I. kirish psixodiagnostik testlarda standartlashtirish tushunchasi

Validlikning bir necha turlari mavjud ular quyidagilardir.

1) Konkurent validlik.

2) Prognostik validlik.

3) Konseptual validlik.

4) Ichki validlik.

5) Differensial validlik.

1) Konkurent validlik – bu validlik turi baholash korrelyatsiyasi yig’indisini testlardagi boshqa validlik turlarini o’rganishni yanada soddalashtirib beradi.

2) Prognostik validlik – testlarning darajasini, axborotini, xarakter darjasini aniqlik ko’rsatkich asosida belgilab beradi. Bu validlik turida vaqtni o’lchanganligini ko’rsatadi.

3) Konseptual validlik – bunda operatsional validlik tushinaladi, interpretatsiya usulining adekvatliligi, u termin va atamalarning to’g’ri qo’llanishini ta’minlaydi. Konseptual validlik 1955 – yili L.Kronbax tomonidan tasdiqlangan, nazariy tuzilgan testni o’zgaruvchanligi bilan bog’liq. Bir mezonni topish qiyin bo’lganda gipotezaga nazar tashlanadi. Bu gipotezalarning tasdig’i nazariy asoslanish bilan ko’riladi. Konseptual validlik validliklarning ichida eng murakkab deb tan olinadi. Bunda bir natija o’rniga ko’plab natijalarni qayd etish lozim.

4) Ichki validlik – bu validlik turi ham boshqalarini bir biri bilan bog’lashni ta’minlaydi. Bu validlik turi alohida muolajadan iborat bo’lib belgilash, aniqlash bir necha ko’rinishlar asosida tajribada to’liq amalga oshadi.

5) Differensial validlik – validlikning bu turi testlardagi qiziqish darajalarining taqqoslanishiga sabab bo’ladi. Misol uchun ikkita masalaga doir yechimni olaylik bunda uning sababi aniqlanishga xarakat qilinadi. Yechimni topish usullari ko’riladi. Topilmaning yechimlari o’zaro solishtirilib bir biri bilan taqqoslanadi. Validlikning bu turi ham psixik umumiylikni o’zaro taqqoslaydi.

ISHONCHLILIK – metodikaning ishonchliligi haqida mo’ljallangan hossani aniq o’lchanganligini ko’rsatadi.