Mehnatga haq tolash va intizom. Mehnat haqi miqdorini belgilash Mehnat shartnomasi shartlari va mehnat qonun hujjatlariga binoan har bir xodimning mehnat." — Transkripti:
Mehnat haqi miqdorini belgilash Mehnat shartnomasi shartlari va mehnat qonun hujjatlariga binoan har bir xodimning mehnat haqi uning shaxsiy mehnat hissasi va sifatiga bogliq. Bunda jinsi, yoshi, irqi, millati va hokazolarga qarab mehnat haqi miqdorlarini har qanday pasaytirish taqiqlanadi.
Ishlayotgan malakasi yoki uning lavozimi har bir kimsaning aniq hissasini toliq qayd qila olmaydi. Shu sababli mehnat uchun mukofotlarning aniq individual miqdorlari ish haqining turli tizimlari yordamida belgilanadi.
Ozbekiston Respublikasida mehnatga haq tolashning ikki asosiy shakli qollanadi - vaqtbay va ishbay. Vaqtbay tizimdan kopincha ish haqi ishlagan vaqtidan kelib chiqib va lavozim maoshiga binoan yoziladigan xizmatchilar mehnatini baholashda foydalaniladi. Ishbay tizimda ishchilar mehnatini baholashda har bir tayyorlangan mahsulot birligining sifatiga binoan tolanadigan haq tushuniladi.
Mehnatga haq tolash muddatlari mehnat shartnomasini imzolashda kelishib olinadi, biroq har yarim oyda bir martadan kam bolmasligi shart.
Mehnat intizomi Korxonada mehnat intizomini taminlashning zaruriy sharti mehnat jamoasi tasdiqlagan Ichki tartib qoidalari belgilaydigan aniq mehnat tartibini ornatish hisoblanadi.
Asosan mehnat intizomi mehnatga ongli munosabatda bolish bilan asoslanadi, biroq mehnat qonun hujjatlari nopok xodimlarga nisbatan intizomiy tasir choralari belgilanishining zarurligini ham hisobga oladi.
Intizomni buzganlik uchun ish beruvchi intizomiy jazo choralarini qollashga haqli. Uni qollashdan avval xodimdan yozma ravishda tushuntirish xati talab qilinishi lozim.
Intizomiy jazoning amal qilish muddati jazo qollanilgan kundan boshlab bir yildan oshib ketishi mumkin emas. Agar xodim bir yil davomida yangidan intizomiy jazoga tortilmasa, u intizomiy jazoni olmagan hisoblanadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
