ушбу жараёнда тўпланган маблағлар амортизация ажратмалари деб аталади.

Асосий ишлаб чиқариш фондларига қуйидагилар киради:

• Асосий ишлаб чиқариш фондларига қуйидагилар киради:
• ишлаб чиқариш бинолари (цехламинг ишлаб чиқариш корпуслари, деполар, гаражлар, омборхоналар, ишлаб чиқариш хоналари ва лабораториялар);
• иншоотлар (насос станциялар, туннеллар, кўприклар ва х.к.);
• ҳар хил энергия, суюк ва газсимон моддалар узатадиган узатувчи ускуналар;
• машиналар ва асбоб-ускуналар (энергияни, суюк ва газсимон моддалами ишлаш ва алмаштиришга мўлжалланган куч машиналари, генераторлар ва газогенераторлар, электрогенераторлар, буғ козонлари, хаво компрессорлари);
• ишчи машиналар ва ускуналар (дастгохлар, пресслар, конвейерлар ва бошқа турли ёрдамчи асбоб-ускуналар);
• ўлчов ва тартибга солувчи асбоблар (лаборатория асбоблари, хисоблаш машиналари, компьютерлар);
• транспорт воситалари;
• фойдаланиш муддати бир йилдан кам бўлмаган ва қонунчиликда белгилаб кўйилган қийматлардаги асбоб ва ишлаб чиқариш инвентарлари.