I texnologik qismi 6 I payvandlanayotgan buyumning tavsifi 6

5 - jadval

Legirlovchi elementlarning belgilanishi⁸

Nomi	Elementning Mendeleev davriy sistemasidagi shartli belgisi	Metallni markalashdagi belgisi
Azot	N	A*
Niobiy	Nb	B
Volfram	W	V
Marganes	Mn	G
Mis	Cu	D
Selen	Se	E
Kobalt	Co	K
Molibden	Mo	M
Nikel	Ni	N
Bor	B	R
Kremniy	Si	S
Titan	Ti	T
Vanadiy	V	F
Xrom	Cr	X
Alyuminiy	Al	Yu

* Yuqori legirlangan po’latlarda belgi oxirgi markasini qo’yish mumkin emas.

Po’lat markasi oxiridagi A harfi uning juda yuqori sifatli ekanini va unda oltingugurt va fosfor miqdori juda kam ekanligini bildiradi.

Payvandlash simlarining diametrlari esa raqam bilan, ularning markalari oldiga yezib ko’rsatiladi.

2) Karbonat angidrid gazini ximoyalovchi gaz sifatida ishlatilganda u payvand vannasini qisman oksidlaydi. Shuning uchun maxsus, tarkibida qaytaruvchi (kislorodni biriktirib oluvchi, temirdan faolligi yuqori) elementlari bo’lgan payvandlash simlari ishlatiladi. Jumladan Sv-08GS, Sv-08G2S, Sv-08G2SMA va shu kabilar.

Karbonat angidrid gazining solishtirma og’irligi havo solishtirma og’irligidan taxminan 1,5 marta og’ir bo’lgani uchun ximoyalash jarayoni bir muncha onson kechadi.
Karbonat angidrid ximoyalovchi gazining sarf darajasi mo’ljaldagidan qisman yuqoriroq olinadi.
Karbonat angidrid gazi quyidagi xususiyatlarga ega:
- bosim oshganida suyuqliqka aylanadi;
- bosimsiz sovitilganida qattiq holatga – quruq muzga aylanadi;
- quruq muz harorat oshganida suyuq holatga o’tmasdan, to’g’ridan-to’g’ri gazga aylanadi.
SO₂ gazi 8050-85 GOSTi asosida tayyorlanadi va 3 ta navda yetkazib beriladi:
- oliy navli – SO₂ tarkibi 99,8%;
- 1-chi nav - SO₂ tarkibi 99,5%;
- 2-chi nav - SO₂ tarkibi 99,0%.
Payvandlash ishlari uchun SO₂ gaz yoki suyuq xolatda keltiriladi. Suyuq xolatdagi SO₂ maxsus qurilma yordamida gaz xolatiga o’tkazilib so’ng payvandlash joyiga truba o’tkazgichlar yordamida yetkazib beriladi.
0⁰S va 760 mm simob ustuni bosimida 1 kg suyuq karbonat angidrid bug’langanida 506,8 dm³ gaz hosil bo’ladi.
Suyuq SO₂ 40 litr suv sig’imiga ega bulgan ballonda 25 kg og’irlikda bo’ladi va gaz xolatiga o’tganda 12,6 m³ xajmni egallaydi.
I.5. Buyumni payvandlash rejimi hisobi

Dastlabki ma’lumotlar:

1. Quvur diametri D=220 mm
2. Devor qalinligi s=3,0 mm
3. O’rtacha payvandlash tezligi 110m/daq

1. O’rtacha quvvatni aniqlash p₀

32-jadval bo’yicha diametri D=220 mm bo’lgan quvur uchun bir o’ramli ajralmas indutkorni qo’llash tavsiya etiladi [18].
34-jadval bo’yicha o’rtacha quvvat qiymatini tanlaymiz p₀=2,3kVt/(mm∙m/daq), nisbiy chegaralar D/2s =220/2∙3,0=36,6 [18].


6- jadval